luchtbelvormer (LBV)

Een luchtbelvormer is een hulpstof bij de bereiding van betonmortel die ervoor zorgt dat door het verlagen van de oppervlaktespanning van het water "tijdens het mengen een bepaalde hoeveelheid zeer kleine luchtbelletjes wordt gevormd, die gelijkmatig zijn verdeeld in de mortel en die aanwezig blijven na verharding van het beton." De luchtbellen hebben een diameter tussen 10 μm en 300 μm (0,010-0,30 mm).
 
Voordelen van luchtbellen in beton zijn
- het beton is minder vorstgevoelig bij een niet te grote watercementfactor (wcf); eventueel opgenomen water kan bevriezen en in de minuscule holten uitzetten zonder het beton ernstig aan te tasten
- door de aanwezigheid van de kleine luchtbellen worden de bestanddelen van de specie wat gelijkmatiger verdeeld (minder uitbloeiing, minder ontmenging en minder uittredend oppervlaktewater)
- door het tegengaan van de capillaire werking van water in beton is het beton wat beter tegen water bestand (verhoogt de waterdichtheid)
- het zogenoemde "kogellagereffect" verbetert de plasticiteit en verwerkbaarheid van de betonspecie.

Nadelen van luchtbelvormers
- de hoeveelheid luchtbellen en de afmetingen van de luchtbellen zijn afhankelijk van een aantal factoren zoals de temperatuur, het watergehalte en de manier waarop gemengd en verdicht wordt (dus complexe bepaling hoeveelheid luchtbelvormer)
- luchtbellen kunnen een nadelige invloed hebben op de druksterkte van het beton
- er is extra mengtijd nodig
- poederkoolvliegas verlaagt de werking drastisch
- bij voorkeur niet combineren met een (super)plastificeerder (moeilijk te beheersen verwerkbaarheid en luchtgehalte).

Een alternatief
Een alternatief voor luchtbellen in betonmortel door luchtbelvormers om de bestandheid tegen vorst-dooi te vergroten, is het toepassen van holle microbolletjes: zeer kleine luchtbolletjes met een elastisch kunststoffen omhulsel (de diameter hiervan is 0,020-0,080 mm). Voordeel van de holle microbolletjes t.o.v. luchtbellen uit de luchtbelvormer is dat we bij microbolletjes vrij zeker zijn van de hoeveelheid en de omvang van de bolletjes én van een gelijkmatige verdeling ervan in de mortel.


situatie van het beton na toepassen van een luchtbelvormer als hulpstof;
klik voor groter (sika):


Documentatie
- Brochure luchtbelvormer BASF

- Artikel "Luchtbellen in beton" uit Beton en Techniek (bron Cement en Beton)

Eng. air-entraining agent