ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ Toets
een onderwerp in het zoekboxje, of
klik op één van de letters A..Z hierboven.
Het is al gelukt dat er bijna
nergens woningen gebouwd mogen worden,
nu wil GroenLinks overal
betaald parkeren in Utrecht.
Zie GroenLinks
en de bizarre dwingelandij.
Een
gebint is een dragende
houtconstructie, een samenstel
van balken (binten, gordingen of
spanten) die de
hoofddelen van een gebouw of getimmerte verbinden.
Het gebint is dus eigenlijk een "plakje" van de
kapconstructie, vooral
bij het dwarsgebint goed te zien (vaak een portaal).
Een normaal
gebint heeft rechtopstaande stijlen, een jukkenkap heeft schuin
geplaatste
stijlen.
Traditionele houten kapconstructies bestaan in Nederland vaak uit dwarsgebinten,
in Duitsland uit langsgebinten.
Juist in hedendaagse villa's geven architecten
soms de voorkeur aan gebintconstructies:
- hout is een duurzaam product ("groen")
- hout kan uitstekend een dragende functie uitvoeren (zeker massief hout)
- met een houten kapconstructie kan een ruimte open zijn zonder een kale zaal te
zijn
- bij rechte kamers en witte stucmuren geeft een
gebintconstructie een goed tegenwicht, ook visueel (denk ook aan een loft).
Hoofdconstructie: gebinten dwars of overlangs
(in de lengterichting van het gebouw)
Een traditionele houten kapconstructie (gebintbouw) bestaat uit verschillende
dwarsgebinten of twee langsgebinten.
(a) Het dwarsgebint kenmerkt zich door:
- het gebint bestaat uit twee stijlen, (bijna) bovenaan een balk (de gebintbalk)
tussen de stijlen, schoren om stijlen en horizontale balk te verbinden; de hoek tussen
stijl en dwars- en langsbalk wordt versterkt door resp. korbeels
en schoren
- het gebint loopt van de ene lange zijde van de ruimte naar de andere lange
zijde lopen.
Een kapconstructie met dwarsgebinten bestaat uit:
- een aantal dwarsgebinten (bijna altijd drie of meer)
- de dwarsgebinten worden gekoppeld door twee langsbalken (in de lengterichting
lopende balken, elk aan de lange zijde van de ruimte).
in de tekening is het eerste gebint donkergrijs, de overige
gebinten zijn "wit"; het betreft hier een ankerbalkgebint:
(b) Het langsgebint kenmerkt zich door:
- is een onderdeel van de kapconstructie
- bestaat uit meer dan twee stijlen, meestal met schoren aan de bovenzijde
- heeft een langsbalk bovenaan.
Een kapconstructie met langsgebinten bestaat uit:
- twee langsgebinten
- koppelingen tussen de langsbalken, meestal dwars op de langsbalken en boven de
stijlen van het langsgebint
- de koppelbalken worden meestal door korbeels
geschoord naar de stijlen van het langsgebint.
Soms is er ook een langsbalk onderaan de houten constructie (voor extra
stevigheid).
in de tekening is het eerste gebint donkergrijs,
het andere gebint is "wit":
Locatie: de locatie en type verbinding
van de dwarsbalk (bij dwarsgebinten)
Een dekbalkgebint is een houtconstructie waarbij de dekbalk
(dwarsbalk) op de gebintstijlen liggen (bedekt dus de stijlen). Meestal zijn "de gebintstijlen aan de bovenkant van pennen voorzien waarop met corresponderende gaten een overstekende dekbalk wordt gelegd"
(soort forse pen-en-gat-verbinding).
De gebintbalk is hoog geplaatst. Afbeelding dekbalkgebint.
Zie verder bij dekbalkgebint.
Een ankerbalkgebint is een
"houtverbinding waarbij de (horizontale) balk door de (verticale) stijl steekt en de verbinding door middel van houten pennen, wiggen of toognagels wordt
onderhouden". ("De extra verankering vindt plaats aan de achterkant
van de stijlen door het aanbrengen van houten wiggen".) De gebintbalk is
lager geplaatst. Afbeelding
ankerbalkgebint.
Zie verder bij ankerbalkgebint.
Een tussenbalkgebint lijkt veel op een ankerbalkgebint, maar de
tussenbalk bevindt zich tussen de stijlen en steekt dus
niet door de stijlen heen; de
pennen, wiggen of toognagels aan de achterkant ontbreken dus. "De gebintstijlen zijn meestal krom. Omdat dit
middeleeuwse gebinttype voor het eerst in Nijmegen werd aangetroffen ook wel
Nijmeegs spant of juk genoemd." (Haslinghuis).
De gebintbalk is lager geplaatst. Afbeelding
tussenbalkgebint.
Zie verder bij tussenbalkgebint.
Een kopbalkgebint is een gebintconstructie waarbij de kopbalk
(dwarsbalk) met een slisverbinding
(dubbele penverbinding) aan de stijl is verbonden en tevens met de afdekkende, verbindende langsbalk.
Door de lokale versmalling heeft de kopbalk aan het einde meer breedte nodig en
steekt daarom met de "kop" een eindje voorbij de stijl. De gebintbalk
is hoog geplaatst. Afbeelding
kopbalkgebint.
Zie verder bij kopbalkgebint.
Een trekbalkgebint is een houtconstructie "waarbij de balk tussen de
stijlen is aangebracht. Toepassing in houtskeletbouw".
(Het ankerbalkgebint is een speciale vorm van een trekbalkgebint.)
dekbalkgebint;
in de rode cirkel: de dekbalk (dwarsbalk, haaks op
de lengterichting het huis) ligt op de stijlen; de langsbalk (in de lengterichting
van het huis) verbindt de dekbalkgebinten
(uit "historische houtconstructies in
nederland" van g. berends,
van tekst voorzien):
ankerbalkgebint;
in de rode cirkel: de ankerbalk (dwarsbalk)
steekt door de stijl en wordt aan de andere zijde van de stijl geborgd
door houten wiggen
(uit "historische houtconstructies in
nederland" van g. berends,
van tekst voorzien):
tussenbalkgebint (uit
"historische houtconstructies in nederland" van g. berends, van tekst
voorzien):
kopbalkgebint (uit
"historische houtconstructies in nederland" van g. berends, van tekst
voorzien):
een voorbeeld van een gebint van een grote boerderij, met benamingen;
i.v.m. de stal is een grote overspanning
nodig; klik voor groter (boek houtconstructies zwiers,
1920):
een ander voorbeeld van een gebint; klik voor groter (de
museumfabriek):