klokkenstoel

Ook: klokkengalg; soms: hangstoel; in het Fries: klokkestuol. Een klokkenstoel is een stellage waarin één klok of meer klokken zijn opgehangen. Het is ook de benaming van de vaak lagere, losse  bouwsels met een zadeldak. Vooral Friesland bezit er een groot aantal van: 56 stuks. 
De klokken worden luidklok of uurklok genoemd (om onderscheid te maken met de normale uurwerkklokken die alleen de tijd aangeven). 

De functie van de klokkenstoelen is vergelijkbaar met de klokken van een kerk: bij onraad zoals een dreigende overstroming of bij een begrafenis of herdenking werden de klokken geluid. De meeste van deze klokkenstoelen bevinden zich op begraafplaatsen.

Veel luidklokken in een toren hebben vaak nog extra functies gekregen: vóór het hele uur wordt er een klokkenmuziekje gespeeld (door de beiaardier of automatisch), de "voorslag" of "wekkering" om te laten merken dat de klok kort daarop het aantal uren aan ging geven. Later kon dat een vrij lang muziekstuk worden en werd ook op het halve uur iets gespeeld. 
Klokken hebben vaak een tekst waarop vermeld kan staan: de naam van de gieter, het gietjaar, de naam van de klok en de naam van degene die de klok schenkt aan de kerk o.d.

klokkenstoel (uit het boekje vaktaal van groninger kerken):

1 = luibalk 2 = kroon 3 = luidklok 4 = luistok 5 = luitouw 6 = klokkenstoel

klokkenstoel, gemeente dijken (inge hemker):

Documentatie
- Klokkenstoelenpagina van Inge Hemker

- Meer over klokkenstoelen

Naast de normale betekenis van zitplaats, is een "stoel" al vanaf het Middelnederlands "datgene waarin iets rust of hangt of geplaatst is"; bron Etymologiebank.

Eng. bell cage, bell frame