|
|
|
|
IP-waarde, IP-code, IP-aanduiding
De
IP-waarde is meestal een tweecijferige code die voor een elektrisch apparaat de
mate aangeeft waarin het bescherming biedt tegen:
- indringen van voorwerpen en stof (1e cijfer; voorbeelden: grote, kleine
of spitse voorwerpen)
- indringen van water (2e cijfer; voorbeelden: druppels, spatten, waterstraal,
damp).
(IP staat voor zowel International Protection als voor Ingress
Protection; ingress is Engels voor
binnendringen.)
IP-code 1e cijfer (IP0x t/m IP6x) en de mate van bescherming tegen indringen
van voorwerpen:
| 0 | geen bescherming |
| 1 | voorwerpen groter dan 50 mm (bijvoorbeeld toevallig contact met de hand) |
| 2 | voorwerpen groter dan 12,5 mm (diameter vinger, aanrakingsveilig) |
| 3 | voorwerpen groter dan 2,5 mm (werktuig, gereedschap, kabels) |
| 4 | voorwerpen groter dan 1 mm (fijn gereedschap, draden) |
| 5 | voorwerp geheel dicht (beschermd tegen stof, maar maar niet voor alle stof) |
| 6 | voorwerp stofdicht |
IP-code 2e cijfer (IPx0 t/m IPx9) en de mate van bescherming tegen
indringen van water:
| 0 | geen bescherming |
| 1 | "druipwaterdicht" tegen druppels loodrecht op voorwerp |
| 2 | druipwaterdicht (extra) tegen druppels waarbij voorwerp 15% gekanteld |
| 3 | "regenwaterdicht" (sproeiend water, vrijwel verticaal) |
| 4 | "spatwaterdicht" ("plensdicht", regenwaterdicht vanuit elke hoek, opspattend water) |
| 5 | "spuitwaterdicht" ("sproeidicht", lage druk waterstralen uit alle richtingen, douche) |
| 6 | beschermd tegen stortbuien (tegen golven water) |
| 7 | "waterdicht" ("dompeldicht", tegen onderdompelen tussen 15-100 cm, 30 minuten lang) |
| 8 | "drukwaterdicht" |
| 9 | vochtdicht, drukwaterdicht, tegen vochtigheidsgraad van meer dan 90% of besproeien onder hoge druk |
Voorbeelden van IP-waarden bij lampen (bijvoorbeeld de vetgedrukte in de
badkamer):
IP21 drupwaterdichte lamp (drupdicht type 1, d.w.z. geen schade indien onderhevig aan vallende
druppels)
IP23 regenwaterdicht (vrijwel verticaal vallende regen)
IP44 spat- en plenswaterdichte lamp (voor buiten; voor de keuken; voor
badkamer maar niet in buurt van douche of
bad)
IP65 lamp is beschermd tegen waterstralen (mag ook boven de douchecabine)
IP67 stof- en waterdichte lamp (officieel: tijdelijk onder water, in bad; maar:
op diverse plaatsen wordt vermeld: "in zone 0 mag geen verlichting worden
geplaatst")
IP68 stof- en waterdichte lamp (officieel: permanent onder water, in zwembad;
maar: op diverse plaatsen wordt vermeld: "in zone 0 mag geen verlichting worden
geplaatst").
Wat betreft armaturen is sprake van klassen (wat hierbuiten valt
is klassenloos):
- klasse I: geaard armatuur 230V
- klasse II: dubbel geïsoleerd armatuur 230V
- klasse III: extra lage veiligheidsspanning.
Voor de verlichting van o.m. badkamers is een zone-indeling gemaakt:
- zone 0 (de nul in rode ovaal in de afbeelding hieronder): hier mag geen verlichting worden geplaatst; dus niet in
of bij bad, douchebak e.d. (hoewel ook
vaak gesteld wordt dat IP68 toegestaan is, mits in combinatie met 12V en trafo
buiten de zonering)
- zone 1: minimaal IP65 klasse III (extra lage veiligheidsspanning); ruimte boven bad, boven douchebak (lage spanning, bijv.
12V; tot 225 cm boven de bodem van bad of douche), boven de douchecabine zelf is
IP44 toegestaan maar wordt IP65 klasse III aanbevolen
- zone 2: minimaal IP44 klasse I, II of III; tot 60 cm verwijderd van zone 1;
rond de wastafel, rondom het
bad (let op: erboven is zone 1), direct boven de douchecabine (let op: boven de
douchecabine zelf wordt IP65 klasse III aanbevolen)
- zone 3: minimaal IP21 klasse I, II of III; vanaf 60 cm verwijderd van bad, douche e.d. (door
mogelijke condensvorming en eventueel spatten toch een specifieke eis van
minimaal IP21).
zone en ip-waarde van het lichtarmatuur dat op die plaats toegestaan is; klik voor groter (gamma):  |
zone, ip-waarde en klasse; hier zijn de minimale ip-waarden vermeld per zone; let op: een hoger getal (tiental) betekent een betere afscherming (gamma):  |
klasse-aanduiding en erbij behorende iconen (gamma):  |
enkele ip-waarden; klik voor groter! (lamp en licht):  |
In de loop van de tijd zijn er meer codes aan toegevoegd (bijvoorbeeld
beschermingsgraad tegen mechanische krachten), maar in de bouwwereld
zijn de genoemde coderingen het meest gebruikt.
De IP-codering is vermeld in IEC-60529 Beschermingsgraden van omhulsels.
Voor meer informatie:
- Zo kiest u de juiste
badkamerverlichting (van Gamma,
uit 2013 maar waarschijnlijk nog goed bruikbaar)
Eng. IP-code, IP-value