Ook, soms: klensbak. Een
vergaarbak is een bak waarin het hemelwater tijdelijk wordt verzameld (vergaard).
Doel van de
vergaarbak is:
-
in het geval de hemelwaterafvoer vol is, kan de vergaarbak zijn nut
bewijzen; het
teveel aan hemelwater zorgt er in dit geval voor dat de dakgoten niet
overlopen, bijvoorbeeld ook bij een plat dak met stadsuitloop
toe te passen (overloop-beveiliging)
- twee bijeenkomende regenpijpen kunnen zo "verbonden"
worden tot één hemelwaterafvoer.
Om een verstopping van de hemelwaterafvoer te signaleren aan de bewoner, kan de vergaarbak:
- van boven open zijn (het water loopt helaas ook langs de muur)
- voorzien zijn van een kleine spuwer
(een spuwertje is hier: een pijpje bovenaan de vergaarbak waardoor het water meer of minder gericht naar
buiten spuit)
- voorzien zijn van een verklikker (een V-vormige inkeping bovenaan de
vergaarbak om water te spuien).
(Andere oplossingen zijn een spuwer zelf of een verklikker in de dakgoot.)
Een vergaarbak moet groot genoeg zijn om al het water, vaak van verschillende
regenpijpen, gemakkelijk te laten doorstromen en om onderhoud te kunnen plegen.
Open vergaarbakken kunnen tegen vogelnesten bedekt worden met een afneembaar
rooster.
Er zijn vergaarbakken in bijvoorbeeld aluminium,
zink, koper en kunststof.
een aantal nieuw te verkrijgen vergaarbakken: |
een aantal oudere vergaarbakken: |
|
met fraaie datering: |
met eigenaar (?) en jaartal: |
|
|
met spuwertje (overloop), gekrulde bovenrand en zwart gelakte aanvoerpijp (zelfde kleur als de consoles van de dakgoot): |
vergaarbak met spuwer netjes onder het raamwerk/houtwerk geplaatst (tegen binnentreden van hemelwater): |
Foto's o.m. Rheinzink, Dyka
en Arno Weltens.
Het onderdeel vergaar (van vergaarbak) is afkomstig van vergaeren / vergaren
(bijeenkomen, verzamelen; dezelfde betekenis eigenlijk als vergaderen, maar dan
met verlies van de "d" zoals la uit lade is ontstaan); bron Etymologiebank.
Het onderdeel klens (van klensbak) is afkomstig van klens (het vastzetten,
ankersteek; uit het Engelse clinch, clench) of van klens
(gewestelijk "zeef, vergiettest; filtreerdoek"); bron Etymologiebank.
Verg. noodafvoer, spuwer,
hemelwaterafvoer.
Eng. rainwater head, leader head, hopperhead, hopper, drain pipe hopper