brise-soleil

De brise-soleil is een type zonwering dat over het algemeen permanent aan de buitenzijde van het gebouw is bevestigd en waarbij een deel van de zonnestralen wordt tegengehouden en een deel wordt doorgelaten. Veel brise-soleils zijn een soort jaloezieën vóór de gevel, maar ook bijvoorbeeld een extra wand vóór de gevel, met openingen in een bepaalde structuur is mogelijk als brise-soleil.
Omdat deze vorm van zonwering (letterlijk) een vast onderdeel van het gebouw vormt, is het een voorbeeld van architectonische zonwering (als anglicisme ook wel architecturale zonwering).

Vooral bij gebouwen met grote glazen wanden (glasgevels / curtain walls) vormt een brise-soleil een goede zonwering, om extreme opwarming aan de zonzijde te vermijden.

Voorbeelden van brise-soleils zijn:
- een overstek met horizontale lamellen; door de overstek blokkeren de lamellen het zonlicht gedeeltelijk; door de hoek van de lamellen wordt in de winter de zon minder geblokkeerd, wat voor passieve opwarming van het (inwendige van het) gebouw zorgt
- horizontale lamellen vóór de gevel
- verticale lamellen vóór de glazen gevel; dit is vooral handig als de stand van de lamellen kan worden aangepast, om meer of minder zonnestralen tegen te laten houden (zomer resp. winter; verticale lamellen zijn minder gevoelig voor stof dan horizontale lamellen)
- een structuur met openingen vóór de eigenlijke gevel (een soort ajour-gevel als extra gevel)
- schuifpanelen met lamellen vóór de gevel; vooral toepasbaar als de schuifpanelen verplaatst kunnen worden van een muur naar een glaspartij en vice versa (voordeel is dat in de winter het paneel met lamellen weggeschoven kan worden)
- luiken met openingen
- bewegende vleugels en andere zonweringen die gedeeltelijk de zon blokkeren. 

Voordelen brise-soleil
- Het grote voordeel van zonwering buiten het gebouw zelf is dat de zonnestralen nog niet in het gebouw zijn getreden, waardoor de zon beter geblokkeerd wordt. 
- Wanneer de brise-soleil is voorzien van lamellen, dan kunnen deze uitgevoerd worden met zonnepanelen (pv-panelen) wat extra energie levert.

Nadelen brise-soleil
- Een nadeel is dat in wintertijd bij de meeste uitvoeringen nooit wordt geprofiteerd van alle zonnestralen die in een gebouw zouden kunnen dringen; beweegbare brise-soleil heeft dit nadeel iets minder, maar vergt weer meer investering en onderhoud. 
- Een nadeel van de permanente ajour-achtige gevel en verticale lamellen (vóór de eigenlijke gevel) is dat het uitzocht ook permanent belemmerd wordt (schuifpanelen en luiken hebben vaak dit nadeel niet).

overstek met horizontale lamellen brise-soleil, overstek met horizontale lamellen (renson):

brise-soleil, overstek met horizontale lamellen (renson):

horizontale lamellen brise-soleil, grote horizontale lamellen; toch bijna een serie kleine overstekken met lamellen (renson):

brise-soleil, horizontale lamellen; klik voor meer voorbeelden (duco):

brise-soleil, horizontale lamellen, met perforaties; klik voor meer voorbeelden (duco):

verticale lamellen brise-soleil, verticale lamellen, cederhout, dierenkliniek kalverbos, delft (designa):

brise-soleil, verticale lamellen (renson):

open structuur brise-soleil, extra betonnen gevel met open structuur; klik voor groter (walt lockley, wikipedia):

en een wat minder fraaie uitvoering; hopelijk was het gesloten karakter gewenst:

schuifpanelen brise-soleil, schuifpanelen (duco):

luiken met openingen brise-soleil, luiken met horizontale lamellen (renson):

andere oplossingen brise-soleil van beweegbare vleugels, milwaukee art museum, arch. calatrava; klik voor de bron en grotere foto (foto milwaukee art museum):

De term brise-soleil is een Franse term afkomstig van de Franse woorden briser (in stukken hakken) en soleil (zon); de term geeft aan dat de zon niet geheel wordt afgesloten, maar wordt getemperd door een deel van de zonnestralen tegen te houden en een deel door te laten.

Eng. brise-soleil, brise-soleil, sun baffle