veegluik, roetluik

Meestal: veegluikje. Een veegluik of roetluik is een luik in het rookkanaal of de schoorsteen waarin het roet terechtkomt wanneer rookkanaal of schoorsteen geveegd wordt. Na het vegen van het rookkanaal kan het luik geopend worden en kunnen de roetdeeltjes verwijderd worden. 
Een veegluikje bevindt zich meestal:
- in het schoorsteenkanaal achter de kachel of haard (bij oudere woningen)
- in een T-stuk of in een dubbelwandige pijp van een rookkanaal
- in een ventilatiekanaal (bij nieuwe ventilatiekanalen van balansventilatie e.d.; dit is uiteraard geen roetluik maar bedoeld om een stoffig geworden ventilatiekanalen te kunnen schoonmaken; schoonmaken zal meestal via bestaande ventilatieopeningen plaatsvinden). 

Bij oudere woningen, met een veegluikje in de buitenmuur, is is bovenaan die muur meestal de schoorsteen op het dak te zien. "Soms worden de rookkanalen scheef door het huis getrokken. In dat geval staat de schoorsteen niet loodrecht boven het veegluikje."
Het veegluikje in de buitenmuur werd gebruikt om zonder veel rompslomp de schoorsteen te kunnen vegen: 
- het roet komt niet in de kamer terecht waar de haard of kachel is, maar in het deel van de schoorsteen bij het veegluikje
- de kachel hoeft niet van de muur geschoven te worden
- de bewoners behoeven niet thuis te zijn.

Schoorstenen en rookkanalen van open haarden, hout- of kolenkachels moeten minimaal één maal per jaar geveegd worden.  
Ventilatiekanalen bij bijvoorbeeld balansventilatie moeten eens per vijf à zes jaar worden gereinigd; voorfilters (grove filters) echter elke maand stofzuigen en éénmaal per jaar vervangen; fijne filters éénmaal per half jaar vervangen; ventielen, ventilator en eventueel warmteterugwinunit moeten gemiddeld elke drie à vijf jaar schoongemaakt worden.
Lekkende veegluikjes geven vaak uitwaaierende roetsporen op de buitenmuur en zorgen voor valse trek in de schoorsteen.

Een veegluik voor een rookkanaal is verkrijgbaar bij de haardenspeciaalzaak.

veegluikjes aan de parkweg, nijmegen (foto hans van meteren):

veegluikje bij een dubbelwandig rvs rookkanaal ('t stokertje):

vegen van een ventilatiekanaal via een afvoerpunt van het ventilatiesysteem (ventilatiesysteemabcd):

Met dank aan Hans van Meteren, Het Stokertje, Monumentenwacht Nederland (Monumenten.nl; elke provincie heeft een eigen Monumentenwacht) en VentilatiesysteemABCD.

Verg. open haard stoken.