schuifmaat

Een schuifmaat is een metalen of kunststoffen meetapparaat met een bek waarmee kleine afstanden nauwkeurig gemeten kunnen worden. De nauwkeurigheid is afhankelijk van de soort schuifmaat en de uitvoering (en dus de prijs), van 0,1 tot 0,001 mm.
Analoge meetwaarde: via een schuiflatje met streepjes wordt zelf de meetwaarde bepaald of uitlezing is mogelijk via een soort klokje.
Digitale meetwaarde: via een digitale display op de schuifmaat. De "schuifmaten" op een paar foto's hieronder wordt micrometers genoemd en kunnen nauwkeurig zijn tot 0,001 mm. 
Sommige digitale schuifmaten zijn aan te sluiten op andere apparatuur voor verdere verwerking. 
Meestal kan met de schuifmaat ook inwendig worden gemeten (met de pootjes aan de andere zijde van de schuifmaat), bijvoorbeeld de inwendige diameter van een buis.

Methode schuifmaat en nonius
De eerste foto geeft een voorbeeld van een meting in 0,05 mm: vanaf de 0 op de nonius (de onderste schaalverdeling) naar rechts gaand tot er een streepje recht boven een streepje van de bovenlat staat, dat is het punt van de juiste meting, hier dus 23,85 mm.
De grote "bek" wordt gebruikt voor het meten van buitenmaten, de korte "oren" aan de andere kant voor binnenmaten en het bij het meten uitstekende staafje voor het meten van (geringe) diepten.

analoge uitlezing: schuifmaat met de nonius (de onderste meetlat) in 0,05 mm nauwkeurig; klik voor groter:

analoge uitlezing, schuifmaat met metertje, animatie:

analoge ronde uitlezing (de klok-schuifmaat):

digitale schuifmaat (digitale uitlezing), micrometer met nauwkeurig tot 0,01 mm; klik voor groter (wenzel ems):

digitale uitlezing, schuifmaat mitutoyo; dit type schuifmaat wordt ook micrometer genoemd (hier ook een digitale micrometer):

geen schuifmaat, maar wel een betrekkelijk nauwkeurige analoge meter; klik voor groter (trevinci):

Documentatie
- Schuifmaat (van Niutec)

Het woord schuiven betekent: "in evenwijdige richting over of langs een vlak of in horizontale richting voortbewegen, inzonderheid door duwen"; bron Instituut voor de Nederlandse taal.

Verg. de scheurmeters bij de zetscheur en verder duimstok en vooral afstandmeter.

Eng. vernier calliper, vernier caliper; 
Fr. pied à coulisse vernier; 
Du. messschieber