situ

1. "In situ". Ook: ter plekke, op de plaats zelf. "In situ" is afkomstig van het Latijnse situs (plaats, locatie, ligging). In situ beton is in het werk gestort beton, dus op de bouwplaats gestort en gevormd, vrijwel altijd in een bekisting.
Betonconstructies kunnen globaal op twee manieren worden gemaakt: met prefab-elementen en met in situ beton. 

Afwegingen tussen prefab of in situ beton:
- snelheid van werken: prefab-betonelementen hebben het voordeel dat er snel gewerkt kan worden; door tunnelbekisting en verwarmen van het gestorte beton of gebruik van snelhardend beton wordt er ook bij in situ beton in "dagproductie" gewerkt (de dag na het storten is het beton voldoende gehard en sterk om de bekisting te gebruiken voor het volgende deel) 
- betonkwaliteit: prefab heeft het voordeel dat de kwaliteit van het beton constant is; de kwaliteit van betonmortel uit de betonmortelcentrale, dat met de truckmixer "just in time" op de bouwplaats wordt geleverd, is ook veel beter dan een aantal jaren geleden 
- overspanningen: met prefab-elementen zijn grotere overspanningen mogelijk dankzij voorspanning 
- zichtbeton: bij zichtbeton is prefab wellicht aantrekkelijker omdat de samenstelling van de betonmortel en het storten daarvan in een meer geconditioneerde omgeving plaatsvindt 
- monoliete constructie: in situ beton heeft het voordeel dat het eindresultaat meer monoliet genoemd kan worden dan bij toepassing van prefab-elementen: het beton vormt meer één geheel, wat constructief beter is 
- hoogbouw: wanneer zeer hoge gebouwen met prefab betonvloeren en prefab gevelelementen worden opgetrokken, wordt vaak een in het werk gestorte kern van beton toegepast voor de noodzakelijke stijfheid.

De beslissing in situ of prefab is dus niet eenvoudig te nemen. De constructeur bepaalt welke constructiemethode het beste is voor het betreffende ontwerp. Ook combinaties zijn mogelijk, bijvoorbeeld in situ beton voor de funderingsbalken en de wanden en prefab kanaalplaten voor de vloeren.

in situ betonstort voor de funderingsbalk; rechts op de foto de trilnaald voor het verdichten; klik voor groter:

in situ beton bij klimbekisting (peri):

Eng. in situ

2. De term "in situ" wordt ook gebruikt om aan te geven dat iets op de oorspronkelijke plaats ligt, gevonden is, gemeten wordt e.d. In situ geeft aan dat het object zich exact op de plaats bevindt waar de laatste gebruiker het heeft achtergelaten. 
In de archeologie kan bijvoorbeeld iets gedateerd worden omdat het in situ gevonden is, d.w.z. op de oorspronkelijke locatie lag, in de oorspronkelijke omgeving of diepte. 
Als synoniem voor "in situ" kan ook in dit geval "ter plekke" of "op de plaats zelf" worden gebruikt (de termen "ter plaatse" en "op locatie" zijn vaak te algemeen).

De term "ex situ" wordt soms gebruikt om aan te geven dat een object niet of niet meer op de locatie is waar het achtergebleven is.

boomstamkano in situ, uitgeest, foto holandia (cultureel erfgoed):

Documentatie
- Brochure "Behoud in situ" (van Cultureel Erfgoed)

Ook het Engelse site is aan situs verwant.

Eng. in situ