De
thuisaccu of thuisbatterij is een elektrisch apparaatdat gevuld wordt met
stroom van de eigen pv-panelen (zonnepanelen), met goedkope stroom van
het openbare elektriciteitsnet of van een ander privé-net, of met stroom van
een andere bron (windmolentje). Thuisbatterijen staan in de belangstelling omdat er
steeds meer zonnepanelen komen en de aan het openbare net teruggeleverde stroom
problemen geeft (terugleverkosten, zeer lage opbrengst, uitschakelen van de
zonnepanelen door netbeheerder). Omdat het elektriciteitsnet steeds vaker zwaar
belast is, is de kans op congestie
(ophoping, vol raken) steeds reëler. Omdat uitbreiden van het openbare net veel
tijd en geld kost, proberen de netbeheerders en energiebedrijven vooralsnog het terugleveren
van elektriciteit te ontmoedigen (financieel en technisch).
Het zelf gebruiken van de eigen opgewekte elektriciteit is
meestal het meest efficiënt en goedkoop, maar dat betekent:
- stroom gebruiken wanneer die opgewekt wordt (vooral overdag in de zomer;
gemiddeld wordt 30-50% van de opgewekte stroom zelf gebruikt)
- stroom opslaan in een grote accu / batterij (om later zelf te kunnen gebruiken
of aanbieden aan het openbare net; met een thuisbatterij wordt gemiddeld 60-80% van
de opgewekte stroom zelf gebruikt).
Het zelf gebruiken van de stroom (op het moment zelf
of, opgeslagen in een batterij, later) is de beste manier om minder afhankelijk te
zijn van het openbare elektriciteitsnet en dus ook van de grillen van
netbeheerders en energiebedrijven.
Het is helemaal mooi als er, naast de thuisbatterij, een buurtbatterij
(wijk-accu) is, die ook het vollopen van het openbare net gedeeltelijk kan
voorkómen (zie eventueel bij buurtbatterij,
ook in plaats van de thuisbatterij).
Belangrijkste nadelen van de thuisbatterij (op dit
moment, 2025):
- fors duur (nog steeds), zeker als je er wat meer in wilt opslaan
- "ongelijkloop": zonnepanelen leveren nauwelijks elektriciteit
als je veel elektriciteit nodig hebt (winter) en als er veel opgewekt wordt heb
je weinig nodig (zomer); eventueel in de winter wel bij te laden tijdens lage stroomprijs vanuit het
openbare net (maar die prijs is onzeker en als velen het doen wordt die prijs
toch weer hoog...)
- opgeslagen elektriciteit "ebt weg" na een aantal dagen
- opslagcapaciteit is vrij gering vergeleken met de opslagcapaciteit van een
accu van een elektrische auto (in de zomer is de thuisbatterij als snel gevuld)
- extra kosten voor installatie, aanpassing meterkast, extra apparatuur
(eventueel nieuwe omvormer, laadpaal e.d.) en programmatuur (app's), eventueel
abonnement
- faciliteiten van de thuisbatterij is sterk afhankelijk van
het merk / leverancier (bijvoorbeeld zelf-sturing andere apparaten en
"handelen in stroom", gebruik als back-up stroomvoorziening e.d.) én
de vele leveranciers zijn hier vaag over of houden zich van de
domme.
De thuisbatterij is een batterij (accu) waar o.m. goedkope stroom van het
openbare net en opgewekte stroom van zonnepanelen opgeslagen wordt om op een later moment
zelf te gebruiken of terug te leveren aan het openbare net.
Een zeer belangrijk aspect is dat de thuisbatterij slim moet zijn om van de meeste voordelen gebruik te kunnen maken.
