fels, felsnaad, felsverbinding
Bij
metalen dakbedekking is de fels of felsnaad de verbinding
tussen de verschillende delen van
het metaal. Daartoe wordt het metaal ter plaatse van de fels omgebogen
en dus niet gesoldeerd, geschroefd of op enige andere wijze doorboord. Meestal
worden felsnaden vervaardigd uit zink, koper of lood,
maar ook staal is mogelijk.
Doel van de fels:
- de dakbedekking moet vrij kunnen werken bij
temperatuursveranderingen (juist metaal zet uit of krimpt bij
temperatuursveranderingen)
- voor een waterdichte aansluiting zorgen tussen
de verschillende delen van het metalen dak.
De horizontale fels dient uiteraard met de bolle kant naar boven zodat het
hemelwater vrij kan weglopen. Bij de verticale fels (staande fels) hoort, als het mogelijk is,
de felsnaad van de vaak heersende wind af te staan, d.w.z. de bolle kant naar de
wind, om onverhoopt doordringen van hemelwater te vermijden. Meer zekerheid
tegen inregenen geeft de dubbele fels en nog extra die met afdichtingsband (afbeelding
verderop).
Voor steile daken, vanaf 25 graden, en voor
gevelbekledingen is het
mogelijk de staande-hoek-felsverbinding toe te passen, voor flauwere dakhellingen wordt de
dubbele
felsverbinding gebruikt (zie de onderste afbeelding).
De minimale dakhelling voor een zinken felsdak is 3 graden, de maximale
dakhelling 90 graden.
Het is mogelijk dichtingsband aan te brengen bij de dubbele felsnaad.
Een felsnaad dak in zink is mogelijk:
- vanaf 5% dakhelling (3 graden)
- voor een warm
of een geventileerd dak
- bij iedere dakvorm
- in verschillende diktes (bijvoorbeeld van 0,4 tot 2 mm)
- gepatineerd te leveren
- in een aantal kleuren (ook rood, blauw, groen o.d.).
Ook voor bakgoten wordt soms een felsnaad
toegepast.
Voor meer informatie in VMZ
Felsnaad (met veel informatie en plaatsingsvoorschriften) (van VMZinc).
eenvoudig felsdak (foto joostdevree): |
felsverbinding en gedrag bij uitzetten en krimpen o.i.v. de temperatuur: |
(enkele) staande en dubbele felsverbinding; klik voor groter (copper benelux): |
dubbele felsverbinding met afdichtingsband, de stappen (rheinzink, aangepast): |
fels-gereedschap; grote platte tang, enkele felstang, dubbele felstang, kleine zettang, kleine gebogen zettang(felstang 45 graden) , randbewerker, moker (vmzinc): |
uitvoering (felssluiters e.d.) (vmzinc): A. baan 1 is bevestigd met de klangen, baan 2 monteren door de banen op elkaar te leggen B. eerste plooi met behulp van de plooitang C. tweede plooi (dubbele handmatige fels) D. felsen met moker en randbewerker (laatste centimeters voor een hindernis) |
voorbeeld stempeldeel bladzink en bandzink (rheinzink): |
felsverbindingen in de architectuur: felsdak (vmzinc): |
felsgevel (rheinzink): |
felsgevel (vmzinc): |
felsdak en felsgevel (rheinzink): |
gebogen felsdaken met een uitzonderlijk mooi torentje, eindhoven (foto joostdevree): |
Documentatie
- VMZ
Felsnaad (met veel informatie) (van VMZinc)
De
term fels is afkomstig van het Duitse Falz (vouw). Het werkwoord is
felsen.
Zie verder bij bijvoorbeeld VMZinc,
Rheinzink, Copper
Benelux.
Verg. roefconstructie.
Verg. de klisrand
die plat omgevouwen is (andere functie).
Eng. fold, folded joint; felsnaad is folded seam, folded joint