trap

Een trap is een uit treden bestaand constructie-onderdeel om naar boven of beneden te gaan, meestal in een gebouw.
De hoogte tussen twee treden heet optrede, de diepte van een trede heet aantrede. Een goed beloopbare trap voldoet aan de formule: (2 * optrede) + (1 * aantrede) = 590 mm. Hierbij is de 590 de zogenoemde stapmodulus: de lengte van een stap op de trap. Deze formule voor de beloopbaarheid van een trap wordt de struikelformule genoemd (het rechterlid wordt meestal gedefinieerd tussen 570 en 650 mm; in oudere voorbeelden staat als een goed beloopbare trap een uitkomst van maximaal 630 mm genoemd). Hoe kleiner de uitkomst, des te "luier" is de trap (590 mm is dus luier dan 630 mm en vaak gemakkelijker te belopen).

Voor een normale binnentrap voor woningen is een aantrede van 225 tot 250 mm gewenst met een optrede van 175 tot 185 mm. Verder geldt dat alle treden even hoog moeten zijn en als er een maatafwijking is, deze voor dient te komen in de onderste trede en max. 6 mm mag zijn; bij de andere treden mag een eventuele afwijking in de optrede van twee opeenvolgende treden niet groter zijn dan 2 mm. 
Als maximale hellingshoek van de trap (stijgingshoek) wordt 37 graden genoemd.
De tekeningen van een trap op papier en schaal 1 op 1 (ware grootte) heten uitslagen.

Enkele eisen voor de afmetingen ten aanzien van "de trap" uit het Bouwbesluit 2012, tabel 2.33 (nieuwbouw): 

*) incl. trappen die uitsluitend voor ontvluchten worden gebruikt
**) deze waarde was in het Bouwbesluit 2003: 0,185 m

Enkele eisen voor de afmetingen ten aanzien van "de trap" uit het Bouwbesluit 2012, tabel 2.39 (bestaande bouw): 

Voor de gebruiksfuncties woonfunctie en bijeenkomstfunctie geldt tevens volgens het Bouwbesluit 2012: "Een gemeenschappelijke verkeersruimte met een trap voor het overbruggen van een hoogteverschil van meer dan 1,5 m, is ter plaatse van die trap, bepaald volgens NEN 2778, regenwerend. Dit geldt niet voor een trap die uitsluitend bestemd is om het bouwwerk te ontvluchten."

Het "kraken" van de traptreden kan mogelijk worden opgelost door het zogenoemde:
- stootborden aan de treden vastschroeven, eventueel met spanschroeven ("opspannen" van de trap)
- verticaal balkje klemmend onder de krakende trede plaatsen, aan achterzijde van het stootbord
- horizontale lat klemmend tegen achterzijde stootbord (kraaklatten)
- laatste redmiddel: wiggen tussen stootbord en trede (en afwerken afwerken als het kraken verholpen is).
 
Documentatie
- Voorbeelden van trappen

- Voorbeelden van trappen bij Doelbeelden (klik links op trappen)

- Jellema Online (klik op 3 Draagstructuur en daarna 3.7 Trappen)
- Trapberekeningen

- Vele afbeeldingen en trapkenmerken, een pdf van ir. Chr. Decaesstecker van het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB)

- Trapkenmerken, een pdf van Idées Maison, Idées Décor

- Of bestel het boek Trappen van Van Daele en Seys (zeer veel duidelijke afbeeldingen, schutblad afbeelding rechts).

Fabrikanten en leveranciers van trappen
- Allstairs, Ede (Gelderland)

- Eestairs, Barneveld (Gelderland)

- Genico, Ruiselede (België)

- HR Trappen, Waalwijk (Noord-Brabant)

- Janssen van den Berg, Rijssen (Overijssel)

- Kristof Knokkaert, Popperinge (België)

- De Kruijf Trappen, Waddinxveen (Zuid-Holland)

- Level Trappen, Purmerend (Noord-Holland), Hoogeveen (Drenthe)

- Trappenhuis, Suameer (Friesland)

- De Vries, Heerenveen (Friesland)

- Willems, Eijsden (Zuid-Limburg)

En voor "traprenovatie" bijvoorbeeld Upstairs.

De term trap is al bekend in de Middeleeuwen; men gebruikte het woord trap voor een "ladder" of een "vaste constructie met treden". Het Middelnederlands (1200-1500) kende de term ook als "graad". Vanaf de zeventiende eeuw werd dit woord overgenomen door diverse talen, vooral dankzij de Nederlandse scheepsbouw die in deze periode alom werd gekopieerd (in de betekenis "scheepsladder"). Bron Etymologiebank.

Zie bijvoorbeeld ook trapterminologie, bloktrede, binnenboom, doorschietende trede, draaitrap, Engelse trap, klimlijn, looplijn, luie trap, muizentrapje, open trap, opstand, optrede, raveling, scheluwe trap, slingertrap, spiltrap, spilsteektrap, steektrap, stijgingshoek, stootbord,  trapboom, trapleuning, trapneus, val, verdrijven, voorhout, wellat, welstuk, wenteltrap (draaitrap), zipzap-trap.

Eng. stairs, flight of stairs, staircase, stair; steile trap is steep stair