Bouwbesluit

Het Bouwbesluit is een AMvB (Algemene maatregel van Bestuur) waarin op grond van de Woningwet bouwtechnische voorschriften omtrent het bouwen zijn opgenomen.
De vier categorieën: veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid / duurzaam bouwen lijkt in het huidige Bouwbesluit 2012 een beetje vermengd te zijn. Vooral de verplichting om in het ontwerp al rekening te houden met de veiligheid (tijdens de bouw en in de onderhoudsfase) krijgt speciaal aandacht. In het kader van de veiligheid zijn opdrachtgever en uitvoerende partij verplicht de noodzakelijke maatregelen te treffen. De architect heeft geen verplichtingen t.a.v. de veiligheid. 

Opmerking: t.z.t. zal het Bouwbesluit vervangen worden door het Besluit bouwwerken en leefomgeving (Bbl) als onderdeel van de Nationale Omgevingsvisie (NOVI).

Het Bouwbesluit 2012 bevat negen hoofdstukken.

"Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen, bevat in het eerste artikel een aantal begripsbepalingen. Daarbij is zoveel mogelijk aangesloten bij de in het Bouwbesluit 2003 en het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken gebruikte begrippen. Evenals in het Bouwbesluit 2003 en – voor zover het gelijkwaardigheid betreft – het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken zijn in dit hoofdstuk verder voorschriften opgenomen over de toepassing van het gelijkwaardigheidsbeginsel, NEN-normen, CE-markeringen en erkende kwaliteitsverklaringen alsmede voorschriften met betrekking tot monumenten, tijdelijke bouwwerken en de verbouw en verplaatsing van bouwwerken. Tevens zijn voorschriften over de toepassing van certificatie en inspectieschema’s opgenomen. Hoofdstuk 1 bevat voorts voorschriften over de beschikbaarheid van gegevens en bescheiden en de zorgplicht ten aanzien van bij of krachtens de wet aanwezige installaties. Dergelijke voorschriften zijn afkomstig uit het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken. De paragrafen 1.5 tot en met 1.7 van hoofdstuk 1 bevatten voorschriften van procedurele aard met betrekking tot de gebruiksmeldingplicht, het slopen en het uitvoeren van bouw- en sloopwerkzaamheden. Deze voorschriften zijn goeddeels afkomstig uit het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken (paragraaf 1.5) en gemeentelijke bouwverordeningen (paragrafen 1.6 en 1.7). 
De hoofdstukken 2 tot en met 5 bevatten technische bouwvoorschriften die van toepassing zijn op het (ver)bouwen van bouwwerken en de technische staat van bestaande bouwwerken. Deze voorschriften zijn goeddeels afkomstig uit het Bouwbesluit 2003 en de bijbehorende Regeling Bouwbesluit 2003. De voorschriften over brandclassificatie en constructieve veiligheid zijn afgestemd op Europese ontwikkelingen. 
Tevens zijn nieuwe voorschriften opgenomen ten aanzien van het bouwen in risicozones en plasbrandaandachtsgebieden (zie afdeling 2.16), de verplichte aanwezigheid van een buitenberging en buitenruimte bij nieuwbouwwoningen (zie de afdelingen 4.5 en 4.6), het kunnen openen van ramen bij nieuwbouwwoningen (zie afdeling 3.7) en de milieueffecten van bij nieuwbouw toe te passen bouwmaterialen (zie afdeling 5.2). 
Hoofdstuk 6 bevat voorschriften inzake installaties. Die voorschriften zijn grotendeels afkomstig uit het Bouwbesluit 2003, het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken, paragraaf 2 van het Besluit aanvullende regels veiligheid wegtunnels en gemeentelijke bouwverordeningen. Afdeling 6.12 bevat nieuwe voorschriften over het veilig kunnen verrichten van onderhoud aan gebouwen. 
In hoofdstuk 7 zijn voorschriften over het gebruik van bouwwerken, open erven en terreinen opgenomen. Voor zover zij het brandveilig gebruik betreffen, zijn die voorschriften afkomstig uit het Besluit brand-veilig gebruik bouwwerken. Voor het overige zijn de voorschriften afkomstig uit gemeentelijke bouwverordeningen. 
Hoofdstuk 8 bevat voorschriften over het uitvoeren van bouw- en sloopwerkzaamheden. Die voorschriften zijn goeddeels afkomstig uit gemeentelijke bouwverordeningen en zijn afgestemd met milieuvoorschriften ten aanzien van geluid-, trilling- en stofhinder en het scheiden van bouw- en sloopafval. 
Hoofdstuk 9 bevat overgangs- en slotbepalingen. De overgangsbepalingen hebben onder meer betrekking op de toepassing van de 
voorschriften over de verlichtingsinstallatie, de noodstroomvoorziening, de stallingsmogelijkheden voor fietsen bij utiliteitsgebouwen, certficerings- en inspectieschema’s, de opvang- en doorstroomcapaciteit van vluchtroutes en het maximaal aantal toe te laten personen in relatie tot een reeds gedane gebruiksmelding respectievelijk een reeds eerder verleende vergunning voor brandveilig gebruik van een bouwwerk. Tevens is overgangsrecht opgenomen met betrekking tot vergunningaanvragen en gebruiks- en sloopmeldingen die reeds voor het tijdstip van inwerkingtreding van dit besluit zijn ingediend. Het besluit heeft één bijlage, die betrekking heeft op eisen inzake brandmeld- en ontruimingsalarminstallaties."

Met de Omgevingswet is er vanaf 1-1-2024 ook een nieuw Bouwbesluit met de naam Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).

Documentatie en meer informatie
- Bouwbesluit Online (van Bris)

- Bouwbesluit Online (van Nex2us)

- Bouwbesluit 2012 (vervangt het voorgaande Bouwbesluit 2003)

- Toelichting op het Bouwbesluit 2012
- Bouwregelgeving Rijksoverheid

- Bouwbesluit Online (van de Rijksoverheid)
- (Het oude Bouwbesluit 2003)

Kritische noot
Zoeken in het Bouwbesluit is lastig. Een woord als geluidsdruk kom je niet tegen, wel geluidsniveau maar ook dan moet je nog veel geduld hebben wil je te weten komen wat volgens het Bouwbesluit bijvoorbeeld de maximale waard is die een warmtepomp mag produceren aan "geluid".

Zie ook eventueel Maxius en Omgevingsloket, het loket voor de omgevingsvergunning en de watervergunning.
M.b.t. veiligheid zie ook bij arbo. 
Eng. Buildings Decree