schijnvoeg

Een schijnvoeg heeft meer betekenissen:


1. Een schijnvoeg is een imitatievoeg: een smalle gleuf in een materiaal waardoor het een voeg lijkt te zijn tussen "blokken" of tegels van dat materiaal of een ander materiaal, bijvoorbeeld bij blokbepleistering (eerste foto's onder). 
Ook kan in beton of keramiek (bijvoorbeeld baksteen) een schijnvoeg worden aangebracht met als doel grotere blokken toe te passen terwijl het lijkt of het geheel bestaat uit kleinere eenheden, bijvoorbeeld om de zogenoemde bisschopsmutsen met schijnvoeg (straatstenen) te maken.

Vroeger bouwde men een volle steensmuur terwijl men nu spouwmuren optrekt. Door die volle muur kwam men tot een metselverband waarbij men beurtelings de strek en de kop zichtbaar liet. Door het invoegen van een schijnvoeg krijgt men opnieuw het ritme strek/kop van weleer zonder verlies van tijd, energie en materiaal en bespaart men op het beschikbare budget. 

Soms wordt een omvangrijke gevel van beton voorzien van schijnvoegen (ingehakt) om de betongevel als het ware te "verzachten". Ook in oude, dikke gevels werden wel groeven gehakt die na het pleisteren schijnvoegen opleverden. Ook als er bouwsporen zichtbaar zijn, na een aanbouw o.d., kan na het opnieuw pleisteren een schijnvoeg de illusie van natuursteen opwekken.

De schijnvoeg kan een voorbeeld zijn van het verschijnsel simili-pierre (imitatie-natuursteen).

Foto's verderop tonen de recup-baksteen met een schijnvoeg en zonder schijnvoeg en het resultaat.


schijnvoegen tijdens de afwerking met een afwerklaag; het onderste gedeelte wordt nog behandeld tot een trasraam of cementraam; klik voor groter (foto joostdevree):


detail van de foto boven; het behandelde pleisterwerk is nog niet geheel droog (foto joostdevree):


een ander voorbeeld van blokbepleistering waarbij naast schijnvoegen sprake is van een soort "schijnlatei" (foto joostdevree):


"sommige kempische recup stenen van wienerberger zijn voorzien van een schijnvoeg; deze recup laat toe het speelse kop/strek ritme van de oude volle muren perfect te imiteren; bij deze vroegere metseltechniek liet men immers beurtelings de kop en de strek van de steen zichtbaar (met spouwmuren is deze metseltechniek echter helemaal verloren gegaan)":

de recup met schijnvoeg (
schijn-stootvoeg), waardoor uiteindelijk het metselverband per baksteen met twee koppen lijkt te zijn aangebracht, en de normale recup (wienerberger):


voorbeeld van toepassing van recup (hier de koppenlaag) en normaal (strekkenlaag):


De term recup is afkomstig van recuperatie (terugwinning, herstel na grote inspanning).

Zie ook voeg, Platform Gevelisolatie, schelpkalk, luchtkalk.
Verg. schijnvenster (een variant van een blindnis).

Eng. false joint, dummy joint mock joint


2. Een schijnvoeg is een krimpvoeg: "een voeg door een deel van de dekvloerhoogte, met als doel om op gecontroleerde plaatsen krimpscheuren te laten ontstaan, of om lengteveranderingen als gevolg van krimp op te nemen".

Deze schijnvoeg wordt bijvoorbeeld toegepast als overgang tussen omvangrijke wegdelen, of als eenvoudige voegovergang ("overgang van verharding op een grondlichaam naar een verharding op een brugdek, duiker of tunnel"). "Omdat zettingen ter plaatse van dergelijke overgangen kunnen leiden tot ongecontroleerde scheurvorming in de verharding, wordt er veelal gekozen om de verharding ter plaatse van dergelijke overgangen in te zagen. De zaagsnede wordt gevuld met hete, bitumineuze voegvulling."


schijnvoeg na inzagen van het wegdek, gevuld met heet bitumen (smits neuchâtel):


Met dank aan Bedrijfschap Afbouw en Smits Neuchâtel.