1.
De brandklasse is het gedrag van een materiaal bij brand, eenvoudig
gesteld de brandbaarheid ervan.
Onder het brandgedrag worden, naast de echte brandbaarheid, ook
de rookontwikkeling en de druppelvorming bij brand begrepen.
Euroklasse
De Europese klassering van de brandklasse loopt van A1 t/m F, waarbij A1 het hoogst haalbare is (materiaal mag zelfs niet gaan gloeien) en F het laagst.
Bijvoorbeeld gevelpanelen van gebouwen hoger dan 13 meter moeten minimaal
brandklasse B hebben (beter nog A1 of A2).
Ook de rookvorming en de druppelvorming is in deze
klassering meegenomen: een bijna onbrandbaar product dat veel rook
verspreidt scoort daarmee slechter (dus een hoger getal of letter in de schaalklasse).
De klassering wordt vaak aangeduid met Xn-sn,dn (of Xnsndn
of desnoods Xn-sn-dn, wat beide veel duidelijker is) waarbij het getal achter de
letter de klasse aangeeft:
- Xn geeft de brandklasse aan (het materiaalgedrag bij brand)
- sn geeft de rookvorming aan (s van het Engelse smoke)
- dn geeft de druppelvorming aan, brandende of gloeiend hete druppels (d van het
Engelse drop, druppel, of to drip, druppelen).
De tabellen verderop geven de klasseringen; bijvoorbeeld plafondplaten van
systeemplafonds moeten voldoen aan A2-s1,d0 (ofwel A2s1d0).
Materialen met euroklasse A1 mogen, per definitie, geen rookvorming en geen
druppelvorming hebben (klasse A1 staat dus eigenlijk altijd gelijk aan klasse A1-s0,d0).
onbrandbaar;
voorb.: calciumsilicaat beplating, steenachtige materialen zoals gips,
baksteen en beton, keramische materialen zoals dakpannen, natuursteen en
toch ook steenwol
A2
nauwelijks bijdrage
praktisch onbrandbaar;
voorb.: gipskartonbeplating (bijvoorbeeld gipsplaat Gyproc A heeft
A2-s1,d0)
brandbaar;
voorb.:
zwaardere houtsoorten, gipsplaat met behang
D
hoge bijdrage
goed brandbaar;
voorb.: de meeste houtsoorten, onbehandeld multiplex, MDF, OSB, spaanplaat, hardboard D-s2
(behandelde soorten kunnen in een hogere brandklasse vallen)
E
zeer hoge bijdrage
zeer brandbaar;
voorb.: kunststof, brandvertragend EPS
F
gevaarlijke bijdrage
uiterst brandbaar:
voorb.: EPS, niet geteste materialen vallen automatisch in de laagste
klasse
Verder zijn bij een materiaal bij brand de mate van rookvorming en
druppelvorming van belang:
groot (zeer ondoorzichtige rook); voorb.: EPS, PUR
druppelvorming, brandende druppels
(direct gevaar voor personen)
d0
gedurende 10 minuten vormen zich geen druppels (tekst was:
"geen vlammende druppels / deeltjes" of "geen productie van druppels van brandende delen");
voorb.: hout, steenwol
d1
in eerste 10 minuten vormen zich meer dan 10 sec lang
druppels (tekst was: "Geen vlammende druppels / deeltjes langer dan 10
seconden" of "delen branden korter dan 10 sec"); voorb.:
kunststof
d2
vorming van druppels is onbeperkt (tekst was: "geen
begrenzing" of "delen branden langer dan 10 sec"); voorb.:
polystyreen
Aspecten die bij de bepaling van de brandklasse een rol spelen zijn o.m. temperatuurstijging, massaverlies, vlamuitbreiding, mate van branduitbreiding, horizontale vlamuitbreiding, totale
calorische waarde, rookontwikkeling, vlamtijden, totale
hitte-ontwikkeling, totale rookproductie, productie van brandende druppels/delen.
Oude situatie, oudere brandklassen
In Nederland golden vroeger de brandklassen 1 t/m 5 waarbij (na
"onbrandbaar") 1 de hoogste was, d.w.z.
het best bestand tegen brandvorming. De oude brandklassen zijn resp.
geworden (oud => nieuw):
onbrandbaar => A1
1 => B
2 => B (besloten ruimte) en C (voor niet besloten ruimte)
3 => C
4 => D
T1 => Cfl (fl staat voor floor, vloer)
T3 => Dfl (fl staat voor floor, vloer)
rookproductie 10 m-1 of 5,4-1 => s2.
Opmerking: klasse D nieuw is slechter dan klasse 1 oud; klasse B komt
met 1 oud overeen.
ABC-poeder,
sproei-schuim blusser, CO2 (desnoods blusdeken of zand;
nooit blussen met water!)
gassen:
aardgas, lpg, propaan, butaan
eerst gastoevoer afsluiten,
dan blussen met ABC-poeder
metalen:
aluminium, natrium, magnesium
D-poeder (metaalbrand
poeder;
nooit blussen met water!)
brandklasse
E (is vervallen in Nederland omdat elektriciteit
zelf niet brandt...; maar is wel handig om te weten wat te doen
als elektrische apparaten in brand staan)
brand in of aan onder elektrische spanning staande apparatuur:
computers, telefooncentrales, schakelkasten
ABC-poeder,
sproei-schuim, CO2
(nooit blussen met water!)
brandklasse F:
frituurbrand
vetbrand
blusser
(nooit blussen met water!)
In de tabel staat ABC-poeder voor poeder dat geschikt is voor het bestrijden van
branden met brandklasse A, B en C.
D-poeder correspondeert met brandklasse D.