exedra

1. De exedra is in de Griekse en Romeinse oudheid een ruimte of diepe halfronde nis waar gediscussieerd werd. In Griekenland was de exedra een soort salon met fraaie afbeeldingen. In de Romeinse stadswoning (domus) was de exedra de ruimte gelegen aan de peristyle en ver verwijderd van de ingang, wellicht om een rustiger plaats te hebben in het huis. De zitplaats in de exedra bestond vaak een stenen bank; een halfronde exedra werd veelal overwelfd door een halve koepel.
Soms was de exedra een apart gebouwtje, bijvoorbeeld bij een forum.

marmeren exedra, akropolis lindos, griekenland:

hypocaustum exedra, d.w.z. het vloerverwarmingssysteem onder de nisvormige uitbouw van een romeinse gebouw (wikipedia):

exedra in een romeins huis (domus), rustig gelegen aan het einde van de woning, bij de peristyle:

De term exedra (diepe nis) is afkomstig van het Latijnse exedra (in- of uitspringende ruimte voor ontvangsten of voordrachten), van het Griekse exedra (tuinhuis, warande), van ex (uit) en hedra (zitplaats), van hizein (doen zitten); bron Etymologiebank.

Verg. apsis, apsiskalot, hypocaustum, erker, crescent.

Eng. exedra; in Engelstalige landen is een exedra ook een gebogen (halfronde) bank met een hoge rug

2. De exedra is een apsis in een wand van een gebouw, vaak aan het einde het gebouw. O.m. in de basilica komt de exedra voor.
Zie verder bij apsis.