thermoplast

Een thermoplast is een kunststof die bij fabricage zacht is en daarna ook meer of minder zacht blijft. Thermoplasten zijn plastics die bestaan uit lange molecuulketens (polymeren) die bijeengehouden worden door vanderwaalsbindingen en soms ook waterstofbruggen. De ketens van thermoplasten kunnen vrij langs elkaar bewegen waardoor ze bij hogere temperatur vervormbaar zijn (150-200 graden C).

Thermoplasten zijn te verdelen in:
- amorfe thermoplasten: de ketens kruisen elkaar, ongeordende structuur, vervormbaar in een breed temperatuurgebied, verwarmen maakt de ketens beweeglijker en laten elkaar los (is dan vervormbaar)
- kristallijne thermoplasten (kristallijn betekent hier geordend, regelmatig): de ketens lopen naast elkaar, vaak taaie slagvaste kunststoffen, goed bestand tegen chemicaliën, moeilijker warm te vormen. 
 
In tegenstelling tot thermoharders kennen thermoplasten een verwekingspunt, de glastransitietemperatuur Tg (glaspunt, invriespunt). Boven deze temperatuur kan deze plastic vervormd worden ("smelten"), zodat ze tot draden gesponnen of tot folie geblazen kan worden. Wanneer het vloeibaar is, kan een thermoplast door spuitgiettechnieken onder hoge druk door een matrijs in de gewenste vorm geperst worden. Als de thermoplast daarna afkoelt wordt deze weer vast en stevig. (Zonder bewerkingen verglaast een thermoplast bij afkoelen beneden Tg volledig. Twee voorbeelden van de verglazingstemperatuur Tg:
- Tg van polyvinylchloride PVC is +87 graden C, vandaar dat het bij kamertemperatuur hard is. De smelttemperatuur van PVC is +210 graden C. 
- Tg van high-density polyetheen HDPE is -120 graden C, vandaar dat boterhamzakjes bij kamertemperatuur zacht zijn. De smelttemperatuur is echter +165 graden C.

Meer dan 80% van de industriële polymeren zijn thermoplasten. Voorbeelden zijn acrylonitril butadieen styreen (ABS), polycarbonaat (PC), polyethyleen (polyetheen PE), Polyether-ether-ketone (PEEK), polymethylmetthacrylaat (PMMA), polypropyleen (polypropeen, PP), polystyreen (PS), polyvinylchloride (PVC), tereftalaat.
Thermoplasten kom je overal tegen; ook de belijningen op wegen zijn van thermoplast.
("PEEK wordt over het algemeen beschouwd als één van de best presterende thermoplasten in de wereld.")

thermoplast, de structuur van woldraad van de molecuulketens:

thermoplast als gebouwhuid (jacob alkema interieurarchitect meubelmaker):

Met dank aan o.m. Radboud Universiteit en Wicro Plastics.

Zie ook identificatie kunststoffen.

Eng. thermoplastic