grindvloer, terrazzo

Granito (terrazzo, ocriet)

1. DTU dekvloer terrazzo uitgewassen (Terrazzo)



Soortnaam
Dekvloer terrazzo geslepen
Klasse
DTU
Dikte toplaag
Afhankelijk van de korrelgrootte, min. 10 mm.
Dikte tussenlaag ongewapend
Tenminste 30mm.
Dikte tussenlaag gewapend
50 mm en meer, indien niet hechtend aan de draagvloer.
Wapening
Betonstaal Ø 4-200.
Slijtvastheid 
Volgens Nen 1042, Par. 4.2 Tabel- 1 Classificatie van de slijtvastheid.
Druksterkte tussenlaag
Volgens  NEN 2741, D30.
Eigenschappen                                                       
Naadloze, stroeve dekvloer met een esthetische functie.
Ruwheid                                      
Bepaal klasse op grond van monster.
Grootte van de ruwheid - TD (Textuurdiepte).

Indeling

Klasse ruwheid

Sand-patch diameter cm

Textuurdiepte

Zeer groot <16 >12
Groot    16-18    12-9
Matig    18-22    9-6
Gering    22-32    6-3
Zeer gering >32 <3
Toepassingen verkeer
In het werk vervaardigde dekvloeren voor binnen en buiten, daar waar hoge eisen worden gesteld aan de esthetische eigenschappen. De dekvloer heeft geen constructieve functie. Bij gebruik van harde toeslagstoffen is de dekvloer bestand tegen intensief verkeer.           
Speciesamenstelling toplaag                                                             
De receptuur is afhankelijk van de korrelvorm en de korrelgrootte (Fm).
Samenstelling, globaal:
1 volumedeel cement
1/2 volumedeel zand
3 volumedelen grovere toeslagmaterialen.
Speciesamenstelling tussenlaag 
Volgens NEN 2741, D30, Bijlage B.
Cement
Volgens NEN 2741 en NEN 3550.
Zand en Grind
Volgens NEN 2741 en NEN 5905.
Hulpstoffen
Volgens NEN 3532.
Draagvloeren
In het werk gestort gewapend en ongewapend beton volgens de geldende betonvoorschriften. Voorts uit elementen samengestelde steenachtige vloeren zoals bijv. combinatievloeren, systeemvloeren en anderen draagvloeren.                                       
Toelaatbare onvlakheid

Normale Eisen

Afstand tussen de meetpunten m Maximaal toelaatbare onvlakheid mm
1 5
4 10
10 12
15 en meer 15

Voegen dilataties
Dilataties in de draagvloeren dienen te worden voortgezet in de dekvloer. De dilatatieprofielen verankeren aan de draagvloer
Voegen krimpvoegen
Terrazzovloeren moeten worden uitgevoerd in velden van ten hoogste 20m2  waarvan de langste zijde niet langer is dan 5 meter. Vloeren die een L-vorm hebben of een breedte die plaatselijk is versmald, dienen door één of meer krimpvoegen te worden verdeeld in velden van rechthoekige vorm. 
Voegstrippen
Voegstrippen bestaan meestal uit brons, messing of kunststof. Materialen die het milieu van beton niet verdragen mogen niet worden verwerkt.


Kunststofstrip


Messingstrip


Voorbeelden krimpvoegen

Indien tengevolge van krimp op bepaalde plaatsen in een vloer te hoge trekspanningen kunnen optreden, kan ter plaatse een voeg worden aangebracht. Een alternatief voor het aanbrengen van een voeg is het opnemen van een versterking in de dekvloer. Hierdoor wordt scheurvorming niet voorkomen, de nadelige gevolgen ervan worden echter beperkt.

 

UITVOERING

Voorbehandeling
De draagvloer dient schoon te zijn en vrij van losse delen. Indien zich een cementslikhuid op de draagvloer bevindt, deze verwijderen. De vloer één etmaal voor het aanbrengen van de dekvloer verzadigen met leidingwater.

Verwerking tussenlaag
Met cementpasta een "aanbrandlaag" aanbrengen. Hierbij mogen geen plassen ontstaan. Op de nog glanzende "aanbrandlaag" de aardvochtige specie aanbrengen die dient te worden verdicht. De tussenlaag mag niet glad worden afgewerkt.
T.b.v. het aanbrengen van de strippen, groeven in de verse specie trekken. De strippen worden verankerd door de "eigen profilering". Hierdoor dienen deze te worden aangewerkt met specie.

