Ook:
magmatisch gesteente, plutoniet of plutonische gesteente. Eén van de drie soorten
stollingsgesteente.
Dieptegesteente is op grote diepte in de aardkorst langzaam gestold
magma.
Doordat
het magma zeer langzaam afkoelt, kunnen de mineralen goed
uitkristalliseren (kristallen veldspaat) en krijgen ze grote
kristallen met een
korrelgrootte die met het blote oog goed te zien is. Deze stenen
hebben verder geen holten en zijn door de grote druk op deze diepten
zeer compact. Dieptegesteenten komen aan de oppervlakte doordat ze
omhoog gedrukt zijn. De hoeveelheid kiezelzuur (SiO2)
bepaalt of we spreken van een "basisch" of een
"zuur" gesteente, resp. minder dan SiO2
52% en meer dan 65% SiO2.
Dieptegesteenten worden in de volgorde graniet
(zuur), dioriet, gabbro (basisch) steeds
donkerder en zwaarder door de afname van het kiezelzuurgehalte en de
toename van donkere bestanddelen. Gabbro is een dieptegesteente
van basalt.
klik voor groter graniet: |
graniet: |
dioriet: |
gabbro: |
peridotiet: |
De term plutoniet is afkomstig van Pluto, de Griekse god van de
onderwereld.
Met dank aan De
Beijer.
Afbeeldingen University of
Minnesota, James Madison
University, California
State University, Georgia
Southwestern State University, Zwerfsteenweb.
Zie ook gesteentecyclus, natuursteen.
Eng. plutonic rock