Bossche School (1946-1989)

De Bossche School is de benaming voor de gebouwen die onder invloed van de theorie en gedachten van architect en benedictijner monnik Dom Hans van der Laan (1904-1991) zijn ontstaan.

Kenmerken van de strakke bouwstijl van de Bossche School zijn o.m.: 
- een heldere geometrie gebaseerd op een specifieke maatvoering ("het plastische getal", universele proporties)
- rechte lijnen
- dikke muren
- ritmische geledingen (herhaling van rechthoekige ramen)
- robuuste lateien
- vierkante zuilen
- sobere vormen
- geen ronde vormen
- hoven omsloten door buitendelen
- gecementeerde buitenmuren
- geen ornamenten


In de opvatting van Hans van der Laan was bouwen een kwestie van het zorgvuldig samenstellen en schikken van blokken, staven en platen.
Het plastische getal met de proporties 1:1, 3:4, 4:7, 3:7, 1:3, 1:4, 3:16 en 1:7 is in de Bossche School te beschouwen als een driedimensionale uitwerking van de gulden snede. Ook hiervan afgeleide verhoudingen, zoals 3:8, horen bij het plastische getal.

Belangrijke onderwerpen van Van der Laan waren: 
- hoe door middel van het gebouw de architectonische ruimte afgebakend kon worden van de natuurlijke ruimte (maar dan zo dat mensen zich vanzelf thuis voelen in die ruimte)
- het maatstelsel (ideale verhoudingen als basis van orde en harmonie)
- een vast ritme (de gelijkenis tussen de architectuur van Van der Laan en de "lithurgie van de terugkerende kloostermissen"; door de herhaling dwaal je niet af van je doel)
- de "techniek van omissie" (historische referenties, ornamentiek en ronde vormen verdwijnen uit de architectuur)
- driedimensionale proporties. 

Een citaat uit een lezing van de Bossche School: "De ruimte van de natuur heeft drie aspecten, waar wij geen raad mee weten: ze is onbegrensd, ze is zonder vorm en ze is onmetelijk. Architectuur is niets anders dan hetgeen aan die ruimte toegevoegd moet worden om ze bewoonbaar, zichtbaar en meetbaar te maken." 
Hans van der Laan werkte graag samen met zijn broer Nico (architect).

Dom Hans van der Laan heeft ook gebruiksvoorwerpen uit kerk en abdij ontworpen, zoals een kruis, kandelaar, doopvont, krukjes.

Na de Tweede Wereldoorlog was er een groot tekort aan kerken. Een aantal daarvan is volgens de theorie van de Bossche School vormgegeven. Later zijn ook andere gebouwen door architecten van de Bossche School ontworpen. 
Ook de Cursus Kerkelijke Architecturen die in het Kruithuis in Den Bosch werd gegeven, en de volgelingen van die opleiding worden met de Bossche School aangeduid.


bossche school, kloosterkerk sint benedictusberg, architect hans van der laan (kunstkring-haaksbergen):


bossche school, waasmunster kerk, belgië, architect hans van der laan (van der laan stichting):


bossche school, gemeentehuis oirschot, architecten wijnen en senders:


in de stijl van dom hand van der laan, dorp de hoop, 1995 (lugten malschaert architecten):


De foto's tonen de Waasmunsterkerk en de abdijkerk Sint Benedictus in Vaals van Hans van der Laan, het gemeentehuis van Oirschot van Wijnen en Senders en een gebouwencomplex in de stijl van Dom Hans van der Laan (dorp De Hoop in Dordrecht, 1995, van LM Architecten).

Speciale Dom Hans van der Laan site (biografie theorie en praktijk, archief, publicaties e.d.)

Met dank aan o.m. Archined, De Twee Snoeken en de Van der Laan Stichting.

Verg. module.