Wapening tussenlaag
Bij gebruik van krimpwapening dient de wapening steeds boven het midden van de tussenlaag te worden aangebracht doch tenminste 10mm onder de bovenkant van deze tussenlaag. Om dit te realiseren dient het aanbrengen van de tussenlaag in twee afzonderlijke lagen te geschieden. Met dien verstande dat dat in één arbeidsgang plaatsvindt. De netten betonstaal moeten elkaar over een breedte van tenminste 200 mm overlappen. De wapening voor het aanbrengen van de 2e laag met bijvoorbeeld een bezem inwassen.

 


Nabehandeling tussenlaag
Indien de wachttijd voor het aanbrengen van de toplaag meer is dan een dag, dient de tussenlaag tegen te grote droging te worden afgedekt met kunststoffolie.

Verwerking toplaag

Werkwijze: Spreid de specie vlak uit en rol zonder wringen, met een voldoende zware wals kruislings in twee richtingen. Bevochtig de wals indien nodig tijdens het rollen.

 

Verwijder de bovenkomende cementbrij. De kwaliteit van de vloer is sterk afhankelijk van de zorgvuldigheid waarmede het walsen geschiedt en van de duur van deze bewerking. De walsrichtingen dienen elkaar te kruisen. Het walsen dient te worden voortgezet totdat geen cementbrij meer aan het oppervlak verschijnt. Vervolgens de toplaag dichtspanen. De tijd die mag verlopen tussen opeenvolgende walsgangen is een kwestie van ervaring. In de regel voert men - afhankelijk van omstandigheden als temperatuur en binding van het cement - de laatste walsgangen uit verscheidene uren na het aanbrengen. Hierdoor verkrijgt men een goede verdichting en beperkt men de krimp. Eventueel kan men tijdens het walsen nog toeslagkorrels op het oppervlak strooien en inwalsen.

Uitwassen
De toplaag ontdoen van cementslik met behulp van een borstel. Het uitwassen dient zodanig te geschieden dat de korrels zichtbaar worden en sprake is van een gelijkmatige textuurdiepte. Het uitwassen kan eveneens een dag na het aanbrengen van de toplaag geschieden. In de regel wordt hierbij gebruik gemaakt van mechanische hulpmiddelen.

*) Met dank aan http://www.terrazzo-net.nl.

 

2. Herstel en onderhoud van terrazzovloeren: voorkomende schaden aan terrazzovloeren

Scheurvorming
De meeste voorkomende schade aan terrazzo is scheurvorming. Hier kunnen verschillende oorzaken voor zijn, zoals een instabiele ondergrond, thermische spanningen of een slechte uitvoering. Natuurlijk kan er ook sprake zijn van een combinatie van oorzaken.

Instabiele ondergrond
De meeste scheuren in terrazzovloeren hebben letterlijk een onderliggende oorzaak, bijvoorbeeld een niet voor terrazzo geschikte draagvloer. De terrazzolaag zelf is ongewapend, relatief stijf en kan weinig trekkrachten opnemen. De laag is nauwelijks in staat om de bewegingen in de constructie van het gebouw op te vangen. Het is daarom van belang een onderliggende constructie te hebben die zo min mogelijk spanningen en beweging doorgeeft aan de terrazzolaag.
Een ongewapende draagvloer die direct op de aardbodem is gelegd, is een voorbeeld van een vloer die bewegingen in de ondergrond makkelijk doorgeeft aan de terrazzolaag. Die bewegingen kunnen zowel in de draagvloer als in de terrazzovloer tot breuk leiden.
Een op staal gefundeerd gebouw en/of gestorte draagvloer zal zich na voltooiing 'zetten'. Hierbij vindt doorgaans een kleine zakking plaats. Wanneer die verplaatsing gelijkmatig is, heeft dit nauwelijks consequenties voor de constructie. Ongelijkmatige verplaatsingen (eenzijdige verzakking) leiden echter vaak tot breuk in de draagvloer en de daarop gelegen terrazzolaag.

Vergelijkbare breuken kunnen ontstaan door ongelijkmatige inklinking van de bodem, bijvoorbeeld door uitdroging, maar ook door onderspoeling als gevolg van een lek riool. In kerkgebouwen, waar vloeren nogal eens direct op de aardbodem zijn gelegd, is de vloer doorgaans gescheurd in de buurt van de versnijding van de fundering van muren en kolommen. Bij zakking van de bodem blijft de vloer hangen op de versnijding en breekt als gevolg van de ongelijkmatige belasting.



