home  

discl. / ©, lid NVJ

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Toets een onderwerp in het zoekboxje, of
klik op één van de letters A..Z hierboven.
(Oud-)student(e) Archit., Bwk, Civ. Techn.?
Iets schrijven voor de site, als auteur?
Mail even naar Joostdevree


R-zin, R-zinnen

 

R-zin

R-zinnen (Risk, risico) of waarschuwingszinnen zijn zinnen die volgens Europese richtlijnen op de verpakkingen en etiketten en in de beschrijvingen van producten moeten staan om te waarschuwen voor de risico's of gevaren bij toepassen van het product.
De R-zin geeft dus een (mogelijk) gevaar aan van een product. 
Vaak zijn er meer risico's verbonden aan het gebruik van een product. In zo'n geval worden de risico's achter elkaar vermeld op numerieke volgorde, bijvoorbeeld R 11-38-51/53-65-67, wat staat voor de risico's R 11, R38, R 51/53, R 65 en R 67. 

Vergelijk S-zinnen (Safety, veiligheid) die opgesteld zijn om de veiligheidsregels in acht te kunnen nemen.

R-zinnen zijn:

R 1

In droge toestand ontplofbaar.

R 2

Ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken.

R 3

Ernstig ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken.

R 4

Vormt met metalen zeer gemakkelijk ontplofbare verbindingen.

R 5

Ontploffingsgevaar door verwarming.

R 6

Ontplofbaar met en zonder lucht.

R 7

Kan brand veroorzaken.

R 8

Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen.

R 9

Ontploffingsgevaar bij menging met brandbare stoffen.

R 10

Ontvlambaar.

R 11

Licht ontvlambaar.

R 12

Zeer licht ontvlambaar.

R 13

... (*)

R 14

Reageert heftig met water.

R 14/15

Reageert heftig met water en vormt daarbij zeer licht ontvlambaar gas.

R 15

Vormt zeer licht ontvlambaar gas in contact met water.

R 15/29

Vormt giftig en zeer licht ontvlambaar gas in contact met water.

R 16

Ontploffingsgevaar bij menging met oxiderende stoffen.

R 17

Spontaan ontvlambaar in lucht.

R 18

Kan bij gebruik een ontvlambaar of ontplofbaar damp-luchtmengsel vormen.

R 19

Kan ontplofbare peroxiden vormen.

R 20

Schadelijk bij inademing.

R 20/21

Schadelijk bij inademing of aanraking met de huid.

R 20/21/22

Schadelijk bij inademing, opname door de mond of aanraking met de huid.

R 20/22

Schadelijk bij inademing of opname door de mond.

R 21

Schadelijk bij aanraking met de huid.

R 21/22

Schadelijk bij aanraking met de huid of bij opname door de mond.

R 22

Schadelijk bij opname door de mond.

R 23

Giftig bij inademing.

R 23/24

Giftig bij inademing of bij aanraking met de huid.

R 23/24/25

Giftig bij inademing, opname door de mond of aanraking met de huid.

R 23/25

Giftig bij inademing of opname door de mond.

R 24

Giftig bij aanraking met de huid.

R 24/25

Giftig bij aanraking met de huid of bij opname door de mond.

R 25

Giftig bij opname door de mond.

R 26

Zeer giftig bij inademing.

R 26/27

Zeer giftig bij inademing of bij aanraking met de huid.

R 26/27/28

Zeer giftig bij inademing, opname door de mond of aanraking met de huid.

R 26/28

Zeer giftig bij inademing of opname door de mond.

R 27

Zeer giftig bij aanraking met de huid.

R 27/28

Zeer giftig bij aanraking met de huid of bij opname door de mond.

R 28

Zeer giftig bij opname door de mond.

R 29

Vormt giftig gas in contact met water.

R 30

Kan bij gebruik licht ontvlambaar worden.

R 31

Vormt giftige gassen in contact met zuren.

R 32

Vormt zeer giftige gassen in contact met zuren.

R 33

Gevaar voor cumulatieve effecten.

R 34

Veroorzaakt brandwonden.

R 35

Veroorzaakt ernstige brandwonden.

R 36

Irriterend voor de ogen.

R 36/37

Irriterend voor de ogen en de ademhalingswegen.

R 36/37/38

Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid.

R 36/38

Irriterend voor de ogen en de huid.

R 37

Irriterend voor de ademhalingswegen.

R 37/38

Irriterend voor de ademhalingswegen en de huid.

R 38

Irriterend voor de huid.

R 39

Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten.

R 39/23

Giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing.

R 39/23/24

Giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing of aanraking met de huid.

R 39/23/24/25

Giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing, aanraking met de huid of opname door de mond.

R 39/23/25

Giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing of bij opname door de mond.

R 39/24

Giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij aanraking met de huid.

R 39/24/25

Giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij aanraking met de huid of bij opname door de mond.

