De
brise-soleil is een type zonwering dat
over het algemeen permanent aan de buitenzijde van het gebouw is bevestigd en waarbij een deel van
de zonnestralen wordt tegengehouden en een deel wordt doorgelaten. Veel
brise-soleils zijn een soort jaloezieën
vóór de gevel,
maar ook bijvoorbeeld een extra wand vóór de gevel, met openingen in een
bepaalde structuur is mogelijk als brise-soleil.
Omdat deze vorm van zonwering (letterlijk) een vast onderdeel van het gebouw
vormt, is het een voorbeeld van architectonische zonwering (als
anglicisme ook wel architecturale zonwering).
Vooral bij gebouwen met grote glazen wanden (glasgevels
/ curtain walls) vormt een brise-soleil een goede zonwering, om extreme
opwarming aan de zonzijde te vermijden.
Voorbeelden van brise-soleils zijn:
- een overstek met horizontale
lamellen; door de overstek
blokkeren de lamellen het zonlicht gedeeltelijk; door de hoek van de lamellen wordt in
de winter de zon minder geblokkeerd, wat voor passieve opwarming van het
(inwendige van het) gebouw zorgt
- horizontale lamellen vóór de gevel
- verticale lamellen vóór de glazen gevel; dit is vooral handig als de
stand van de
lamellen kan worden aangepast, om meer of minder
zonnestralen tegen te laten houden (zomer resp. winter; verticale lamellen zijn minder gevoelig voor
stof dan horizontale lamellen)
- een structuur met openingenvóór de eigenlijke gevel (een soort ajour-gevel
als extra gevel)
- schuifpanelen met lamellen vóór de gevel; vooral toepasbaar als de
schuifpanelen verplaatst kunnen worden van een muur naar een glaspartij en vice
versa (voordeel is dat in de winter het paneel met lamellen weggeschoven kan
worden)
- luiken met openingen
- bewegende vleugels en andere zonweringen
die gedeeltelijk de zon blokkeren.
Voordelen brise-soleil
- Het grote voordeel van zonwering buiten het gebouw zelf is dat de zonnestralen
nog niet in het gebouw zijn getreden, waardoor de zon beter geblokkeerd
wordt.
- Wanneer de brise-soleil is voorzien van lamellen, dan kunnen deze uitgevoerd
worden met zonnepanelen (pv-panelen)
wat extra energie levert.
Nadelen brise-soleil
- Een nadeel is dat in wintertijd bij de meeste uitvoeringen nooit wordt
geprofiteerd van alle zonnestralen die in een gebouw zouden kunnen
dringen; beweegbare brise-soleil heeft dit nadeel iets minder, maar vergt weer
meer investering en onderhoud.
- Een nadeel van de permanente ajour-achtige gevel en verticale lamellen (vóór
de eigenlijke gevel) is dat het uitzocht ook permanent belemmerd wordt
(schuifpanelen en luiken hebben vaak dit nadeel niet).
brise-soleil van beweegbare vleugels, milwaukee art museum, arch. calatrava;
klik voor de bron en grotere foto (foto milwaukee
art museum):
De term brise-soleil is een Franse term afkomstig van de Franse woorden briser
(in stukken hakken) en soleil (zon); de term geeft aan dat de zon niet
geheel wordt afgesloten, maar wordt getemperd door een deel van de zonnestralen
tegen te houden en een deel door te laten.