Een softwarematig én technisch te regelen koppeling tussen elektriciteits-bronnen en
-netwerken (thuisbatterij opladen of ontladen van en naar ander net of andere
accu), is ideaal als dat o.m. omvat:
- juiste aansluitbaarheid van de onderdelen van je netwerk (onderdelen als zonnepanelen,
omvormer en batterij moeten compatibel zijn en technisch en
softwarematig aan te sturen; de meterkast met energiemeter
("slimme meter" van het energiebedrijf) moet extra onderdelen bevatten om
e.e.a. mogelijk te maken; dus nagaan welke onderdelen van het batterijsysteem /
zonnepanelensysteem / thuisnetwerk enz. werkelijk met elkaar kunnen samenwerken)
- thuisbatterij en pv-installatie (zonnepanelen)
- thuisbatterij en woning-net
- thuisbatterij en openbare net / energiebedrijf (om te profiteren van laag tarief
e.d.; bij een dynamisch contract opslag bij lage prijs, dus aankoop bij veel
aanbod van energie, en ontladen van overschot bij hoge prijs, dus verkoop bij
laag aanbod)
- thuisbatterij en auto-accu (indien van toepassing)
- thuisbatterij en warmtepomp en boiler?
Voornaamste redenen om een thuisbatterij aan te schaffen:
- door zelf opgewekte stroom op een ander moment zelf te gebruiken maakt je
minder afhankelijk van het energiebedrijf en geeft financieel voordeel
- het maakt handelen in stroom eenvoudiger, wat de energiekosten drukt
- voor bedrijven, niet voor particulieren: financieel voordeel omdat
bijna de helft via de Energie-Investeringsaftrek van de fiscale winst kan worden
afgetrokken.
Bedenk vooraf:
- een huishouden verbruikt 5-10 kWh per dag (bij gebruik van een warmtepomp
mogelijk meer)
- zonnepanelen leveren voor 8 panelen ca. 2500 kWh per jaar;
bij een jaar-productie van bijvoorbeeld 2420 kWh wordt in het koude halfjaar
opgewekt aan elektriciteit slechts ca. 1,5 kWh per dag
en in het warme halfjaar ca. 5 kWh per dag, zie tabel
zonneschijn en productie zonnepanelen
- het deel dat zonder thuisbatterij zelf verbruikt wordt (van wat
opgewekt is door de zonnepanelen) is 30-40%, dus wat vanuit de zonnepanelen aan de thuisbatterij
geleverd kan worden is aanzienlijk minder dan die dagproductie van de zonnepanelen
- een thuisbatterij heeft meestal 5-20 kWh capaciteit (een auto-accu als gauw 50
kWh)
- een thuisbatterij die door zonnepanelen gevuld moet worden, wordt in het koude
seizoen nauwelijks gevuld (bij 8 panelen)
- het aantal uren zonneschijn is in koude halfjaar ca. 550 (dat is ca. 3 uur per
dag) en in het warme halfjaar ca. 1220 (dat is ca. 6,5 uur per dag), zie
eventueel tabel
zonneschijn en productie zonnepanelen
- misschien is in het koude seizoen laden / ontladen vanuit het openbare net
(aan de hand van de marktprijs) het meest zinvol bij thuisbatterijen, maar in de
winter kan de elektriciteitsprijs juist hoog zijn door het vele verbruik van
warmtepompen, airco's met warme lucht e.d. en de geringe productie door de pv-panelen thuis...
(de tijd zal het leren).
Autoaccu Steeds meer mensen nemen een elektrische auto. Wanneer
de eigenaar zelf een laadpaal / laadpunt
heeft en de auto niet dagelijks nodig heeft op een
andere locatie, kan onder een aantal voorwaarden die accu goed gebruikt worden
als tijdelijke opslag. De autoaccu heeft meestal 50 à 80 kWh opslag
terwijl de meeste thuisbatterijen slechts 5 à 10 kWh kunnen opslaan... Eén
van de voorwaarden is bijvoorbeeld dat de laadpaal bidirectioneel laden moet
ondersteunen (twee richtingen op: opladen én ontladen naar batterij of elektra
thuisnetwerk of het openbare net).
Als je
de autoaccu voor 80% van de laadcapaciteit bestemt als "thuisaccu",
dan hou je vaak toch nog een actieradius over van 80-100 km. Vooral voor mensen
met een dynamisch energiecontract zeer interessant. Ook de netcongestie
kan daardoor fors ontlast worden (netcongestie is het vollopen van het
elektriciteitsnet door enerzijds veel zonnepanelen en windmolens en anderzijds
veel afname door elektrische auto's, warmtepompen enz.).
