Schop, spade, bats e.d., voorbeelden

Een paar soorten schoppen, dus allesbehalve volledig

 

Het belangrijkste onderscheid is:

 En allerlei soorten schoppen, scheppen, spaden e.d.:

Kijk ook eens op de site van DeWit gereedschappen voor een veelheid aan tuingereedschappen. 

Schop

Een schop of schep is om mee te graven of te scheppen, een "ballastdrager" voor los materiaal, om aarde of zand te verplaatsen. De schoppen met een ronde onderzijde en iets opstaande randen worden overigens vaak schep genoemd.


De schoppen bij de foto van Streuding Schoppenfabriek:
1. zandschop, Hollands model, rood gehard
2. betonschop, zwart gelakt
3. zandschop, gebogen met zwanenhals steel. zgn. wegwerkersschop.
4. zandschop, half gebogen, iets smaller model, zgn. ENSF.
5. zandschop, extra gebogen, hollands model.

Een Engels model:
 
Spade

Het blad van een spade is wat meer rechthoekig, heeft meestal een vrij rechte onderzijde, is smaller en zwaarder en heeft slechts een geringe middenverhoging. De spade is vooral geschikt voor het spitten (grondwerk), het verpoten, het graven van grotere gaten e.d.
De spade is uitermate geschikt voor verschillende plant- en tuinwerkzaamheden. 
De bovenrand van het stalen blad is wat ronder of voorzien van een recht stukje om je voet op te kunnen zetten zodat je de spade met meer kracht kunt bedienen.

Bij de foto van Streuding Schoppenfabriek:
1. kleispade, no. 201
2. dulspade, no. 204
3. spade "Westerwolde", no.206.


Twee verplantspades, smaller en soms voorzien van een hol lopend blad waardoor je beter om het plantenwortelstelsel kunt scheppen (rechts), verg. de wortelsteker:

 


Spade in de maak (De Wit Gereedschappenfabriek):


Een spade voor struikgewassen, met korter blad:
 

Ballast- en graanschoppen

Deze schoppen zijn voor vele doeleinden bruikbaar, zoals:
- landbouw (het opscheppen van graan)
- veeteelt (het opscheppen van voer)
- herfst (opruimen van bladeren)
- winter (scheppen van sneeuw).
Diverse maten en steellengtes mogelijk. 


Bij de foto van De Vos Gereedschappen:
1. aluminium ballastschop met steel
2. aluminium graanschop met steel, zonder slijtstrip
3. stalen ballastschop met steel met ijzeren D- greep (YD)
4. aluminium graanschop met steel met halfkunststof D-greep (HKD) met slijtstrip
5. losse slijtstrip, ter versterking van aluminium schoppen.

 

Bats

De bats is een grote schop en heeft een groter werkblad, dat iets gebogen is. De functie van de bats is het opscheppen van zand of losse grond.
Batsen zijn voor veel doeleinden geschikt. Er zijn o.a. schoppen met vlakke randen  te gebruiken voor graaf- en spitwerkzaamheden. Deze zijn te leveren in diverse dulstanden en afmetingen.


Bij de foto van Streuding Schoppenfabriek:
1. zandschop, hollands model, opstaande rand
2. zandschop, drents model, vlakke rand
3. betonschop, rood gelakt, gehard
4. stalschop, zwart gelakt
5. lepelschop, rood gelakt, gehard
6. puntschop of grindschop
7. zandschop, Drents model, vlakke rand
.
 
Spats
De Spats (patent van De Wit Gereedschap), is zeer handig voor gebruik in de tuin omdat de getande snijkant gemakkelijk wortels doorsteekt een graskanten kan snijden.

 

Betonschop

Een schop met rechte onderzijde van het schepblad, waarmee bv. cement, zand e.d. worden geschept en de betonspecie wordt omgeschept.

Zie ook bij bats.


 

Boomspade

Een boomspade is een hulpstuk waarmee bomen met een groot deel van de wortels uit de grond kunnen worden gestoken. 

Foto's o.m. Quality Welding Service

 

Drainagespade (?, Engels: drainspade)

Een spade waarmee een smalle greppel gemaakt kan worden om drainagebuizen in te leggen. Lijkt op de verplantspade.

 
Spork, een bijzondere spade
De spork is een spade waar de aarde minder aan blijft kleven, verkrijgbaar in verschillende uitvoeringen. Meer info bij De Wit Gereedschap.

 

Opruimschep 
Een opruimschep voor bv. hondenuitwerpselen ("hondenpoepschep").

 

Sneeuwruimer

De holle sneeuwschuif is voor pas gevallen sneeuw. Voor vast getreden sneeuw is het recht model geschikt. 

