Bij de bouw van een huis zijn er diverse gebruiken:
- De
mei is de tak op de nok als het huis "onder dak" is, d.w.z. als de
kapconstructie het hoogste punt heeft bereikt (mei,"boom in top).
- Tegenwoordig
wordt hier meestal een vlag aan een vlaggenstok voor gebruikt
("vlag in top"), maar de oorspronkelijke tak of
boompje in top
komt ook nog voor.
- Het drinken van bier bij het bereiken van het hoogste punt wordt pannenbier
genoemd. Het pannenbier werd door de opdrachtgever betaald en verstrekt. Het heet pannenbier omdat door het bereiken van de hoogste top het huis (vrijwel)
gereed was om belegd te worden met dakpannen.
- Vroeger was het ook gebruik een muntje in de fundering te leggen (soms in de vorm van
een kruis), dus juist bij de start van de feitelijke bouw. In het oude Nabije
Oosten werd een gebouw of wijk ritueel ingewijd door onder een hoek van het
gebouw, onder de drempel of op een kruispunt van wegen een funderingsgift te
plaatsen: sieraden of andere kostbaarheden, een tekst of afbeelding van lokale
goden o.d.
Ook bij een zeilboot
werd bij de bouw een muntje op de plaats gelegd waar de (hoofd)mast kwam zodat
die onder de mast verdween. (Bij de oude Germaanse stam Parissi was het gebruik
bij overledenen een muntje onder de tong te leggen, voor de overtocht naar het
hiernamaals dus als loon voor Charon hen over de rivier de Styx overzette. Ook
bij de Grieken was het plaatsen van een muntje, een obool, bij de overledene
gebruikelijk.)
- Soms wordt ook nu nog een speciale steen ingemetseld (gevelsteen, plaquette)
met de tekst "De eerste gelegd door" met de naam van de legger,
vaak een echtgenote of de dochter van de eigenaar en de datum van het leggen van
die gevelsteen.
- Ook het moment waarop het huis wind- en waterdicht was, werd wel eens
aangegrepen om wat te drinken. Het moment van wind- en waterdicht zijn is belangrijk omdat dan het inwendige
van het huis niet meer door stormen, regen, hagel en sneeuw beschadigd kan worden (en er dus
iets minder stress is bij de aannemer en de bouwvakkers en vooral ook de
opdrachtgever...). Als een gebouw wind- en waterdicht is, dan kan vaak de afbouw
starten, dus stucen e.d.
de mei of richtmei, als "vlag in top":
de mei of richtmei, als "boom in top"; klik voor groter:
Het onderdeel "richt" van het woord richtmei heeft te maken met het
oprichten (optrekken) van een gebouw.