schelpen

Schelpen zijn de uit calciumcarbonaat (CaCO3) bestaande skeletten van weekdieren. De door de weekdieren afgeworpen schelpen worden in de bouw o.m. toegepast:
- als voetpad in plantsoenen en "parkbossen" (schelpen losgestort maar aangestampt)
- als voetpad/fietspad, parkeerplaats (kleischelpen, d.w.z. schelpen met klei; door de schelpen wordt de klei wat harder; halfverharding)
- om vochtproblemen in kruipruimten op te lossen (isolatiemiddel, bodemafsluiter)
- als drainage (door de openingen tussen de schelpen kan water zakken en stijgen; schelpen nemen ook water op en staan het af)
- in schelpkalk (gebrande schelpen)
- als schelpengruis, gebroken schelpen in meer of minder kleine stukjes, voor een natuurlijk weidebeheer (ook voor de vogels om meer kalk in te nemen, kalk is een essentiële bouwstof voor de botten van vogels én voor de eierschaal) of in de tuin (gestrooid rond planten e.d. om slakken te weren); zie eventueel dieren-hulpmiddelen
- als schelpengruis als toevoeging aan mortel om de specie nog duurzamer te maken (schelpen nemen water op en staan water en kalk geleidelijk weer af waardoor het vochtregulerend werkt en minieme scheurtjes in de voeg kan herstellen; zie ook kalkmortel)
- als bestanddeel in schelpenasfalt (maakt het asfalt stroever en vooral vriendelijker van uiterlijk; geschikt voor wandel-fietspaden en parkeerplaatsen met lange onbezorgde levensduur; door het slijten van de schelpen iets minder geschikt voor wegen met veel autoverkeer; zie verder bij asfalt).

Een laag schelpen op de bodem van de kruipruimte gaat verdamping van bodemwater tegen, heeft een warmte-isolerende werking en wordt niet aangetast door bacteriën e.d.
"Schelpen komen voor op de schelpenbanken in de Noordzee, Westerschelde, de Waddenzee en de monding van de Oosterschelde. Door een schelpenzuiger worden de schelpen gewonnen, waarna ze worden gespoeld en gewassen." (Kiwa)
"Schelpengruis is zeer geschikt voor een natuurlijk weidebeheer en het bevat naast kalk ook vele spoorelementen in hun natuurlijke samenstelling.
Het grote voordeel van schelpengruis is de langdurige en gedoseerde werking waardoor de micro-organismen in de bodem beter hun werk kunnen doen. Doordat het grover is dan het fijnere kalkpoeder regent het niet weg, lost de kalk veel langzamer op en ontstaat er een zeer geleidelijk pH-effect waar de micro-organismen zich aan kunnen aanpassen en voorkomt het grote schommelingen in de zuurgraad. 
Schelpenhandel van Rijn schelpengruis staat op de SKAL bio-controle biologische inputlijst en geschikt voor biologische bedrijven, kringlooplandbouw en natuurgebieden." (Schelpenhandel Van Rijn, Katwijk)

Een vergelijking van halfverharding met grauwacke, graustabiel, nobre cál, schelpen en lavagruis is te vinden bij halfverharding.

klik op de afbeeldingen voor groter gewassen schelpen, schone schelpen (schelpenhandel van rijn, katwijk):

schelpengruis voor natuurbeheer en als toevoeging van metselmortel (schelpenhandel van rijn, katwijk):

grijze schelpen als voorbeeld bij de aanleg van wandelpaden (schelpenhandel van rijn, katwijk):

schelpen op de oever, losse schelpen tegen de plant watercrassula, texel (schelpenhandel van rijn, katwijk):

kleischelpen als wandelpad; "kleischelpen" staat voor schelpen met klei waardoor de klei en dus het pad harder wordt (schelpenhandel van rijn, katwijk):

kleischelpen, aanleggen van het kleischelpenpad, de kleur is nu nog zeer donker door de verse klei (schelpenhandel van rijn, katwijk):

schelpenasfalt voor een vriendelijker uitstraling en een harder wandel- of fietspad of parkeerplaat (foto joostdevree):

schelpenasfalt, duidelijk onderscheid rijbaan en wandelgedeelte, boulevard van scheveningen (schelpenhandel van rijn, katwijk):

schelpenasfalt, aanleg en walsen schelpenasfalt, boulevard van scheveningen (schelpenhandel van rijn, katwijk):

schelpengruis als pad (schelpenhandel van rijn, katwijk):

Zie ook isolatie, kruipruimte, gulden snede, poreuze baksteen.

Eng. schelpen is shells