wervel

Wervel is de benaming voor:
- het draaischijfje waarmee een raam, deur of hor wordt vastgezet; dat kan bijvoorbeeld een scharnierende hor zijn (één of twee wervels) of een vastzittende hor (minimaal vier wervels, aan elke zijde één)
- het meestal ijzeren uitsteeksel om een vensterluik vast te zetten (zie luikwervel).

wervel voor een hor; een scharnierende hor valt bijna altijd op de dag:

wervel voor een hor (kieft ijzerwaren):

luikwervel met herderinnekopje (hang- en sluitwerk winkel):

De term wervel is afkomstig van het oude werkwoord werven (draaien). In het Middelnederlands is wervel al: grendel, scharnier, draaikolk, schedel en allerlei andere dingen die kunnen draaien (denk bijvoorbeeld aan wervelwind). Het achtervoegsel -el duidt voorwerpen of gereedschap aan (denk bijvoorbeeld aan beitel). Bron Etymologiebank.

Verg. scharnier.

Eng. catch