home  

discl. / ©, lid NVJ

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Toets een onderwerp in het zoekboxje, of
klik op één van de letters A..Z hierboven.


schalk, muurzuil, halfzuil, hijstoestel

 

schalk

1. Ook: dienst, muurzuil. Een schalk is een kwartzuil, halve zuil of driekwartzuil, dus een smallere zuil, te vergelijken met een colonnet. De schalk staat niet vrij in de ruimte maar is tegen een dragend element (pijler, zuil of muur) aangebouwd en wordt soms voortgezet in de ribben van het gewelf. Een deel van de druk wordt hierdoor overgebracht op de schalk.
Een schalk is in de loop der tijd (ook) de benaming van een ondersteuning van een gewelfrib geworden, dus niet puur verticaal. Schalken komen ook voor als bundels (schalkenbundels).


muurzuil, egyptisch:


muurzuil, grieks, ionisch:


schalken als ondersteuning van een gewelfrib, st. étienne, caen, frankrijk; klik voor groter (copyright dig keur, vademecum de late middeleeuwen, uitgeverij profiel):


schalken als ondersteuning van de gewelfribben bij de église st. séverin, parijs;
klik voor interieur van kerk (patrimoine histoire):


Het woord schalk in deze betekenis is wellicht een overdrachtelijk gebruik van de oude betekenis van schalk als dienaar, knecht; bron Etymologiebank. Vandaar ook waarschijnlijk de benaming "dienst" voor een muurzuil.

Verg. colonnet, bundelpijler, liseen, pilaster.

Eng. engaged column, attached column, respond, engaged pillar


2. Een schalk is een eenvoudig hijstoestel.


3. Een schalk is een verlengstuk aan daksparren, waardoor het dak over de muur uitsteekt.
Ook in deze betekenis is schalk een soort "knecht".