Zie eventueel verder bij autoaccu verderop, ook voor allerlei
haken en ogen.
Soorten thuisbatterij De vier meest gebruikte soorten staan hieronder vermeld: zie de tabel
hieronder voor allerlei aspecten, voordelen en nadelen.
Welke soort thuisbatterij is het beste om aan te schaffen?
Dat hangt van de situatie af. Voor 2025 geldt: in het algemeen is het de
LFP-batterij. Bij veel beschikbare ruimte en geen noodzaak van snel laden /
ontladen kan aan de zoutwater-batterij worden gedacht. De goedkoopste batterij
is de loodzuur-batterij (zoals in de auto), maar die heeft onder meer als
nadelen dat die veel onderhoud vraagt, nogal omvangrijk is, minder laadcycle
heeft en brandgevaarlijk is. Voor de "oude" Li-ion is nog wel veel
aanbod, maar o.m. aspecten als brandgevaarlijkheid, geringe levensduur, minder
laadcycli en milieufactoren kunnen een rol spelen.
Tips: - Raadpleeg de tabel voor wat u belangrijk vindt en vraag altijd na bij de
leveranciers!
- De opties van de thuisbatterij en vooral de software en de omvormer die erbij
horen, zijn zeer belangrijk (koppelbaarheid en stuurbaarheid met zonnepanelen,
eigen elektriciteitsnet thuis, openbare net, auto-accu, kan ik ermee handelen
enz. enz., zie ook verderop)!
- Denk ook eens aan een auto-accu (als die ook
overdag beschikbaar is), die levert veel meer capaciteit (50 kWh) dan de meeste
thuisbatterijen (5-20 kWh)!
Het type wordt bepaald door de manier waarop en de materialen waarmee de
energie wordt opgeslagen:
- de Litium-ion (Li-ion) is zeer bekend; de Li-ion variant LFP (litium-ijzerfosfaat, LiFePO4) is wat
gunstiger dan de litiumion-batterij NMC (nikkel-mangaan-kobalt), vooral wat betreft
levensduur en brandveiligheid (de LFP weerstaat hoge interne temperaturen, er is
geen gevaar bij kortsluiting en blijft koel bij kamertemperaturen)
- het type lood-zuur is bekend uit de wereld van de brandstof-auto's, maar kan
bijvoorbeeld niet zoveel laad-ontlaad-cycli aan
- het type met zout water is milieuvriendelijker maar is niet zo compact (lage
energie-dichtheid) en nog niet zo lang op de markt.
De capaciteit (de theoretische hoeveelheid energie die de batterij
maximaal kan bevatten) is afhankelijk van wat gewenst is, voor thuisgebruik vaak
5-20 kWh (de capaciteit is niet opgenomen in de tabel). De capaciteit wordt nog
vaak bepaald aan de hand van de zonnepanelen, maar als het salderen is
weggevallen juist ook door het moment waarop stroom duur of goedkoop is. Het
moment van energieverbruik wordt belangrijker (auto-accu opladen, warmtepomp,
airco), als er in de winter een aantal dagen veel zonneschijn is wil je die
graag zelf gebruiken (dus veel opslaan) en vooral bij een dynamisch contract wil
je gebruik maken van de extra goedkope elektriciteit van het openbare net (en
terugleveren als de stroom duur betaald wordt). Een grotere capaciteit kan
daarom gunstig zijn (koop anders een thuisbatterij die eenvoudig uitgebreid kan
worden).
Het vermogen heeft te maken met de snelheid waarmee de batterij geladen
en ontladen kan worden. Vermogen (in kW) en capaciteit (in kWh) worden vaak
verwisseld, vandaar dat in de tabel simpelweg sprake is van "snel op- en ontladen
(laad vermogen)".
De prijs kan de doorslag geven, maar de andere aspecten /
kenmerken spelen zeker geen bijrol.
De levensduur is uiteraard belangrijk, zeker ook omdat bijkomende
apparatuur en software moet worden aangeschaft.
