spatten

1. Spatten is het bezwijken van de bekisting van een betonconstructie ten gevolge van de zijdelingse druk van het beton.

2. Spatten is het wegdrukken van de betonhuid bij bijvoorbeeld brand. Bij een dicht beton (o.m. hogesterktebeton) is de kans dat het vocht in de betonconstructie door de verhitting expandeeert groter dan bij een minder compact beton.

In onderstaand schema zijn de parameters vermeld: sterkteklasse, hoeveelheid silica fume (massapercentage < 6%), evenwichtsvochtgehalte (volumepercentage < 7), afmetingen die in CUR-aanbeveling 95 en de brandwerendheid. 

Als maatregelen tegen spatten worden in de Betonpocket genoemd: 
- wapenen van de betonhuid (geeft 15 minuten uitstel)
- toepassen van vezels (vezelversterkt beton)
- hittewerende bekleding (hout, schuim e.d.).

bepaling van het risico op spatten van beton; klik voor groter (de betonpocket van betonhuis):

Verg. afspatten.

3. Spatten is het naar buiten wijken van een een muur of gewelf door de druk van de kap (het dak) of door verzakking, bijvoorbeeld wanneer een heipaal niet recht onder de muur staat. 
Zie verder bij spatkrachten.

4. Spoorspatten is de term die gebruikt wordt om aan te geven dat de spoorrails bij "voegloos spoor" kromtrekken door (extreme) hitte.

"spoorspatten", knik door uitzetten voegloosspoor (spoorstaven, testlocatie):