home  

discl. / ©, lid NVJ

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Toets een onderwerp in het zoekboxje, of
klik op één van de letters A..Z hierboven.
(Oud-)student(e) Archit., Bwk, Civ. Techn.?
Iets schrijven voor de site, als auteur?
Mail even naar Joostdevree


bouwgebruiken

 

bouwgebruiken, bouwrituelen, mei, richtmei, vlag in top, pannenbier, muntje in fundering, funderingsgift

Bij de bouw van een huis zijn er diverse gebruiken:
- De mei is de tak op de nok als het huis "onder dak" is, d.w.z. als de kapconstructie het hoogste punt heeft bereikt (mei,"boom in top). 
- Tegenwoordig wordt hier meestal een vlag aan een vlaggenstok voor gebruikt ("vlag in top"), maar de oorspronkelijke tak of boompje in top komt ook nog voor.
- Het drinken van bier bij het bereiken van het hoogste punt wordt pannenbier genoemd. Het pannenbier werd door de opdrachtgever betaald en verstrekt. Het heet pannenbier omdat door het bereiken van de hoogste top het huis (vrijwel) gereed was om belegd te worden met dakpannen.
- Vroeger was het ook gebruik een muntje in de fundering te leggen (soms in de vorm van een kruis), dus juist bij de start van de feitelijke bouw. In het oude Nabije Oosten werd een gebouw of wijk ritueel ingewijd door onder een hoek van het gebouw, onder de drempel of op een kruispunt van wegen een funderingsgift te plaatsen: sieraden of andere kostbaarheden, een tekst of afbeelding van lokale goden o.d.
Ook bij een zeilboot werd bij de bouw een muntje op de plaats gelegd waar de (hoofd)mast kwam zodat die onder de mast verdween. (Bij de oude Germaanse stam Parissi was het gebruik bij overledenen een muntje onder de tong te leggen, voor de overtocht naar het hiernamaals dus als loon voor Charon hen over de rivier de Styx overzette. Ook bij de Grieken was het plaatsen van een muntje, een obool, bij de overledene gebruikelijk.) 
- Soms wordt ook nu nog een speciale steen ingemetseld (gevelsteen, plaquette) met de tekst "De eerste gelegd door" met de naam van de legger, vaak een echtgenote of de dochter van de eigenaar en de datum van het leggen van die gevelsteen. 
- Ook het moment waarop het huis wind- en waterdicht was, werd wel eens aangegrepen om wat te drinken. Het moment van wind- en waterdicht zijn is belangrijk omdat dan het inwendige van het huis niet meer door stormen, regen, hagel en sneeuw beschadigd kan worden (en er dus iets minder stress is bij de aannemer en de bouwvakkers en vooral ook de opdrachtgever...). Als een gebouw wind- en waterdicht is, dan kan vaak de afbouw starten, dus stucen e.d.


de mei of richtmei, als "vlag in top":


de mei of richtmei, als "boom in top";
klik voor groter:


Het onderdeel "richt" van het woord richtmei heeft te maken met het oprichten (optrekken) van een gebouw.