Het aantal laadcycli (één cyclus is laden + ontladen, hoeft niet
volledig te zijn) is vooral belangrijk als er veel laad- en ontlaad-acties zijn,
bijvoorbeeld vanwege een dynamisch contract. Als elke dag de cyclus wordt
doorlopen, dan moet de thuisbatterij toch zeker 5000 cycli meegaan. Het aantal
laad-cycli wordt de laatste tijd wel steeds groter.
De ontladingscurve wordt meestal niet gegeven (een vlakke ontladingscurve
betekent dat de spanning constant blijft naarmate de batterij leegraakt).
Als de energiedichtheid groot is, dan is de batterij dus relatief klein
en vaak ook licht in gewicht. Bijvoorbeeld een zoutwater-batterij is
daardoor groot en zwaar.
Het snel op- en ontladen (laadvermogen) wordt steeds belangrijker, zeker
als er de tijdsblokken bij een dynamisch contract korter wordt.
Het capaciteitsverlies na volledig laden of na een aantal
laad-ontlaad-cycli wordt steeds belangrijker omdat de batterij vaker zal laden
en ontladen als het energiecontract dynamisch wordt (bijvoorbeeld elk uur
prijsaanpassing).
De brandveiligheid is voor de gebruiker maar ook voor de
verzekeringsmaatschappij belangrijk, vooral als er meer en meer batterijen
worden geïnstalleerd.
Ook continu vermogen geeft informatie over het nut van de thuisbatterij
bij gebruik van de batterij als eigen stroomvoorziening (bijvoorbeeld Tesla Powerwall geeft 5 kW
continu en heeft 7 kW piekvermogen).
De uitbreidbaarheid van de capaciteit is afhankelijk van het merk én van
het model binnen dat merk. Vooral
als in eerste instantie een (te) kleine batterij wordt aangeschaft, is modulaire
uitbreidbaarheid gewenst (eenvoudig koppelbaar). Een leverancier meldt: "Let op: units binnen één toren moeten uit dezelfde serie komen! Men kan
<model A> en <model B uit dezelfde serie> units niet onderling in één toren zetten." 1-fase en 3-fase: "een 1-fase thuisbatterij kun je aansluiten op zowel een 1-fase als 3-fase
hoofdaansluiting; een 3-fase thuisbatterij kan alleen worden aangesloten op een 3-fase
hoofdaansluiting"; over het algemeen heeft een 3-fase batterij ene
groter vermogen en kan sneller laden en ontladen. Extra fysieke eisen kunnen betrekking hebben op de energiedichtheid
(kleine dichtheid geeft forse afmetingen), brandgevaar (stoffige omgeving)
e.d.
De notatie: + is positief (goedkoop, lange levensduur, geen brandgevaar e.d.).
Doel van de thuisbatterij is zelf opgewekte stroom op een later moment te kunnen
gebruiken.
De voordelen van de thuisbatterij zijn o.m.: - soms bijna noodzaak: opslag van stroom is voor bezitters van
zonnepanelen bijna noodzakelijk wanneer het salderen verdwijnt,
aan het openbare net geleverde stroom bijna niets meer oplevert, in het natte of
koude seizoen zonnepanelen en wind nauwelijks energie opleveren (Dunkelflaute)
en/of de
terugleverkosten te hoog worden (overheid en energiebedrijven willen de
saldering afschaffen: de overheid loopt veel energiebelasting en btw mis en de
energiebedrijven lopen veel inkomsten mis)
- zelf opgewekte stroom zelf opslaan en zelf gebruiken: opslag van stroom
maakt het mogelijk om op een later momentzelf te gebruiken (meestal
overdag opslaan vanuit de zonnepanelen en 's avonds gebruiken)
- teveel geproduceerd: opslag van teveel zelf geproduceerde stroom
(als aan het openbare net leveren
niets oplevert of zelfs geld kost of onmogelijk is; het deel dat je zelf kunt
