Ook: duvel, pen. Een deuvel is een (meestal) houten ronde pen die toegepast wordt bij bijvoorbeeld raam- en of kozijnverbindingen en bij alle andere verbindingen waarbij de verbinding via bijvoorbeeld schroeven een lelijk uiterlijk zou geven.
Voordelen van de deuvel:
- meestal is een onzichtbare verbinding te maken door gedeeltelijk inboren van de te verbinden delen
- gelijmd met houtlijm is de verbinding zeer sterk
- niet gelijmd is de verbinding zonder schade weer los te maken; vooral bij restauraties een voordeel omdat de houtverbinding over een groot aantal jaren weer zonder enig schade kan worden vernieuwd (zie reversibel).
Nadeel van de deuvel:
- er moet eerst een gat geboord worden met de juiste diameter (in beide houtdelen die met elkaar verbonden worden).
inslaan van een deuvel: |
meer deuvels geven meer stevigheid: ![]() |
De oorsprong van het woord is onzeker. Mogelijk is het afgeleid van het Protogermaanse dubila (deuvel) uit dub (slaan); verwant kan ook nog zijn de Griekse meervoudsvorm tuphoi (wiggen); andere benamingen voor een deuvel zijn bijvoorbeeld deugel (Vlaams), degel (West-Vlaams) en devel (Frans-Vlaams); bron Etymologiebank.
Zie ook pen-en-gat-verbinding, inslagmoer, dwarskrachtdeuvel, plaatdeuvel, schroefdeuvel, ringdeuvel.
Verg. deutel.
Eng. dowel; (m.b.t. genagelde of geboute houtverbindingen) shear plate; (m.b.t. staalplaatbetonvloer) shear stud; een verbinding met deuvels is a dowelled joint (doweled joint, Am.)