Ook: krulornament; soms: volute, krolneut. Een voluut is oorspronkelijk een spiraal-, krul- of kruisvormige versiering van Ionische kapitelen of van composietkapitelen, vaak in zandsteen (goed te bewerken).
De voluut wordt ook toegepast als S-vormige krul voor klauwstukken (vleugelstukken) van tuit-, hals- en klokgevels, deuren, vensteromlijstingen, vazen (volutenvazen) en instrumenten.
Het begin van de krul (het middelpunt of trekpunt) wordt oculus (oog) genoemd.
voluten van een ionische zuil:![]() |
voluten bij een halsgevel: ![]() |
voluten bij een klokgevel, houten beeldhouwwerk van willem de boer, schellinkhout (leloup architecten): ![]() |
oculus bij een voluut; klik voor de "konstruktionsbeschreibung" (nikolaus goldmanns baustäbe, lehrstuhl für didaktik der mathematik, universität würtzburg): ![]() |
voluut huis bergh, kopie en (deel van) origineel, restaurateur/beeldhouwer serge van druten bij mooy b.v.; klik voor groter: ![]() |
beeldhouwer willem de boer aan het werk voor de voluten van bovenstaande foto, schellinkhout; klik voor groter (leloup architecten): ![]() |
voluten bij de handgrepen van een zogenoemde griekse volutenvaas: ![]() |
voluut in de hals van een viool: ![]() |
Documentatie
- Volutenkonstruktion (van Nikolaus Goldmanns Baustäbe, Lehrstuhl für Didaktik der Mathematik, Universität Würtzburg)
Het woord voluut (ook: volute) is afkomstig van het Franse volute (voluut), van het Italiaans voluta (voluut), ontleend aan het Latijnse voluta, verleden deelwoord van volvere (draaien, wentelen); bron Etymologiebank.
Zie ook Griekse bouwkunst. Eng. volute; met voluten is voluted;
Du. Schnecke
Fr. volute