Grauwacke

Ook, soms: grauwak in het Nederlands. Onder Grauwacke wordt meestal een granulaat halfverharding van het natuursteen Grauwacke verstaan. Bij een granulaat van natuursteen is het gesteente vermalen tot de gewenste verscheidenheid aan korrelgroottes. 
Halfverharding wil zeggen dat het materiaal:
- niet stuift (zoals zand bij een zandpad)
- redelijk stabiel van structuur is, dus aanzienlijk meer draagkracht heeft dan de normale grond of dan grind
- doorgroeiende vegetatie tegengaat.

De kleur van het granulaat Grauwacke is roze baksteen tot grijzig ("bont") en wordt gebruikt als redelijk stabiele deklaag van wandelpaden, opritten, terrassen, erfverhardingen, parkeerplaatsen en campings. Om het compacter te maken en daarmee meer bestand tegen afbrokkelen, wordt Grauwacke gemengd met leem en worden ook de fijnere delen van Grauwacke toegepast (vanaf 0 mm i.p.v. 3 mm). Zonder die toevoegingen is Grauwacke breuksteen een betrekkelijk los materiaal.

Voor licht begaanbare wandelpaden en fietspaden, die slechts incidenteel zwaarder worden belast, wordt meestal het Grauwacke granulaat 0-12 mm toegepast. Voor een stabieler, harder pad of oprit is Graustabiel aan te raden, een granulaat van Grauwacke, dolomietsteen en hydraulische stoffen (waaronder kalksteen). Ook Graustabiel heeft een natuurlijke uitstraling (bospad, zandpad) en de hardheid van een (bijna) verharde weg. Graustabiel is in verschillende kleuren leverbaar (grijs, rood, "geel" en "zwart").

Als fundering voor Grauwacke en Graustabiel wordt bij voorkeur puin toegepast, maar een oud schelpenpad moet ook voldoende zijn. De dikte van de laag Grauwacke of Graustabiel is dan meestal 6-7 cm.

Grauwacke is een Duitse benaming voor een grijze, bruingrijze of rose-grijzige, harde zandsteen (kiezelzandsteen); de term wordt voor veel soorten natuursteen gebruikt waardoor het niet vaak duidelijk is om welke steensoort het gaat.

Een vergelijking van halfverharding met grauwacke, graustabiel, nobre cál, schelpen en lavagruis is te vinden bij halfverharding.

klik op de afbeeldingen voor groter! een grauwacke wandelpad (foto joostdevree):

een grauwacke wandelpad, detail waarbij de samenstelling en het compacte karakter duidelijk te zien zijn (foto joostdevree):

grotere grauwackesteen (michel oprey & beisterveld natuursteen):

dagbouw grauwacke bij sooneck, bij niederheimbach, duitsland (foto fritz geller-grimm, wikipedia):

Documentatie
- Quartzitische Grauwacke Flachkorn (van DeBeijer BV)
- Graustabiel halfverhardingen (van DeBeijer BV)

Met dank aan De Beijer, Jos Put van Infra-advies en Graustabiel.

De term Grauwacke wordt soms verbasterd tot grauwak, grauwakker of grauacke.