drainage

Drainage is een systeem waarbij (grond)water afgevoerd wordt. We onderscheiden horizontale drainage via buizen en verticale drainage via een diep gat in de grond middels buizen of echte zandpalen.
Verbetering in de afvoer van water is te realiseren door de aanleg van drainage. Op regelmatige afstand van elkaar worden drainagebuizen of kunststof drains in de grond gelegd.

drainage
verticaal	horizontaal

Bij horizontale drainage is meestal sprake van een omhullend materiaal, het drainagefilter, om de openingen in de buis tegen dichtslibben van bepaalde bodemdeeltjes te beschermen (selectieve filterwerking) en om de toestroom van water naar de buis te regelen (hydrologische werking). De meest voorkomende drainagefilters zijn vezels van kokos, polypropyleen (vaak PP450 of PP700) of polystyreen (PS1000). Kokosvezels gaan wat minder lang mee dan polypropyleen maar zijn een natuurlijk materiaal. In de aanduiding van bijvoorbeeld PP700 geeft 700 de zogenoemde O90-waarde (het O90-getal) de zanddichtheid van de vezel weer: 90% van de deeltjes met een korreldiameter van 700 micrometer worden tegengehouden. Bij drainage is een O90 van 450 tot 1000 algemeen.
"Het verdient aanbeveling de drain met omhulling in een drainkoffer te leggen. Deze koffer kan gevuld worden met drainzand of grind. Dit onder andere ter bevordering van de aanvoer van grondwater naar de drain."
Een smallere ribbelbuis met drainagefilter, diameter ca. 8 cm, wordt toegepast bij beplanting, vooral bomen: door de buis wordt lucht aangevoerd (de buis zorgt voor beluchting).

Verticale drainage wordt vaak toegepast bij het versneld ontwateren van ophogingen voor wegen of gebouwen (zie bij verticale drainage en bij bemaling). Een eenvoudige vorm van verticale drainage van bijvoorbeeld de tuin bij een woning bestaat uit het boren van gaten in de bodem (met een grondboor). Het geboorde gat wordt gevuld met grof puin, grof zand of grove humus. Het overtollige water verdwijnt via de schacht naar het dieper gelegen grondwater. Deze drainage werkt een aantal jaren, daarna raakt ze vaak verstopt.

locatie van de buizen voor drainage, regenwater (rein water, hemelwater afkomstig van de kolken) en vuilwater (riool) onder een wegdek; de drainagebuis ligt het dichtst onder het wegdek, in ieder geval boven de "normale" grondwaterspiegel; regen- en vuilwaterleiding kunnen eventueel onder de grondwaterspiegel liggen; klik voor groter (foto joostdevree):

schaafsma kunststof drainagebuis met drainagefilter, diameter ca. 20 cm (foto joostdevree):

horman kunststof drainagebuis met drainagefilter (foto joostdevree):

ribbeldrain, een geribbelde buis met gaatjes (foto joostdevree):

geen drainage maar beluchting en mogelijk bewatering van boomwortels; eerste foto tijdens aanleg, tweede gereed met eindkap in trottoirtegel (foto's joostdevree; zie eventueel verder bij boomspiegel):

geen drainage, maar beluchting en eventueel bewatering van boomwortels (natudrain aquamax van greenmax):

Documentatie
- Technische documentatie drainage (van Dyka kunststof leidingsystemen)

Met dank aan o.m. Horman drainagefilters, Dyka (o.m. drainagesystemen), Schaafsma drainage, Vereniging van Nederlandse Drainagebedrijven, Natudrain Greenmax, en ir. D.J. Biron (TU Delft).

Zie ook geotextiel, bentonietmat, zeeffractie.

Eng. drainage