arcade

1. Ook: zuilengalerij. Een arcade is een reeks van bogen rustend op pijlers of zuilen. 
Bekende voorbeelden waar arcaden zijn toegepast zijn de Romeinse aquaducten en het Colosseum in Rome.
Wanneer de ruimte tussen de pijlers is opgevuld, dus als de halfpijlers tegen de muur rusten, dan spreken we van een blinde arcade (verg. blinde nis). 
Op enige afstand van een muur en met een overdekking vormt de arcade een galerij. 
Porticus is de gebruikelijke naam voor een zuilengalerij als overdekte wandelgang met bogen.

arcade van brunelleschi (paradoxplace):

romeins aquaduct, arcaden op arcaden:

het colosseum in rome, ook hier arcaden op arcaden:

een blinde arcade:

De term arcade is ontleend tijdens de Renaissance aan het Franse arcade (booggewelf), dat via het Occitaanse en Provençaalse arcada teruggaat op het middeleeuws Latijnse arcata (brugboog), een afleiding van het Latijnse arcus (boog). De betekenis "zuilengalerij" bestaat in het Frans alleen in het meervoud les arcades. Bron Etymologiebank. 
Het meervoud van arcade is zowel arcades als arcaden.

De term arcadisch betekent landelijk of idyllisch, afkomstig van arcadia (een herdersroman) en Arkadia (een streek in de Pelopónnèsos in Griekenland met een afwisselend landschap dat "onschuld en vrede" uitdrukte).

Verg. arcatuur (d.w.z. dwerggalerij), colonnade (reeks zuilen die een hoofdgestel draagt en die niet zoals bij een arcade met bogen verbonden zijn).

Eng. arcade (het Engelse woord "arcature" is een arcade van rondboogjes, enigszins zoals bij een rondboogfries)

2. Soms wordt met een arcade ook één boog bedoeld die rust op twee pijlers.