mezekouw, mezekooi, machicoulis

Ook: mezenkouw, mezenkooi. Een mezekouw of mezekooi is een kleine uitvoering van een machicoulis, een uitkragende galerij van steen of hout met gaten in de vloer. De verdedigers zijn zo in staat om aanvallers te bekogelen of hete olie te storten zonder dat zijzelf gevaar lopen en dat hun uitbouwsel vlam vat. De mezekooi vinden we daarom vaak bovenaan torens en boven de toegang van een stadpoort, vesting of kasteel.
De machicoulis wordt ook wel genoemd hordijs, pekneus of werpgang.

mezekooi of mezekouw tussen de twee torens van de sassenpoort in zwolle; de werpgaten zijn duidelijk te zien (copyright dig keur, vademecum de late middeleeuwen, uitgeverij profiel):

mezekooi of mezekouw (stichting menno van coehoorn):

machicoulis:

De termen mezekooi en mezekouw zijn volksetymologisch (door de uitspraak) ontstaan uit het Franse mâchicoulis, afgeleid van het Oudprocencaalse machacol dat wellicht is ontstaan uit het Latijnse macero (afmatten, kwellen) of machina (kunstwerk, kunstgreep, list). 
De naam mezekooi is wellicht mede afkomstig van de uitgebouwde vorm die dit verdedigingswerkje heeft.

Met dank aan o.m. Stichting Menno van Coehoorn. 

Eng. machicolation, machicoulis