Onvoldoende dilataties (voegen)
Thermische werking - het uitzetten en krimpen van materiaal door fluctuaties in temperatuur - en zettingen kunnen bij terrazzovloeren leiden tot scheuren.
Om dat te voorkomen worden dilatatiestrips ingebracht. Wanneer onvoldoende strips zijn toegepast, is het risico aanwezig dat scheuren ontstaan. Naast het ontstaan van deze scheuren kan de terrazzotoplaag door thermische spanningen ook loskomen van de onderlaag.

Uitvoeringsfouten
Een terrazzovloer kan krimpscheuren bevatten. Krimpscheuren kunnen tijdens het droogproces ontstaan wanneer bij het aanmaken van de terrazzospecie te veel water wordt gebruikt. De water-cementfactor mag maximaal 0,4 zijn - dat wil zeggen 40% van het cementgewicht aan water. De mate van vochtigheid van de tussen- of draagvloer evenals die van het toeslagmateriaal zijn mede van invloed op die water-cementfactor.
Een te snelle droging kan ook oorzaak zijn van scheurvorming. Door het verse werk af te dekken tegen ongunstige klimaatcondities kan dit worden voorkomen. Ook het gebruik van te veel cement kan tot scheurvorming leiden. De norm NEN 1042 geeft aan: 1 deel cement op 2,5 deel gemengde toeslag. Scheuren kunnen bovendien ontstaan door het onvoldoende verdichten - door rollen of walsen - van de vloer.

Klimaatomstandigheden en gebruik
De aanwezigheid van centrale verwarming (radiatoren) leidt er soms toe dat vloeren plaatselijk sterk worden verwarmd. Die ongelijkmatige verdeling van temperatuur in de vloer kan tot uitdroging, spanningsverschillen en vervolgens tot scheuren leiden. Zelfs eenzijdige verwarming van de zon kan, wanneer de vloeren onvoldoende zijn gedilateerd, aanleiding geven tot scheurvorming en/of tot het loskomen van de terrazzovloer. Het gebruik van agressieve (zure) reinigingsmiddelen kan ook tot schade aan de vloer leiden. Het bindmiddel en de kalkhoudende vulstoffen, zoals marmer, kunnen oplossen.



Verlies van hechting tussen de lagen
Door zettingen en thermische en/of mechanische spanningen kunnen de verschillende lagen van de vloerconstructie los van elkaar komen. Zo kan de terrazzolaag loskomen van de tussenlaag of draagvloer en de tussenlaag van de draagvloer. Een losgekomen terrazzovloer of tussenvloer onderscheidt zich door de hollere klank bij het belopen van de vloer.
Altijd zal het principe van de draagconstructie in een schadeanalyse meegenomen moeten worden. Zo zijn terrazzovloeren die op staal- of houtconstructies zijn aangebracht in de regel bewust losgehouden van de draagvloer. Ook is het mogelijk dat de hechting tussen de lagen vanaf de aanleg van de vloer onvoldoende is geweest door een slechte uitvoering.

Beschermingsmaatregelen
De toplaag minstens zeven dagen (zonodig langer, totdat de verlangde kwaliteit is bereikt), beschermen tegen uitdroging, door afdekking met bijvoorbeeld: PVC-folie. De folie dient met ruime overlappingen te worden aangebracht.

Reiniging
Zodra de toplaag de verlangde kwaliteit heeft bereikt kan de cementfilm (cementsluier) worden verwijderd. Hiertoe dient de toplaag op royale wijze te worden nat gemaakt met leidingwater. Vervolgens kan met een met water verdund zoutzuurmengsel het oppervlak worden gereinigd en schoongespoeld.
Toelichting: Aangezien zoutzuur het bindmiddel aantast, dient het gebruik hiervan te worden beperkt. Azijnzuur mag nimmer worden gebruikt.


Kleurstoffen organische pigmenten

Indien gewenst, kleurstof toevoegen tot ten hoogste 5% van het cementgewicht. De kleurstof en het cement droog voormengen.

Algemeen
Kunstharsdispersie kan worden gebruikt indien het 50% vastestof bevat.

Ingebruikneming
Op de terrazzovloer mag gedurende de periode van nabehandeling geen verkeer worden toegelaten.

Met dank aan Monumentenzorg