schooperen

Ook: thermisch spuiten, scoperen (een anglicisme), schoperen (gezien de herkomst van het woord lijkt dit minder juist). 
Schooperen is het thermisch aanbrengen (met een vlam spuiten) van vloeibaar zink, aluminium, gietijzer, legeringen e.d. op een vooraf blank gestraald metaaloppervlak, waardoor een beschermend laagje ontstaat.
Het te bespuiten materiaal wordt substraat genoemd. 

Het gloeiende vloeibare metaal wordt met een spuitpistool in een dun laagje aangebracht en zal onmiddellijk stollen in een goed hechtende taaie laag. Het metaal moet eerst gestraald worden, direct daarna een grondlaag zink schooperen, afgedekt met een iets dikkere laag aluminium. Bij deze (wat duurdere) combinatiemethode zal dank zij de galvanische bescherming van de twee metalen zelfs bij beschadiging van de verflaag geen roestvorming optreden. Verder is het bij een aluminium toplaag niet nodig een etsende primer te gebruiken voor verfhechting; bij zinkschooperen wel.
Wanneer een laagje zink wordt geschoopeerd, ontstaat een enigszins ruw oppervlak, dat een goede hechtlaag vormt voor de volgende lagen (aluminium, primer of coating). Vaak wordt het geschoopeerde metaal voorzien van een peodercoating.

schooperen; gesmolten materiaal wordt met perslucht naar het substraat gespoten; autogeen: combustion wire spraying

schooperen, aparte cabine voor het schooperen (gritstra):

Bij het elektrisch draadspuiten is een techniek waarbij 2 elektrisch geleidende draden door een spuitpistool worden getransporteerd. Tussen de uiteinden van deze twee draden wordt een elektrische boog (ca. 3000 graden C boogtemperatuur) getrokken, waardoor ze afsmelten. Het gesmolten materiaal wordt met perslucht naar het substraat getransporteerd, waar het een deklaag vormt.

Met atmosferisch plasmaspuiten wordt een materiaal in poedervorm tot smelten gebracht in een gas dat door middel van een elektrische boog sterk verhit en geïoniseerd is. Deze methode is ook geschikt voor het thermisch spuiten van keramische materiaal.

Bij autogeen draadspuiten wordt door middel van een elektra- of persluchtmotor een materiaal in draadvorm door een spuitpistool getransporteerd en centraal in een ontstoken gas-zuurstofmengsel (ca. 2800 graden C vlamtemperatuur) tot smelten gebracht. Daarna wordt het gesmolten draadmateriaal door middel van perslucht naar het substraat verstoven om daar een deklaag te vormen.

Met autogeen poederspuiten kunnen een groot aantal metalen, legeringen en metaalverbindingen onder controleerbare omstandigheden verspoten worden. In een ontstoken gas-zuurstofmengsel (ca. 2800 graden C vlamtemperatuur) wordt het materiaal in poedervorm door middel van een transportgas nauwkeurig in de vlam gedoseerd, gesmolten en verstoven naar het substraat. Na het opbrengen van deze coating is er de mogelijkheid deze in te smelten zodat de coating een lijn- en puntbelasting kan weerstaan. 

Bij het hoge snelheid spuiten worden in een gas/zuurstofvlam (propaan, aardgas) met een temperatuur van circa 3000 graden C materialen met hoge snelheid (ca. 1400 m/sec) op het substraat verstoven. Hierdoor wordt een zeer dichte homogene laag gevormd met hoge hechtingswaarden (foto onder, rechts).

schooperen of thermisch spuiten, insmelten na autogeen poederspuiten (metaltop):

schooperen of thermisch spuiten, hoge snelheid spuiten (metaltop):

Het woord schooperen is afkomstig de Zwitserse uitvinder M. U. Schoop.

Met dank aan Metaltop (Aludra) voor de verschillende technieken en twee foto's, Gritstra metaalconservering, Evers straalbedrijf en Vaartips (klik daar op knop wegwijs).

Verg.coating, verzinken.