gebruiken met een thuisbatterij wordt globaal gezien verbeterd van ca. 30% naar
ca. 60%, soms zelfs 80%)
- energiekosten: terugleverkosten worden vermeden bij gebruik van een thuisbatterij
(wanneer meer of alles wat door de zonnepanelen wordt opgewekt, zelf gebruikt
kan worden, dan zijn de maandelijkse energiekosten
waarschijnlijk lager)
- minder afhankelijk: opslag van stroom maakt je minder afhankelijk van het openbare
elektriciteitsnet (van de energieprijzen en van de kuren van energiebedrijven en
netbeheerders)
- handelen in stroom is mogelijk, dus als een verdienmodel (bij een dynamisch energiecontract; "dit proces van opladen bij lage prijzen en ontladen bij hoge prijzen maakt een thuisbatterij economisch
aantrekkelijk", maar kan de congestie wellicht juist verhogen)
- back-up bij stroomuitval (noodstroom): gebruik van opgeslagen stroom als het openbare net niet beschikbaar is, is
afhankelijk van merk en type batterij/accu (vaak zijn nodig: een aparte backup-box of
back-up interface of
omvormer met offgrid-backup-optie, en in de meterkast een Automatic Transfer Switch
ATS en extra
stroom/stuur-kabels); ga na of bij uitval van het openbare net de thuisbatterij
als noodstroomvoorziening automatisch wordt ingeschakeld of dat je zelf iets
moet doen; de neoliberale regeringen hebben het voor het
bedrijfsleven wel heel gemakkelijk gemaakt thuisbatterijen aan te schaffen:
de Energie-Investeringsaftrek (EIA, tot en met 2028) stelt bedrijven in staat om
45,5% van het investeringsbedrag af te trekken van de fiscale winst en de btw is
sowieso verrekenbaar; "Tesla Powerwall is een batterij die energie opslaat, stroomuitval detecteert en automatisch de energiebron van uw woning wordt wanneer het elektriciteitsnet uitvalt"
- de auto-accu kan theoretisch aan het netwerk aangesloten worden (wel
afhankelijk
van allerlei factoren!), zodat laden met eigen of goedkope stroom kan gebeuren
en terugleveren als de prijs daarvan interessant is; de thuisbatterij is meestal veel kleiner dan de
auto-accu, maar voor een deel geldt: opgeslagen stroom kan 's nachts worden gebruikt om de accu van de auto
voor een deel te
laden (als de thuisbatterij niet overdag volledig is geleegd)
- netcongestie: als het openbare net (te) vol is, kan de accu ervoor zorgen dat geproduceerde stroom
(nog) niet het openbare net op
gaat
- ook andere bronnen kunnen op de thuisbatterij aangesloten worden,
te denken valt hierbij in eerste instantie aan het openbare net (bij goedkope
stroom) en de auto-accu, maar ook, hoewel daar minimaal gebruik van wordt
gemaakt, aan windmolentjes e.d. (wel afhankelijk van allerlei factoren!)
- milieu (groene energie): meer niet-fossiele energieopslag wordt
gewaardeerd.
Er zijn helaas altijd wel nadelen te onderkennen. Ook blijkt vaak datniet
de thuisbatterij of auto-accu niet geschikt is voor alles wat je ermee zou willen (ga goed na wat wel en niet mogelijk is in uw situatie!).
De meeste nadelen zijn:
- ongelijkloop: zonnepanelen leveren nauwelijks elektriciteit als je veel elektriciteit nodig hebt
(winter, koud, donker) en als er veel opgewekt wordt heb je weinig nodig (zomer,
warm, licht); eventueel in de winter wel bij te laden tijdens lage stroomprijs vanuit het openbare net
(bij een dynamisch contract, maar die prijs is onzeker en als velen het doen wordt die prijs toch weer hoog...)
