Drainage
is een systeem waarbij (grond)water afgevoerd wordt. We onderscheiden
horizontale drainage via buizen
en verticale drainage
via een diep gat in de grond middels buizen of echte zandpalen
/ grindpalen.
Verbetering
in de afvoer van water is te realiseren door de aanleg van drainage.
Op regelmatige afstand van elkaar worden drainagebuizen of kunststof drains in de grond gelegd.
drainage
verticaal
horizontaal
Bij horizontale drainage is meestal sprake van een omhullend
materiaal, het drainagefilter, om de openingen in de
buis tegen dichtslibben van bepaalde bodemdeeltjes te beschermen
(selectieve filterwerking) en om de toestroom van water naar de buis
te regelen (hydrologische werking). De meest voorkomende
drainagefilters zijn vezels van kokos, polypropyleen (vaak PP450 of
PP700) of polystyreen (PS1000). Kokosvezels gaan wat minder lang mee
dan polypropyleen maar zijn een natuurlijk materiaal. In de aanduiding
van bijvoorbeeld PP700 geeft 700 de zogenoemde O90-waarde (het O90-getal) de zanddichtheid
van de vezel weer: 90% van de deeltjes met een korreldiameter
van 700 micrometer worden tegengehouden. Bij drainage is een O90 van
450 tot 1000 algemeen.
"Het verdient aanbeveling de drain met omhulling in een drainkoffer te leggen. Deze koffer kan gevuld worden met drainzand of grind. Dit onder andere ter
bevordering van de aanvoer van grondwater naar de drain."
Een smallere ribbelbuis met drainagefilter, diameter ca. 8 cm, wordt toegepast
bij beplanting, vooral bomen: door de buis wordt lucht aangevoerd (de buis zorgt
voor beluchting).
Verticale drainage wordt vaak toegepast bij het versneld
ontwateren van ophogingen voor wegen of gebouwen (zie bij verticale
drainage en bij bemaling).
Een eenvoudige vorm van verticale drainage van bijvoorbeeld de tuin bij een woning bestaat uit het boren
van gaten in de bodem (met een grondboor).
Het geboorde gat wordt gevuld met grof puin, grof zand of grove humus.
Het overtollige water verdwijnt via de schacht naar het dieper gelegen
grondwater. Deze drainage werkt een aantal jaren, daarna raakt ze vaak
verstopt.
Drainage én infiltratie In verband met verstedelijking (van zeer grote delen van de aarde) en
klimaatverandering (natuurlijk historisch proces in geologie en zonactiviteit,
we naderen een ijstijd en dan gata het altijd hoog-laag met het klimaat, en
inderdaad wellicht ook wel door menselijk gedrag) is een goede, verstandige
combinatie van drainage en infiltratie gewenst.
Bij een teveel hemelwater (direct uit de hemel of indirect via de rivieren) is
gewenst:
- infiltratie,
het langzaam doordringen van water in de bodem (berging van water
in de bodem) om vooral bij hevige buien het water tijdelijk in de grond op te vangen
en het daarna te gebruiken bij een droge periode
- drainage om het water snel af te voeren dat niet geďnfiltreerd
kan worden of dat teveel is om te infiltreren.
Drainage is eigenlijk een zwaktebod, het vaak vrij schone water verdwijnt.
Hoe meer water we kunnen infiltreren, des te minder drainage is er nodig en kan
het (teveel aan) hemelwater worden gebruikt voor planten en dieren in en op de
bodem.
locatie van de buizen voor drainage, regenwater (rein water, hemelwater afkomstig van
de kolken) en vuilwater
(riool) onder
een wegdek; de drainagebuis ligt het dichtst onder het wegdek, in ieder
geval boven de "normale" grondwaterspiegel; regen- en
vuilwaterleiding kunnen eventueel onder de grondwaterspiegel liggen; klik
voor groter (foto
joostdevree):
drainage en infiltratie in het regionaal hydrologisch systeem simgro; klik
voor groter!:
schaafsma
kunststof drainagebuis met drainagefilter, diameter ca. 20 cm (foto
joostdevree):
horman/pipelife kunststof
drainagebuis met drainagefilter (foto joostdevree):
ribbeldrain, een geribbelde buis met gaatjes (foto joostdevree):
drainage; filteren water door strobalen waardoor afvoerbuizen niet
verstopt raken; mooie pragmatische oplossing (foto joostdevree):
geen drainage maar beluchting en mogelijk bewatering van boomwortels;
eerste foto tijdens aanleg, tweede gereed met eindkap in trottoirtegel (foto's
joostdevree; zie eventueel verder bij boomspiegel):
geen drainage, maar beluchting en eventueel bewatering van boomwortels (natudrain
aquamax van greenmax):