|
|
|
|
Een koetspoort of porte-cochère is een inrijpoort waar met paarden bespannen
rijtuigen (koetsen) onder het pand door kunnen rijden naar de binnenplaats. Door de hogere poort
kan het
rijtuig onder het pand door op de binnenplaats komen waar de inzittenden bij de voordeur uit
kunnen stappen, meestal bij een belangrijk gebouw. Door de koetspoort kan ook
een paard met berijder gemakkelijk de binnenplaats op.
Voordelen van de koetspoort:
- een rijtuig met koetsier en een paard met berijder kunnen gemakkelijk de
binnenplaats op (koets en paarden blijven niet voor het huis staan)
- boven de poort
ruimte is voor bewoning of opslag
- ook andere voertuigen kunnen gebruik maken van de poort (van leveranciers of
onderhoudsmensen bijvoorbeeld)
- flexibele en meestal afsluitbare toegang tot de binnenplaats.
Nadeel van de koetspoort:
- neemt ruimte in op de begane grond.
Waar veel belangrijke huizen uit vroegere eeuwen een bel-etage
hebben en de ingang dus niet op straatniveau ligt, is de ingang van de
koetspoort uiteraard wel op straatniveau zodat paard en wagen gemakkelijk en
snel naar
de binnenplaats kunnen.
Om beschadigingen van de poort door koetswielen e.d. te vermijden, kunnen schampstenen
worden geplaatst (maar die nemen ook weer wat ruimte in), bijvoorbeeld te zien
op de zwart-wit foto hieronder.
Vanaf het begin van de 20e eeuw werd de auto steeds meer als vervoermiddel
gebruikt en raakten de koetsen met paarden langzaam in onbruik.
koetspoort (porte-cochère), achter de molens 26, maastricht, bouwjaar 1650 (hendrick de keyser):  |
koetspoort (porte-cochère), marktstraat 52, nieuwpoort, belgië, bouwjaar 1922 (foto eelkje vanderhispalle, beeld 143026 onroerend erfgoed):  |
koetspoort en koets met paarden, hotel bellevue, utrecht; detail, klik voor ruimere afbeelding (steendruk p.w. v.d. weyer, ca. 1860, het utrechts archief, doc 38197):  |
koetspoort (porte-cochère) zonder "gebouw erboven", schampstenen onderaan in de hoekpunten van de poort met de straat, tongersestraat 53, maastricht, foto 1970 (foto loek tangel, doc 27665, beeldbank cultureel erfgoed):  |