- aanschaf is duur (afhankelijk van bijvoorbeeld soort en
capaciteit van de batterij, ca. 700 euro per kWh excl. btw en incl. installatie van
ca. 500 euro bij de installatie van de zonnepanelen en ca. 800 euro bij aparte
installatie van de thuisbatterij; soms moet er een nieuwe omvormer komen die bij de
batterij hoort; ga alle kosten na bij de leverancier)
- opgeslagen stroom blijft eigenlijk vrij kort beschikbaar (paar
dagen slechts, afhankelijk van soort en kwaliteit van de batterij, vooralsnog zijn
lithium-ion batterijen beter dan die met lood of zoutwater); 's zomers stroom
opslaan en in de winter gebruiken is er helaas (nog) niet bij: omdat de
capaciteit zeer veel te klein is én omdat je zo lang geen stroom kunt opslaan
- extra kosten zoals installatie batterij (incl. bekabeling, batterij-aansturing,
omvormer e.d.), aanpassing meterkast met 3-fase-aansluiting i.p.v. 1-fase (maar
3-fase is er wellicht al door de zonnepanelen), btw
- extra apparatuur en programmatuur (app's) nodig (installatie en kosten
app's meenemen in aanschafprijs, "domme"
apparatuur veroudert economisch snel, maar dat het "slimme" broertje
is mogelijk alleen maar van een slimme verkoper)
- extra abonnement: is er een abonnement nodig voor het gebruik van de app
of het
monitoren van je batterij? of een abonnement voor sturing van de dynamische
uurprijs (bijvoorbeeld 7,50 euro per maand)
- ruimte: batterij neemt ruimte in (afhankelijk van de capaciteit een omvang van een boilertje
bij ca. 6 kWh tot een keukenkastje bij 20 kWh)
- handelen met stroom en automatisme van de thuisbatterij: de
thuisbatterij kan theoretisch heel veel zelf regelen (toepassingen,
functies), maar dat is sterk afhankelijk van merk / leverancieer!;
daarbij komt: als iedereen een dynamisch energiecontract heeft, ontstaan vermoedelijk juist elk uur gigantische pieken en dalen en wordt
de stroom juist duurder als je verwacht dat die goedkoop is
- modulair: ga na of de batterijen modulair zijn, d.w.z. dat er meer aan elkaar gekoppeld
kunnen worden (of eventueel op een andere locatie aan het thuisnetwerk) om meer
opslag te hebben zonder veel extra bijkomende kosten
- besparing: de besparing van een thuisbatterij valt bij gebruik van
zonnepanelen vooralsnog fors tegen zolang nog gesaldeerd wordt en
men geen extreem gebruik maakt van een flexibel contract waarbij
goedkope energie van het net in de thuisaccu wordt opgeslagen voor later gebruik
al (als de elektriciteit van het openbare net duur is);
als de saldering verdwijnt is de besparing van een thuisbatterij zeer
afhankelijk van (a) het zelfgebruik van de zelf opgewekte stroom en aanwezigheid
in de thuisbatterij (b) het handelen in stroom (c) bedenk dat er in de winter
nauwelijks stroom wordt opgewekt door de zonnepanelen dus de thuisbatterij is
eigenlijk uitsluitend zinvol en goed op te laden vanaf het openbare net als de
stroom goedkoop is
- de btw op aanschaf en installatie is vaak niet terug te vragen; de btw
is wél terug te vragen onder strikte voorwaarden (ondernemer voor de btw,
installatie heeft een Energie
Management Systeem EMS, dynamisch energiecontract, geen deelnemer aan de kleine
ondernemersregeling KOR, alleen
bij leveren én terugleveren van energie dus niet voor uitsluitend
privé-gebruik van je opgewekte stroom; de belastingdienst weet er meer van)
- er is (nog) geen subsidie voor de thuisbatterij
- levensduur van een thuisbatterij is wellicht maar 10-15 jaar (soms wordt 7
jaar garantie gegeven, soms 10 jaar garantie, soms is er een maximum van 6.000 of 10.000
laad-ontlaad-cycli)
- versneld verouderen: veelvuldig gebruik voor netcongestie of onbalans leidt tot
versneld
verouderen van de batterij en dus tot een kortere levensduur
- thuisbatterij kost ook iets aan stroom (ventilator e.d.)
- alleen voor nerdy's?: vooralsnog moet je wel een forse belangstelling in techniek
e.d. hebben om een
goede configuratie te vinden van batterij(en) / accu's, omvormers, zonnepanelen,
app's, extra apparatuur en programmatuur enz.
- handelen met stroom, alleen voor de echte liefhebber?: niet iedereen wil elk uur op zijn mobieltje kijken wanneer de
wasmachine, wasdroger of airco aangezet kan worden
- privacy: hoe gaat het bedrijf dat de batterij-gegevens monitort en opslaat om met uw
(privé)gegevens?
