![]() |
![]() |
![]() |
Ook,
in Vlaanderen: plooimeter. Een
duimstok is een houten, kunststoffen of metalen meetlat met op de platte zijde een centimeter- en
millimeterverdeling. "Dit werktuig is een maatstok, die
bestaat uit vier delen van gelijke lengte die met koperen scharnieren
aan elkaar verbonden zijn."
Op de wat oudere duimstokken staat op de smalle zijde vaak een verdeling in
Engelse duimen. De duimstok is meestal compact in stukjes van
25 cm op te vouwen.
De timmermansduimstok is een duimstok met één horizontaal scharnier in het
midden en twee verticale scharnieren op de kwarten (meestal 1 meter
lang). Bij het andere type duimstok liggen alle delen in (vrijwel)
hetzelfde vlak.
In vroeger tijden was de onderverdeling aan de ene zijde in
centimeters en aan de andere zijde in duimen, afhankelijk van het
gebruik werd soms aangegeven om welke duim het ging.
"De Amsterdamse houtzaagmolens en hun houthandel hebben deze eigen maatvoering ooit ingevoerd in strijd met de
concurrerende houthandel uit de Zaan.
Wat aan hout geleverd werd, was nooit de duimmaat maar de gevraagde maat minus een zaagsnede. De handelsgeesten verkochten daardoor ook het zaagseldeel van het hout en hadden zo nooit zaagverlies. De timmerman had hier dus rekening mee te houden."
Hoewel de duimstok voor kortere afstanden nog vaak wordt gebruikt, worden ook
andere soorten afstandmeters toegepast (zie bij afstandmeters),
bijvoorbeeld voor
wat grotere afstanden de digitale afstandmeters.
Typerende
situatie zie foto rechtsboven van Gwendolen.
timmermansduimstok, hier 1 m lang (de bouwmarktshop): ![]() |
"loodgietersduimstok", andere opvouwmanier, hier 2 m lang: ![]() |
duimstok met amsterdamse duimen (jos van schooten): ![]() |
deelverzameling van de 366 duimstokken van piet veling; klik voor groter (p.j. veling): ![]() |
duimstok voor blinden, met een puntindicatie bij elke cm en braille-cijfers op elke 5 cm (worldwide vision ): ![]() |
relatiegeschenk (diamatic relatiegeschenken): ![]() |
De term duimstok is waarschijnlijk afkomstig van het feit dat deze
meetlat de maat in duimen aangaf.
Zie ook afstandmeter, schuifmaat.
Eng. folding rule, folding ruler, carpenter's
rule, carpenter's ruler