kernenergie energie ontstaan door
kernsplijting (of wellicht ooit kernfusie)
Kernenergie
is de energie verkregen uit:
- kernfusie
- kernsplijting (kernsplitsing).
Omdat bij kernenergie geen CO2 vrijkomt, kunnen CO2-volgers elektriciteit van deze
energiebron toch als groene stroom
beschouwen.
Kernfusie is werkelijk groen, maar blijft de eerste decennia helaas nog ideaal en
utopie
De kernfusiecentrale ITER in Frankrijk, waar 35 landen aan meewerken en die pas
na 2025 getest wordt, is slechts een onderzoeksproject. Het
demonstratiemodel van een kernfusiecentrale zal pas na 2060 energie leveren... Waarschijnlijk gaat dit
allemaal nog veel langer duren, maar wellicht komt er iemand met een zeer
heldere geest waardoor het allemaal slimmer en sneller gedaan kan worden.
Kernenergie door kernsplijting (kernsplitsing) is al lang werkend, maar door het
kernafval niet als allergroenste optie gekozen
Begrijpelijk zijn de redenen waarom veel mensen bezwaren hebben tegen kernenergie,
maar
het blijft voor CO2-volgers zeker een optie als alternatief voor fossiele
energiecentrales terwijl er een behoorlijke zekerheid is voor de levering
van elektriciteit uit een groene energiemix.
Wanneer er
door wispelturige zonnepanelen en windturbines én gedwongen standvastige
kernsplijting op enig moment samen teveel energie wordt geproduceerd, kan de
elektriciteitproductie van de kerncentrale gemakkelijk worden omgezet naar een vorm van groene
energie als waterstof (omdat centrale omzetting
naar waterstof o.d. misschien wél loont) of misschien als warmte naar een faseovergangsmateriaal,
of als productie van methanol o.d. Een kerncentrale is een elektriciteitscentrale.
Voordelen van kernenergie door kernsplijting
- voor CO2-volgers: kernenergie is zo goed als CO2-vrij (kan een forse hulp
zijn bij de zogenoemde klimaatneutrale doelen)
- redelijk goedkope productie van elektriciteit - een kerncentrale gaat 50 jaar of langer mee
- kernenergie geeft, eventueel naast wind- en zonne-energie, leveringszekerheid aan
(groene) elektriciteit, terwijl een overschot aan elektriciteit (van de kerncentrale) bijvoorbeeld
kan worden opgeslagen in
accu's of er kan waterstof mee worden aangemaakt dat later elektriciteit kan opwekken
(zie energieopslag)
- veel mini-kerncentrales (Small Modular Reactors SMR's) kunnen het potentiële
gevaar van een kerncentrale beperkt houden, mits er niet teveel koppelingen
tussen de mini-kerncentrales zijn (op- en afschakelen is ook wat eenvoudiger
omdat dat om toerbeurt kan gebeuren) - in Frankrijk, Engeland en Finland en zeer veel andere landen geeft kernenergie geen
problemen en staat de politiek er achter; veel landen weten door kerncentrales
in gebruik te nemen de CO2-uitstoot aanzienlijk terug te brengen én minder
afhankelijk te worden van de import van energie uit andere landen - als onze zonne- en windenergie het even laat afweten, importeren we
sowieso stroom van kernenergie uit Frankrijk, waar kernenergie 71% van de totale
benodigde energie levert - die ene oude kerncentrale van Borsele levert toch nog 3% van de totale
energie in Nederland, terwijl dat voor windenergie 9% is en voor zonne-energie
ook maar 3% (situatie 2018, zie World
Nuclear Association).
Nadelen van kernenergie door kernsplijting
- het kernafval is een probleem (een beslissing wat er mee moet gebeuren wordt
al tientallen jaren uitgesteld, de kosten van opslag en verwijderen van
kernafval zijn blijkbaar niet te begroten; de
lage prijs van een door kernenergie gegenereerde kWh is dus eigenlijk fictief;
heel veel later komen de kosten van verwijderen of onklaar maken van kernafval
én van de complexe ontmanteling van de bejaarde kerncentrale (maar een gegeven is wel dat het kernafval
meestal zeer goed geregistreerd is en
bijvoorbeeld vervoer met veel veiligheidsmaatregelen gebeurt)
- kerncentrales zijn gebouwd om een een grote basislast te hebben, d.w.z. veel
en langdurig elektriciteit te produceren, mede door de hoge kosten van de bouw
en de lage productiekosten van elektriciteit; nieuwe kerncentrales kunnen binnen
een kwartier van 100% naar 50% vermogen, wat afschakelen en opschakelen mogelijk
maakt, maar ze zijn daar niet op gebouwd (een vrij constante temperatuur en dus
productie wordt aanbevolen) en daarom is dat op- en afschakelen blijkbaar
gelimiteerd tot een keer of 10 per jaar (zeker niet voldoende om de
wispelturigheid van zonne- en windenergie te volgen); waarschijnlijk is het op-
en afschakelen er eigenlijk meer voor het plegen van onderhoud; als aanvulling op groene, onregelmatig geproduceerde elektriciteit is het een minder goede optie
(wanneer het teveel aan elektriciteit niet op een andere manier benut kan
worden; streven is de productie constant hoog te houden en een teveel te
benutten voor opslag of ander nuttige toepassingen)
- door onderhoud en foutjes (scheurtjes in de mantel e.d.) staan veel centrales
voor zeer lange tijd stil (België is het wat trieste voorbeeld daarvan)
- de bouw is zeer duur (tenminste: in Europa en de VS; in China, Rusland en Azië kan
het blijkbaar veel makkelijker en goedkoper), omdat de centrale een hoge
veiligheid moet hebben (bijvoorbeeld een aanval met vliegtuigen weerstaan); er zijn pogingen een centrale te
maken van een serie kleinere centrales, maar het is onduidelijk waarom dit veel
goedkoper zou zijn
- de bouw duurt lang
- er zijn weinig ongelukken geweest met kerncentrales, maar als die er zijn,
geeft het veel problemen en zorgen en kosten (de vraag blijft of je in het
drukke West-Europa kerncentrales moet plaatsen); er is de laatste jaren veel
gedaan om de veiligheid te verhogen (de EPR, de European Pressurized Reactor) is
niet alleen veel veiliger dan de oudere reactoren (operationele systemen en veiligheidssystemen zijn
bij EPR gescheiden en met meer toevalligheden wordt rekening gehouden), maar heeft ook een hoger rendement (door de hogere stoomdruk van 78
bar)
- eerlijkheid over waar welke soort radioactief afval wordt opgeslagen en hoe
dat eventueel verwerkt of geloost wordt, is een vereiste; ook daar is België weer een lichtend voorbeeld
van hoe
het niet moet als blijkt dat afvalwater uit een kernopslagplaats via een
ondergrondse leiding gaat naar het riviertje de Nete bij Mol
- voor de Nederlandse situatie:
(a) kerncentrales zijn om begrijpelijke redenen meestal niet gewenst in een echt
dichtbevolkt gebied; als er bijvoorbeeld op de Maasvlakte een kerncentrale
gebouwd wordt en er iets mis is met de centrale en de wind waait uit zuidwest
(wat meestal zo is), dan zijn vrijwel geheel Zuid- en Noord-Holland en Utrecht
in gevaar; een onbewoond Waddeneiland lijkt een beter alternatief (alleen wel
opletten dat de controle in orde is)
(b) onze kennis over kerncentrales is voor een goed deel weggeëbd.