1. Een wartel is
een oog met een draaibare schalm waardoor het eraan verbonden deel kan draaien.
Het eraan verbonden deel kan zelf ook een wartel zijn (onderste foto).
wartel met haak (bull snap met wartel):
wartels aan elkaar waardoor de eraan verbonden zaken onafhankelijk van
elkaar kunnen draaien:
De term wartel is afgeleid van het werkwoord worden (waarvan de
oorspronkelijke betekenis is "draaien"); bron Etymologiebank.
Eng. swivel, , screw shackle
2. Ook:
spanwartel. Een wartel is een verbindingsstuk tussen twee trekstangen.
De draairichting van de schroefdraad van de ene kant van de wartel is
tegengesteld aan die van de andere kant van de wartel, zodat bij aandraaien
beide stangen aangedraaid worden (de uiteinden komen bij aandraaien in het open
gebied van de wartel meer naar elkaar toe).
4. Een wartel is
een klemmend gedeelte in een doorvoer voor buizen of kabels. Wartels worden vaak
gebruikt bij het plaatsen van een kraantje in een leiding en bij tuinslangen om hulpstukken aan de slang te bevestigen.