brugstaaf

Ook: windroede, dwarsroede. Een brugstaaf is een platte staaf van brons, messing of staal als wapening voor ramen met glas-in-lood of dalle de verre. Meestal zijn het, door de hoge glas-in-lood of dalle de verre ramen, horizontale staven. Vroeger werden brugstaven ook van ijzer vervaardigd, maar door roestvorming wordt dit eigenlijk niet meer toegepast. Wel kon de ijzeren brugstaaf met lood bekleed worden om minder onderhevig te zijn aan corrosie. Toch worden vaak bij herstelwerk, restauratie of renovatie de ijzeren brugstaven vervangen door een messing variant, net als de verroeste ijzeren doken een rvs-variant krijgen. Messing wordt na verloop van tijd bruin, dus ook wat kleur betreft nagenoeg identiek aan wat het was (geroest ijzer).

De eerste afbeelding toont een detail van een glas-in-loodraam met brede brugstaven en dunnere horizontale bindroeden. De verticale natuurstenen montant (stijl, post) in het midden is gebroken door uitzetting van de roestende brugstaaf (foto R. Crèvecoeur, Cultureel Erfgoed).
De tekeningen geven een paar voorbeelden van brugstaven die gebruikt zijn bij een restauratie van de Grote of Onze Lieve Vrouwekerk in Breda.

"drie typen brugstaafconstructies, toegepast gedurende de restauratiecampagne van 1904-1969 [van de grote of onze lieve vrouwekerk in breda](tekening architectenburo j. van stigt bv)": ijzeren brugstaaf, met lood bekleed, bronzen pen en spie:

ijzeren brugstaaf met lood bekleed, met loodveter

bronzen brugstaaf, sluitijzer en spie: