1.
Zetting
is het al of niet toelaatbaar inklinken van de grond ten gevolge van een hierop rustende
belasting. Oorzaken van zetting kunnen o.m. zijn de bouw van aanbouwen, de bouw van
belendende panden of tunnels, ophoging van de grond en (langdurige) bronbemaling.
Met zettingberekeningen,
zoals een belasting zettinggedrag en tijd zettinggedrag, worden de
mogelijkheden bepaald om restzettingen in de tijd (toekomst) te
beperken. Door een tijdelijke overhoogte, d.w.z. meer zand opbrengen dan
berekend, of door verticale
drainage kunnen restzettingen vaak worden beperkt.
Om een bepaalde graad van zettingen te weerstaan dient een gebouw voldoende
stijfheid te bezitten.
Een aantal soorten zetting:
- primaire zetting is de zetting die optreedt onmiddellijk na
het aanbrengen van een (terrein)belasting
- gelijkmatige zetting, waarbij het gebouw in zijn geheel zakt, is
constructief niet erg interessant, mits de zetting niet te groot is en niet
blijvend is (gelijkmatige zetting wordt ook minder duidelijk absolute zetting
genoemd)
- ongelijke of differentiële zetting treedt op bij zettingsverschillen;
deze zettingen geven verzakkingen die constructief
gevaarlijk kunnen zijn
- blijvende zetting is de situatie waarbij de zetting zijn uiterste
"stand" heeft bereikt
- toelaatbare zetting is een zetting die constructief geen kwaad kan (wel
kan esthetisch enig werk verricht moeten worden)
- restzetting is de zetting die optreedt na een bepaalde tijd (bijvoorbeeld
bij nieuwe wegen, max. 300 mm 10 jaar na opleveren)
- zettingsvloeiing is het verschijnsel dat een verzadigde (grond)massa zich gedraagt als een vloeistof als gevolg van het wegvallen van de korrelspanning",
bijvoorbeeld bij een dijkdoorbraak.
Om zettingen van de grond na de bouw van bijvoorbeeld wegen te vermijden wordt
vaak verticale drainage
toegepast. Bij fundering op
staal op twijfelachtige grond kan een
hoeveelheid grond vervangen worden door Argex-korrels
om zo een
stabieler fundering geven (zie afbeelding). Ook kan schuimbeton,
EPS of XPS gebruikt
worden als "ophoging" bij zettingsgevoelige gebieden. Na
toepassen van die hulpmiddelen is de grond vaak zettingsarm geworden.
gelijkmatige zetting na uitgraven en vullen met argex-korrels
(compenserende fundering); klik
voor groter (argex):
ongelijke zakkingen / zettingen met als gevolg scheefstand (fugro):
het logaritmische verloop van de zetting in de bodem bij belasting, als functie van de tijd;
klik voor groter (ir. d.j. biron):
2.
De term zetting wordt soms gebruikt voor het uitharden van beton, vooral wanneer
dat onregelmatig gebeurt (bijvoorbeeld als het grind in de betonspecie naar
beneden zakt).
In het algemeen is "zetting" in dit kader het krijgen van de
definitieve vorm of vaste vorm.
Eng. zetting (constructie) is settlement, setting
3.
"Zetten" is ook de benaming van het buigen van plaatmateriaal over een
rechte lijn. Meestal is het doel een fraaie, strakke rand te verkrijgen. Dit
"zetten" komt bijvoorbeeld voor in de term gezet zink, gezet
staal e.d.
Gezet zink wordt vervaardigd met een zetbank of, bij kleinere stukken zink of
wanneer geen echte rechte lijn wordt gevolgd, met een zettang.
Zie ook "Zetten van zink" in Zink
bewerken.