- beschikbaarheid: hoe gaat de bronnatie om met de apparatuur en
programmatuur van uw installatie? als de VS (of China o.d.) beslist dat
apparatuur of programmatuur van Amerikaanse (of Chinese o.d.) bedrijven niet
(meer) toegepast mag worden, wat heb je dan nog aan je installatie? zeker met
automatische updates kan dat enorme gevolgen hebben.
Er hoort een intelligent
apparaatje en appje tussen zonnepanelen, elektriciteitskast, omvormer en
thuisbatterij (thuisaccu, zonne-accu) te staan dat het nodige afvraag- en schakelwerk moet verrichten,
afhankelijk van eigen verbruik, gevuld zijn van de batterij, elektriciteitsprijs
energiebedrijf, mate van netcongestie e.d.:
- de zonnepanelen leveren elektriciteit aan de batterij als deze niet vol is en (a)
al aan de eigen vraag volledig voldaan wordt (het eigen verbruik) of (b)
die vraag afwezig is en de energieprijs is niet interessant om direct aan het
openbare net te leveren
- de zonnepanelen leveren elektriciteit aan de omvormer, bijvoorbeeld als de batterij
vol is
- de batterij levert elektriciteit aan de omvormer als de eigen vraag dat vereist
- de batterij levert elektriciteit aan het openbare net als de kWh-prijs hoog is
- het openbare net levert elektriciteit aan de elektriciteitskast als de batterij
niet vol is én de kWh-prijs laag is én de pv-panelen geen of niet voldoende energie produceren.
Eventueel in een latere fase:
- vanuit de batterij kan aan het openbare net geleverd worden als de prijs van de
geleverde stroom aan het openbare net interessant is
- als elektriciteit van het openbare net zeer goedkoop is, kan de batterij vanuit
het net worden gevuld, bijvoorbeeld als het openbare net fors belast is (via de
omvormer).
(De batterij kan uiteraard ook gevuld worden met zelf opgewekte elektriciteit van
windmolens e.d.)
Kijk eventueel op Thuisaccuwijzer
voor meer informatie en keuzemogelijkheden. Maar vergelijken is daar blijkbaar
uit den boze: bij elk model staan naast de specificaties alleen voordelen
vermeld (een paar met nadelen), en die voordelen verschillen dan ook nog eens sterk van elkaar!
Voor- en nadelen van een Hybride systeem
(met dank aan Memodo)
Een hybride systeem is een systeem dat in gelijkstroom (DC) gekoppeld is aan de
zonnepanelen (pv-panelen) en eventueel aan de batterij, terwijl de communicatie
met het thuisnetwerk elektriciteit in wisselstroom gaat.
Voordelen
van een hybride systeem - er is maar één omvormer nodig voor zonnepanelen en batterij - er zijn geen conversieverliezen tussen omvormers van zonnepanelen en
batterij
- neemt minder ruimte in.
Nadelen van ene hybride systeem - bij een defecte omvormer werken zowel zonnepanelen als batterij niet meer
- niet alle merken omvormers werken met alle merken batterijen!
Voor- en nadelen van een Retrofit
systeem (met dank aan Memodo)
Een retrofit systeem zorgt ervoor dat een bestaand systeem van zonnepanelen
en omvormer, gebaseerd op wisselstroom (AC), kan worden gekoppeld aan de
batterij(omvormer).
Voordelen
van een retrofit systeem
- merk omvormer van de zonnepanelen is onbelangrijk (batterijomvormer is
specifiek voor de batterij)
- goedkoper dan een hybride omvormer (als die alleen de batterij zou
werken)
- apart batterijsysteem met eigen omvormer is niet afhankelijk van de locatie
van de omvormer van de zonnepanelen (kan op veiliger plaats in garage o.d.).
Nadelen van een retrofit systeem
- twee omvormers installeren is duurder dan één hybride
- er is conversieverlies (energieverlies) door omzetten wisselstroom-gelijkstroom
- twee aparte energiestromen (bekabeling, installatie e.d.).
