leugenbalk, leugenbalkje

Ook, in Twente: misbalk. De leugenbalk is een tussenbalk, een balk tussen de gebintbalken van een houten skelet. De leugenbalk "hangt" aan een gebintbalk, fliering of muurplaat (de fliering of wurmt is de "horizontaal gelegen langsbalk ter ondersteuning van de sporen"). Er is dus geen stijl, console of muur die de balk ondersteunt. 

Bevestiging aan de hoofdbalk gebeurt bijvoorbeeld via touwen (afb. 1) of een hangstijl die de functie van de ophanging overneemt (afb. 2) of met bouten en moeren rechtstreeks aan een hoofdbalk erboven (afb. 3).

"Een leugenbalk is een balk tussen de gebintbalken van een skelet. Deze rust dan niet op stijlen, maar is tegen het buitenschot bevestigd of hangt aan het wurmt of aan de muurplaat. Ook: leuvebalk. H.S. bestek 164-9 (Schermer): 'een losse balck'." (Zaans Erfgoed; de wurm, wurmt of wirmt is in Noord-Holland de "balk over de skeletstijlen, aangebracht in de lengterichting van het gebouw of huis; op het wurmt werden de kapspanten of de daksparren geplaatst; komt voor bij vierkanten in stolpboerderijen". ("Vierkanten" zijn de horizontale balken die samen een vierkant vormen en het dak dragen.)

De leugenbalk schijnt vooral in Overijssel en in Noord-Holland te zijn toegepast.
De benaming leugenbalk of misbalk komt waarschijnlijk door het feit dat de balk niet gedragen wordt door een muur, console, muurstijl of andere balk. e.d., een soort namaak-gebintbalk?

leugenbalk, hangend aan de fliering (jaarboek monumentenzorg 1996):

leugenbalk met hangstijl; vergelijk de situatie met een gebintbalk (zie afb. boven) en rechtreeks eronder bevestigd (zie afb. onder):

leugenbalken bevestigd aan een hoofdbalk van een houten skelet; de locaties zijn aangegeven door de gele pijlen; klik voor groter! (foto kim heuvelmans, bouwhistoricus, boei):

Zie eventueel verder bij gebint.
Verg. leugenaar (leugenaarkap).