meloengewelf

Ook: paraplugewelf, paraplukoepel, domicaal, cimborrio. Een meloengewelf is een koepelgewelf met een sterke geleding van brede vrijwel identieke gewelfvlakken (segmenten). Het meloengewelf lijkt op "een halve meloen", zowel aan de binnenzijde als aan de buitenzijde van het gebouw. Naast de constructieve betekenis van een meloengewelf, heeft het uiteraard een decoratieve waarde.
De kerk van St. Sergius en Bacchus in Istanbul (gebouwd 527-536 na Chr., vroegchristelijk) heeft al een meloengewelf. 
Het meloengewelf van de Romaanse kathedraal van Zamora wordt in het Spaans cimborrio genoemd, een term die ook buiten Spanje voor een meloengewelf wordt gebruikt.
Meloengewelven komen in Noord- en West-Nederland vooral in de kerkenbouw van de romanogotiek voor tussen ca. 1250 en 1375. Tussen de ribben zijn gewoonlijk bolle of holle gewelfvelden gemetseld. Bijvoorbeeld de hervormde kerk van Westerwijtwerd in Noord-Groningen (13e eeuw) heeft een gewelf in deze vorm.

Het hangkoepelgewelf is "een vereenvoudige vorm van een meloengewelf, waarbij door de opgaande muren als het ware van een halve bolvorm segmenten worden afgesneden".

vroegchristelijk meloengewelf, istanbul; vereenvoudigde tekening naar een afbeelding uit het boek de taal van de architectuur:

romanogotiek, leermens, groningen (copyright dig keur, vademecum de late middeleeuwen, uitgeverij profiel):

vroegchristelijk (zie boven) (sacred destinations):

moderne markthal (bernezac):

cimborrio van de romaanse kathedraal van zamora, spanje (la frontera del duero); interieur:

en exterieur:

syrië:

De term domicaal als (meer of minder correct) synoniem voor een meloengewelf is afgeleid van het woord dom (in de betekenis van koepel).

Zie ook gewelf, ribgewelf.

Eng. melon dome