koudgevormd, koudgetrokken, koudgewalst

Afgekort tot: KGV (koudgevormd), KGW (koudgewalst). Koudgevormde profielen zijn stalen profielen die bij omgevingstemperatuur zijn gevormd (getrokken) uit warmgewalst staal, d.w.z. in de gewenste vorm zijn gewalst of "geduwd". Koudgevormd staal staat bekend als blank staal. Koudgevormd staal is te onderscheiden in koudgetrokken en koudgewalst staal.

Koudgetrokken staal ontstaat door het (van oorsprong warmgewalste) staal machinaal uit te rekken. 
Koudgetrokken staal wordt meestal toegepast voor niet-platte vormen (vormen die niet uit een plaat gevormd kunnen worden).
"Door het koudtrekken zal het materiaal verstevigen, waardoor de sterkte (hardheid) toeneemt. De sterkte zal in het algemeen hoger zijn dan in warmgewalste toestand. De taaiheid (rek) en daarmee de vervormbaarheid nemen af. Buigen van koudgetrokken stafstaal wordt in het algemeen ontraden."

Koudgewalste profielen of platen worden in de gewenste vorm gewalst; het staal wordt in verschillende stappen tussen rollers geperst met een steeds kleinere tussenopening, tot de gewenste dikte van het staal is bereikt. "De koudbandwalserijen walsen het warmgewalste staal verder uit tot bijvoorbeeld flinterdun verpakkingsstaal, met een dikte van 0,12 tot 0,49 millimeter. Of tot iets dikker staal voor klanten die er onder meer auto’s of vaten van maken. Afhankelijk van de uiteindelijke toepassing, krijgt het staal nog extra nabehandelingen." 
Koudgewalst staal wordt meestal toegepast voor dunne staalplaten en voor profielen die daarmee gevormd kunnen worden.
Ook door het koudwalsen neemt de sterkte (hardheid) toe en neemt de vervormbaarheid af.

Als glad staal of (zeer) dun staalband gewenst is, wordt het koudgewalst, dus bij normale omgevingstemperatuur.


Enkele kenmerken van koudgevormd staal ten opzichte van warmgewalst:

   

koudgevormd

warmgewalst

blank, metaalkleurig oppervlak

vaak donkerder van kleur

meestal een glad oppervlak

vaak wat ruwer oppervlak

heeft geen walshuid

heeft een walshuid
walsfouten komen bij het koudtrekken naar voren walsfouten onder de walshuid zijn niet waarneembaar

lichter in gewicht dan warmgewalst,
minimum plaatdikte voor koudwalsen is ca. 0,10 mm

vaak zwaarder (dikker) dan koudgewalst (per profiel bezien),
alleen verkrijgbaar in dikten >= 1,5 mm
is sterker (harder) dan warmgewalst staal, maar de rek (taaiheid) en vervormbaarheid zijn geringer is minder hard dan koudgevormd staal, maar de rek (taaiheid) en vervormbaarheid zijn groter
er is geen waarschuwing voor bezwijken (vervormbaarheid is relatief gering); dus de staalkwaliteit moet één hoger zijn dan bij warmgewalst staal bij belasting tot de vloeigrens (zie elastische vervorming) kan warmgewalst staal vervormen en na ontlasting weer in de oorspronkelijke vorm terugkeren; bij belasting voorbij de vloeigrens is vervorming van het metaal zichtbaar (vóórdat het staal en daardoor de constructie bezwijkt)
nauwere toleranties mogelijk in afmetingen en "scherpe hoeken" minder nauwe toleranties mogelijk in afmetingen; geen "scherpe" hoeken


Het lagere gewicht van een koudgewalst profiel heeft uiteraard voordelen in de bouw.


koudgevormde profielen (breedveld staal):


koudgevormde profielen als constructiestaal; klik voor groter:

koudgewalst (band)staal; klik voor groter (tata steel):


koudgevormd, precisiebuizen:


koudgevormd buisprofiel; klik voor groter (ijzerleeuw):


De code voor koudgevormd staal is CF (Cold Formed).

Documentatie
- Kijk op de Metaalgids voor meer informatie over o.m. koudgevormd staal

- Kiezen voor warmgevormde of koudgevormde rechthoekige buisprofielen (van Bouwen met Staal)


Met dank aan Bouwen met Staal, Tatasteel, IJzerleeuw, MCB, en diverse profielen van CM Staal.

Zie ook kerfslagwaarde, Bouwen met Staal.
Verg. warmgewalst.

Eng. koudgevormd is cold-formed; koudgewalst is cold-rolled (walsen in dit verband is: steel rolling); blankstaal is brightsteel