baksteen specificaties

Elke soort baksteen heeft zijn eigen karakteristieken zoals kleur, vorm, formaat, wateropzuiging e.d. Door de specifieke eigenschappen van de klei, oventemperatuur e.d. zijn bakstenen nooit identiek aan elkaar; er zijn daarom ook geen exacte standaardformaten.
Om een juiste keuze te maken zijn bij leveranciers van bakstenen overzichten waar de specificaties kunnen worden ingevuld. Op basis van deze specificaties kunnen stenen worden uitgezocht.
NEN-EN-771-1 is de CE-markering.

     
aspect keuze norm, regel
Vorm: producttype vormbak, strengpers, handvorm BRL 1007
Vorm: specialisatie vol, geperforeerd, met frog BRL 1007
Kleur (aangeven: volgens monster o.d.)
Oppervlakte zichtvlak onbezand, bezand, glad, gestructureerd, geglazuurd, geëngobeerd 
Afmetingen lengte x breedte x hoogte [in mm]
Maattolerantie 1) T1, T2, Tm
(bij Tm zelf maat bij lengte, breedte en hoogte in mm geven) 		NEN-EN 771-1 en NEN-EN 772-16
Maatspreiding 1) R1, R2, Rm
(bij Rm zelf maat bij lengte, breedte en hoogte in mm geven) 		NEN-EN 771-1 en NEN-EN 772-16
Initiële Wateropzuiging
(IW-klasse)		 IW1 zeer weinig zuigend (<0.5), IW2 matig zuigend (0.5-1.5), IW3 normaal zuigend (1.5-4.0), IW4 sterk zuigend (>4.0)
[in kg/(m2.min); hoeveelheid water opgezogen in 1e minuut na 5 mm diep onderdompelen baksteen] 		NEN-EN 772-11
Gemiddelde vrijwillige wateropneming (massapercentage noteren) 
[in % m/m; hoeveelheid water die een gedroogde baksteen opneemt in 24 uur] 		NEN-EN 771-1
Volumieke massa LD (lage dichtheid d.w.z. <= 1000 kg/m3; alleen voor binnenmuren!), HD (hoge dichtheid d.w.z. > 1000 kg/m3)
bruto volumieke massa, netto volumieke massa [in kg/m3] 		NEN-EN 772-13
Tolerantie bruto volumieke massa D1 (10%), D2 (5%), Dm
(bij Dm zelf massapercentage ingeven) 		NEN-EN 771-1 en NEN-EN 772-13
Actief oplosbare zouten S0 (geen eisen), S1 (% Na+K < 0,17 en Mg < 0,08), S2 (5 Na+K < 0,06 en Mg < 0,03)
(wateroplosbaar Na, K, Mg; vrijwel altijd  wordt S2 aangehouden) 		NEN-EN 772-5
Vorst-dooi-weerstand F0, F2 vorstklasse C, F2 vorstklasse D 3) NEN 2872 en NEN-EN 772-22
Warmtegeleidings coëfficiënt 2) (gewenste λ-waarde (lambda-waarde) ingeven) [in W/(m.K)] NEN-EN 1745
Waterdamp doorlatendheid (gewenste µ-waarde invullen) NEN-EN 1745
Bouwstoffenbesluit 1A, 1B, nvt;
ja/nee
Specifieke toepassingen afhankelijk van de toepassing te stellen eisen, bijvoorbeeld:
precisiemetselwerk ja/nee (bij gebruik dunbedmortel of stootvoegloos metselen); 
bestemd voor schilderwerk ja/nee (max. 0,10% wateroplosbaar sulfaat wanneer metselwerk wordt geschilderd of gepleisterd) 		BRL 1007
Genormaliseerde druksterkte 7.5, 10, 12.5, 15, 20, 25, 30, 35, >35;
daarnaast: "bij categorie I stenen is de gedeclareerde gemiddelde druksterkte de waarde waarbij 95% kans bestaat dat de gemiddelde druksterkte van een levering, gemeten op zes stenen, hoger is dan de opgegeven waarde" (in principe altijd categorie I) 		NEN-EN 771-1 en NEN-EN 772-1
Mogelijke extra specificaties:
Brandklasse A1 NEN-EN 13501-1
Beschadigingen en scheuren beschadigingen: beschadiging als kleinste diameter > 10 mm (bij handvormstenen > 15 mm)
scheuren: (haarscheuren < 0,2 mm spelen geen rol) scheuren als breedte > 0,2 mm en minstens twee ribben aangrijpt; eisen vuilwerk uiteraard veel geringer dan bij schoon metselwerk
Hechtsterkte (mortel aan steen) zonder test minimaal 0,15 N/mm2 voor metselmortel en 0,30 N/mm2 voor lijmmortel NEN-EN 998-2 tabel C
Buigtreksterkte geen eisen; indien nodig bij constructieve toepassingen kan de buigtreksterkte bepaald worden
Wateroplosbaar sulfaat max. 0,10% (wanneer metselwerk wordt geschilderd of gepleisterd)
Eventueel erbij vermelden (geen baksteen specificatie zelf): Voeghardheidsklasse VH15, VH25, VH35 (verticale vlakken), VH45 (horizontale vlakken)


1) uitleg bij baksteenformaten
2) thermische geleiding; soms wordt hier over warmteweerstand gesproken maar de warmteweerstand is de R-waarde
3) vorstbestandheidsklassen C en D worden aangeduid met klasse F2; in Nederland en België normaliter eigenlijk altijd F2

Met dank aan Aberson en Wienerberger.