Het rechte model wordt ook gebruikt door landbouwers voor het reinigen van veestallen, vervuilde uitritten e.d.


Bij de foto van De Vos Gereedschappen:
1. sneeuwruimer in de verzinkte uitvoering
2. aluminium graanschop met steel 130 cm, zonder slijtstrip
3. sneeuwruimer uit staalplaat, met versterkingsrillen.

 

Vouwschep

Ook: vouwschop, pioniersschop, legerschepje, rugzakschep. Voor geologen en anderen die op reis gaan met een schep bestaat een vouwschep.


 
Wortelsteker, wortelbijl, boomwortelsteker, stootijzer-wortelsteker

De wortelsteker is een smalle, vaak zware schop die helpot bij het uitsteken van een plant (struik, boom of stobbe): 
- door zijn smalle blad steekt hij gemakkelijk door de aarde
- de punt werkt als een soort bijl
- voor de zwaardere varianten: door zijn forse eigen gewicht hakt hij gemakkelijk door de wortels van planten, struiken en bomen.
Vooral oude bomen, coniferenhagen, jasmijn e.d. hebben een fors wortelstelsel waardoor het verwijderen van die planten het eenvoudigst gaat als de wortels worden doorgestoken. Denk er wel aan dat de boom eerder om kan vallen als een groot aantal stevige wortels doorgestoken zijn. 
Ook bij het verplanten kunnen sommige weerbarstige wortels worden doorgestoken om het verplaatsen van de plant te vereenvoudigen. 

Er zijn wortelstekers met een traditioneel handvat maar ook met een "gestuikte knop" (een soort bol als handvat).
Soorten wortelstekers zijn o.m.:
- wortelsteker met een scherp blad met v-vormige inkeping (zeer lichte variant, meer een schepje voor dunne wortels)
- wortelsteker met een smal, vrij plat, recht eindigend blad (lichtere variant, wellicht meer geschikt voor het uitsteken van zaailingen (jonge bomen) in plantsoenen)
- boomwortelsteker met dun, dus relatief scherp, gesmeed blad ("de dunne bek in combinatie met haar breedte en het totale gewicht maakt het een perfecte boomwortelsteker; bij andere toepassingen dan verticaal gebruik is er kans dat de beitel af gaat breken; zorgvuldig gebruik is daarom van belang; het is een wortelsteker en geen stootijzer of koevoet")
- stootijzer-wortelsteker, hefboom-wortelsteker (deze zwaardere variant boomwortelsteker is een soort stootijzer met een vrij dik blad en met bolknop die vaak eenvoudigweg als hefboom gebruikt om de wortels los te wrikken; let op: een stootijzer is een smaller hulpmiddel, zie de laatste foto hieronder).

Foto's Meerman, Geerten Kalter, Scheppie, Geco Verhuur, Veluwenkamp, Meerman.

Een schepje met v-vormig bladeinde, om dunne wortels door te steken (DeWit Wellcome, totale lengte 48 cm):

Een lichtere variant wortelsteker met een smal, vrij plat, recht eindigend blad (wortelsteker Atlas YD, blad ca. 10 cm breed):

Boomwortelsteker met dun, dus relatief scherp, gesmeed blad (niet te gebruiken om te wrikken):

Een zwaardere variant boomwortelsteker (hefboom-wortelsteker, stootijzer-wortelsteker), ca. 120 cm lang; bijldeel wortelbijl is 26 cm (let op: ga altijd na of de betreffende spade werkelijk geschikt is om mee te wrikken!):

Dit is geen schop, maar een echt stootijzer, veel toepassingen in de bouw: 
 
Zodensteker, Turfschop (turfschep, turfspade, turfgreef, vleugelspade), Moergreef, Meststik, Plaggensteker
Een zodensteker of turfschop is specifiek voor het steken van turf, dus een vrij rechte schop die niet te lang is en bij voorkeur is voorzien van brede handgrepen en een verstelbare voetsteun waarop de klomp kan drukken. Door de steun voor de klomp kan het blad van de schop vrij klein blijven zodat de turf gemakkelijk van de schop loslaat. 
Bij de turfschop is soms het blad aan de uiteinden gekromd zodat de rijen turven op vrijwel dezelfde afstand van elkaar gestoken worden en de turven dus een soort standaard-dikte hebben. Daarom wordt de turfschop ook wel vleugelspade genoemd.
(Foto's Museum Rotterdam en Museum voor Oudere Technieken (2x) en tekeningen Stichting Bernard van Dam.)

 


detail vleugelspade (turfschop):