raveelbalk

Met de term raveelbalk is het somber gesteld: bij een opening in een vloer voor een trapgat of schoorsteen (een raveling) wordt zowel de dwarsbalk als de doorgaande hoofdbalk raveelbalk genoemd. In Duitsland lijkt men met de term Wechselbalken hetzelfde probleem te hebben. *)

1. Met de raveelbalk wordt vaak de doorgaande hoofdbalk bedoeld die deel uitmaakt van een raveling. De raveelbalken zijn soms zwaarder uitgevoerd dan de gewone balken, omdat er door het missen van een deel van de doorgaande balken grotere krachten op werken. Als de raveelbalken niet hoger kunnen worden (meestal technisch onhandig), worden ze dikker uitgevoerd; bij een grote opening worden soms twee balken aan elkaar gelijmd en geschroefd om samen één dikkere raveelbalk te vormen.

De balk die dwars op de raveelbalk staat, wordt raveelhout genoemd. Wanneer het raveelhout van metaal is gemaakt, wordt hij raveelijzer genoemd.

De hoofdbalk die door de opening wordt onderbroken geeft twee staartbalken, ook wel kreupele balken genoemd.

raveelbalk als hoofdbalk, raveelhout als dwarsbalk, staartbalk (kreupele balk) en raveeldrager; klik voor groter:

raveelbalk als hoofdbalk; klik op de afbeelding voor de volledige afbeelding met raveelhout en kreupele balk (uit jellema, 1964; zie pagina vloeren, van aad van berkel):

Documentatie
- Kort onderzoek naar de term raveelbalk (van Aad van Berkel)

Opmerkingen:
- Bronnen o.m. Jellema en Aad van Berkel.
- De Etymologiebank noemt raveel de dwarsbalk, maar geeft geen betekenis en herkomst voor de term raveelbalk.
- Het Handboek voor timmerlieden (H.J. de Groot, 1914) spreekt over ravelingrib als dwarsbalk.

Het woord raveel is afkomstig van het Middelnederlandse rave (plank, balk, bint); bron Etymologiebank.

Zie bij raveling en raveeldrager.

Eng. (doorgaande hoofdbalk bij een raveling) trimmer joist, trimming joist;
Du. die Wechselbalken;
Fr. chevron

*) "Der Begriff Wechselbalken wird uneinheitlich verwendet. Einerseits bezeichnet der Begriff einen durchgehenden Balken voller Länge, an den ein Wechsel anschließt. In manchen Quellen wird jedoch auch der Wechsel selbst als Wechselbalken bezeichnet." (Wikipedia)

2. LET OP: Met de raveelbalk wordt ook vaak juist de dwarsbalk bedoeld bij een raveling (en niet de hoofdbalk die in dit geval raveelhout heet). Vooral door bouwhistorici wordt de dwarsbalk vaak raveelbalk genoemd.

raveelbalk als dwarsbalk (bouwkundige termen haslinghuis-janse):

raveelbalk als dwarsbalk:

Opmerking:
- Bronnen o.m. Bouwkundige termen van Haslinghuis en Janse en vermoedelijk ook Ambacht van den timmerman (Van Keirsbilck, 1898, p.342). 

Eng. (dwarsbalk bij een raveling) header joist;
Du. die Wechselbalken;
Fr. chevêtre