De
term scagliola wordt zowel gebruikt voor schijnmarmer als voor
schijnmozaïek. Scagliola wordt gemaakt
door een gipsmassa met
dierlijke lijm en pigment te vermengen.
De lijm fungeert als vertrager van het hardingsproces en levert uiteindelijk een
hogere glans. De gekleurde gipsmassa met de dichtheid van brooddeeg wordt tot
kleine en grote "broden" gevormd. De verschillende vormen en kleuren
worden samengevoegd om het gewenste effect te krijgen. Van de zo ontstane massa
worden plakken gesneden die op de ondergrond worden verlijmd.
Bij schijnmarmer worden daarna aders e.d. uit de massa gesneden of erin gekrast
die met contrasterend schijnmarmer worden opgevuld. Het oppervlak wordt daarna
geslepen en gepolijst waarna het in de was wordt gezet en met lappen zo lang
wordt gewreven tot het gewenste glanzende oppervlak ontstaat. Na drogen ontstaat
een zeer harde stuc.
Iemand die marmers of houtsoorten schildert, is een decoratieschilder. Een Nederlandse decorateur die marmerimitaties en bijvoorbeeld ook
houtimitaties uitvoert en restaureert, is Noir
Deco.
Verg. stucco
lustro.
scagliola, schijnmarmer; klik voor groter (kennedy scagliola): |
marmerimitaie in waterverf; klik voor groter (noir deco): |
marmerimitatie in geel en zwart; klik voor groter (noir deco): |
Bij schijnmozaïek worden repen van de behandelde gipsmassa tegen elkaar gelegd
waarmee het een imitatie is van inlegwerk met marmer, het pietra dura.
Ook andere vormen van inlegwerk worden scagliola genoemd.
Verg. intarsia.
scagliola, schijnmozaïek; klik voor groter: |
Documentatie
- Ontwerpen
in scagliola (Kennedy Scagliola)
De term scagliola komt uit het Italiaans (scaglia betekent "schilfers",
maar ook "de schubachtige gelaagdheid van mergelkalklagen").
Oorspronkelijk was de grondstof voor het gips seleniet, een vlokachtig materiaal
uit Italië.
Met dank aan o.m. Koenraad Uyttendaele en Eloy Koldeweij (artikel in boek Stuc,
kunst en techniek, als grote pdf van het Cultureel Erfgoed), Kennedy
Scagliola en Bianco
Bianchi.
Verg. stucco-lustro,
stucmarmer, tadelakt,
granito, grindvloer,
grindvloer terrazzo
uitgewassen, mazoïek,
fresco, kammen.
Eng. scagliola