R 39/25

Giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij opname door de mond.

R 39/26

Zeer giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing.

R 39/26/27

Zeer giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing of aanraking met de huid.

R 39/26/27/28

Zeer giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing, aanraking met de huid of opname door de mond.

R 39/26/28

Zeer giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing of bij opname door de mond.

R 39/27

Zeer giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij aanraking met de huid.

R 39/27/28

Zeer giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij aanraking met de huid of bij opname door de mond.

R 39/28

Zeer giftig: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij opname door de mond.

R 40

Carcinogene effecten zijn niet uitgesloten. (**)

R 41

Gevaar voor ernstig oogletsel.

R 42

Kan overgevoeligheid veroorzaken bij inademing.

R 42/43

Kan overgevoeligheid veroorzaken bij inademing of contact met de huid.

R 43

Kan overgevoeligheid veroorzaken bij aanraking met de huid.

R 44

Ontploffingsgevaar bij verwarming in afgesloten toestand.

R 45

Kan kanker veroorzaken.

R 46

Kan erfelijke genetische schade veroorzaken.

R 47

... (*)

R 48

Gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling.

R 48/20

Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door inademing.

R 48/20/21

Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door inademing of aanraking met de huid.

R 48/20/21/22

Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door inademing, aanraking met de huid of opname langs de mond.

R 48/20/22

Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door inademing of opname langs de mond.

R 48/21

Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door aanraking met de huid.

R 48/21/22

Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door aanraking met de huid of opname langs de mond.

R 48/22

Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door opname langs de mond.

R 48/23

Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door inademing.

R 48/23/24

Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door inademing of aanraking met de huid.

R 48/23/24/25

Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door inademing, aanraking met de huid of opname langs de mond.

R 48/23/25

Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door inademing of opname langs de mond.

R 48/24

Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door aanraking met de huid.

R 48/24/25

Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door aanraking met de huid of opname langs de mond.

R 48/25

Giftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling door opname langs de mond.

R 49

Kan kanker veroorzaken bij inademing.

R 50

Zeer giftig voor in het water levende organismen.

R 50/53

Zeer giftig voor in het water levende organismen, kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

R 51

Giftig voor in het water levende organismen.

R 51/53

Giftig voor in het water levende organismen, kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

R 52

Schadelijk voor in het water levende organismen.

R 52/53

Schadelijk voor in het water levende organismen, kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

R 53

Kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

R 54

Giftig voor planten.

R 55

Giftig voor dieren.

R 56

Giftig voor bodemorganismen.

R 57

Giftig voor bijen.

R 58

Kan in het milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

R 59

Gevaarlijk voor de ozonlaag.

R 60

Kan de vruchtbaarheid schaden.

R 61

Kan het ongeboren kind schaden.

R 62

Mogelijk gevaar voor verminderde vruchtbaarheid.

R 63

Mogelijk gevaar voor beschadiging van het ongeboren kind.

R 64

Kan schadelijk zijn via de borstvoeding.

R 65

Schadelijk: kan longschade veroorzaken na verslikken.

R 66

Herhaalde blootstelling kan een droge of een gebarsten huid veroorzaken.

R 67

Dampen kunnen slaperigheid en duizeligheid veroorzaken.

R 68

Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten.

R 68/20

Schadelijk: bij inademing zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

R 68/20/21

Schadelijk: bij inademing of aanraking met de huid zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

R 68/20/21/22

Schadelijk: bij inademing, aanraking met de huid of opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

R 68/20/22

Schadelijk: bij inademing of opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

R 68/21

Schadelijk: bij aanraking met de huid zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

R 68/21/22

Schadelijk: bij aanraking met de huid of opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

R 68/22

Schadelijk: bij opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

 

(*)

De R-zinnen 13 (zeer licht ontvlambaar vloeibaar gemaakt gas) en 47 (kan geboorteafwijkingen veroorzaken) werden opgeheven door de richtlijn 2001/59/EG van 6 augustus 2001. Ze kunnen echter wel nog voorkomen op oudere etiketten.

(**)

Carcinogeen betekent kankerverwekkend.
R-zin 40 (carcinogene effecten zijn niet uitgesloten) werd gewijzigd door richtlijn 2001/59/EG. Vroeger luidde ze: 'Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten' (nu R-zin 68). Aan stoffen waaraan vóór de wijziging R-zin 40 toegekend werd, wordt nu ofwel R-zin 68 toegekend ofwel, als het om carcinogenen van categorie 3 gaat, R-zin 40. De oude betekenis van R40 blijft tot op vandaag nog hardnekkig en foutief circuleren in diverse lijsten.


Bron: 
- Gevaarlijke Stoffen
- EG-richtlijn 2001/59/EG tot 28ste aanpassing van richtlijn 67/548/EEG (Publicatieblad L225 van 21/8/2001)


Eng. R-phrase