De auto-accu heeft een grote capaciteit (50 tot 80 kWh opslag is normaal)
waardoor deze batterij zelfs in rol kan spelen bij de verwarming van de woning
(het leveren van stroom aan bijvoorbeeld de warmtepomp). Zeker als de auto-accu
in capaciteit vergeleken wordt met een losse thuisbatterij, waarvan de totale kosten
ca. 800 euro per kWh zijn: een thuisbatterij van 50 kWh komt dan op 40.000 euro,
bijna evenveel als een elektrische auto met zo'n forse accu aan boord...
Let op, de auto-accu kan slechts onder bepaalde voorwaarden gebruikt worden als
thuisbatterij:
- elke auto-accu heeft zijn voordelen en nadelen; ga na of die
specifieke auto-accu inderdaad op het thuisnet kan of dat er nog allerlei andere
apparaten en leidingen e.d. gelegd moeten worden
- let op: als de auto-accu V2H is, dan kan die het thuisnetwerk aanvullen
(Vehicle to Home); als de auto-accu (ook) V2G (Vehicle to Grid) is, dan kan die
accu ook aan het openbare net leveren
- ook bij de auto-accu is het aantal laad-ontlaad-cycli aan een maximum gebonden
(bijvoorbeeld 6.000 of 10.000); vaak laden/ontladen naar het net (openbaar of
thuis) beperkt de accu in levensduur
- de auto-accu van een tweedehands auto: is meestal minder goed inzetbaar
(minder innovatieve technologie) én heeft al een zeker aantal laad-ontlaad-cycli
gehad en kan dus niet zo heel veel jaren mee
- de auto-accu wordt alleen overdag opgeladen bij toepassen van zonnepanelen als
stroombron; als de auto dan "op het werk" staat, heb je er als
thuisbatterij niets aan (wellicht kan de auto-accu op het werk goedkoper geladen
worden, maar dat is een andere afweging).
De auto-accu zal binnen afzienbare tijd ook als thuisbatterij worden gebruikt,
dus veel voordelen en nadelen van de thuisbatterij gelden ook voor de
auto-accu.
Voordelen van de auto-accu als thuisbatterij bovenop de voordelen van de
traditionele thuisbatterij:
- kosten: geen extra kosten voor een traditionele thuisbatterij
- capaciteit: de auto-accu heeft veel meer capaciteit dan de
traditionele thuisbatterij
- zie bij thuisbatterij: de auto-accu heeft verder vrijwel dezelfde
voordelen van de traditionele thuisbatterij zoals opladen uit zonnepanelen of
goedkope stroom van het openbare net.
Natuurlijk zijn er duidelijke nadelen van het gebruik van de auto-accu als
thuisbatterij:
- beschikbaarheid:als de auto van huis is betekent dit geen
thuisbatterij
(de auto moet aan de laadpaal gekoppeld zijn, zie eventueel bij Congestie Load Shifting) - configuratie: nog steeds is het moeilijk na te gaan welke opties
de auto en auto-accu moeten hebben om bedrijfszeker als thuisbatterij te
fungeren! - levensduur:het aantal laad-ontlaad-cycli van de auto-accu
als thuisbatterij neemt sterk toe, wat de levensduur van de accu verkort
(tweedehandswaarde geringer, nieuwe auto-accu aanschaffen is zeer duur, 10.000
tot 15.000 euro?; de garantie op een autoaccu is meestal 8 à 10 jaar) - capaciteit: de capaciteit van de auto-accu is meestal fors, maar
die vermindert na een groot aantal laad-ontlaad-cycli - laadpaal: om sowieso de
auto-accu als thuisbatterij te kunnen gebruiken is een bidirectioneel laadpunt nodig,
d.w.z. opladen én ontladen (Vehicle to Home (V2H, van/naar thuisnetwerk
elektriciteit) en Vehicle to Grid (V2G, van/naar openbare net); beide
opties is ideaal)
- meer zonnepanelen?: wellicht meer zonnepanelen nodig om de auto-accu
goed te vullen
- zie bij thuisbatterij: de auto-accu heeft verder vrijwel dezelfde
nadelen van de traditionele thuisbatterij.