Bouwfase heeft meer betekenissen:
- bouwfase in ruimere zin: fase in het bouwproces van een bouwwerk
- bouwfase in nauwere zin: fase van het feitelijke, fysieke bouwen (bijvoorbeeld fundering, opbouw, afwerking)
- bouwhistorisch: periode als fase waarin een gebouw verkeerde toen het gebouwd of verbouwd werd
1. Bouwfase in ruimere zin is het geheel of één van de vele fasen in het volledige bouwproces van een bouwwerk.
Afhankelijk van de manier waarop naar een bouwwerk wordt gekeken, kunnen we in het bouwtraject onderscheiden als bouwfase:
- Voorontwerp, schetsontwerp, voorlopig ontwerp: deze initiatiefase vormt een neerslag van de ideeën van de architect over de opdracht, bijvoorbeeld schetsen, situatietekening, doelstellingen, maar ook mogelijk al financiering.
- Definitief ontwerp: deze fase geeft een uitgebreide invulling van uiterlijk en functie van het gebouw zoals voor welke activiteiten het gebouw bedoeld is (eventueel ook in de toekomst), het gebouw in zijn omgeving (op die locatie), draagconstructie, bouwtekeningen, technische installaties, maar ook ruimtelijke aspecten als compositie, beleving en symboliek.
- Voorbereiding: De voorbereidende fase richt zich op de administratieve en logistieke zaken, zoals het verkrijgen van vergunningen, het regelen van aannemers en leveranciers, en het plannen van de bouwactiviteiten. Voor een goede invulling én controle kan het nodig zijn dat in BIM gewerkt wordt waardoor bijvoorbeeld alle belanghebbenden de bouwtekeningen kunnen inzien.
- Fysieke bouw (bouwfase in nauwere zin): in deze fase van het bouwtraject wordt het gebouw daadwerkelijk gerealiseerd. "De structuur wordt opgetrokken, technische installaties worden geplaatst en het gebouw wordt ingericht." Tijdens deze fysieke bouw (en eventueel tijdens de voorbereiding van het fysieke bouwen) zijn er controlemomenten waardoor een deskundige (kwaliteitsborger) kan nagaan of aan de Bbl en kwaliteit van materialen voldaan wordt (kwaliteitsborging Wkb).
- Oplevering: wanneer het gebouw gereed is om te gebruiken wordt samen met de klant het gebouw geïnspecteerd. Controle vindt plaats om na te gaan of aan de vereiste normen en afspraken wordt voldoen. De oplevering geeft meestal een lijst met punten die hersteld of veranderd moeten worden.
- Nazorg: controle of het gebouw voldoet aan de gestelde voorwaarden, of activiteiten correct kunne plaatsvinden. Vooral wat betreft energiezuinigheid (verwarming, koeling, gebruik zonnepanelen, eventueel energieopslag) is controle achteraf noodzakelijk. Eventueel is er garantie en wordt een bepaalde vorm van onderhoud afgesproken.
Sommige fasen zijn specifieker benoemd zoals de ruwbouwfase (fysieke bouw ongeveer tot en met wind- en waterdicht) en de afbouwfase (stucwerk e.d.).
Met dank aan o.m. Fortus.
Zie eventueel bouwproces, bouwteam, virtueel bouwen.
2. Bouwfase in nauwere zin is de werkelijk fysieke bouwfase, dus de fase waarin het gebouw materieel tot stand komt. Overigens hoeft de "bouwplaats" niet uitsluitend de uiteindelijke locatie te zijn: delen of soms zelfs eee geheel gebouw(tje) kan in een fabriek worden samengesteld (zie bij industrieel bouwen).
Een andere fase dan (deze betekenis van) bouwfase is bijvoorbeeld de ontwerpfase.
3. Bouwhistorisch: de bouwfase als een periode in de bouwgeschiedenis, bijvoorbeeld van nieuwbouw, aanbouw, verbouwingen en ontmantelingen (vaak een gedeeltelijke sloop) in de loop der tijd. Als er na de fysieke bouw geen verbouwingen e.d. zijn geweest, wordt meestal niet gesproken over bouwfasen, tenzij de bouw zelf enorm lang duurde en er toch duidelijk onderscheidende fasen zijn. Zie verder bij bouwhistorie.