bergbezinkbassin

Ook: BBB. Een bergbezinkbassin is een grote ondergrondse ruimte (kelder) waar overtollig rioolwater tijdelijk kan worden geborgen, waardoor het vervuilde deel bezinkt (en dus gedeeltelijk wordt gezuiverd) en het sterk vervuilde water bij overstort niet in het open water terechtkomt. Overtollig rioolwater ontstaat bijvoorbeeld bij een hevige regenbui. 

Een rioolstelsel kan door omstandigheden een overmaat aan afvalwater en regenwater aangeboden krijgen. In die gevallen vindt overstort van rioolwater plaats op het  oppervlaktewater (open water zoals grote vijvers, rivieren, kanalen e.d.). Omdat overstortwater van het riool het milieu vervuilt, mag jaarlijks maar een beperkt aantal keren worden overgestort.
Om de vervuiling door overstort te minimaliseren worden vóór de overstorten bergbezinkbassins gebouwd: grote ondergrondse ruimten die het teveel aan water tijdelijk bergen en het zo laten bezinken. Moet dan tóch nog worden overgestort, omdat zelfs het bergbezinkbassin nog te klein blijkt, dan stort alleen het bovenste deel van het water over, het deel dat door het bezinken het minst vervuilend is.
Door de bouw van bergbezinkbassins neemt het aantal overstorten op open water af, wat de waterkwaliteit van het open water duidelijk ten goede komt.
Een ander voordeel van bergbezinkbassins is dat er geen noodzaak meer is een duur gescheiden rioolstelsel aan te leggen voor rioolwater en regenwater.

Een bergbezinkbassin ontlast dus het rioolstelsel door:
- bergen van rioolwater (vooral de overmaat aan regenwater; en eventueel filteren van het rioolwater met bijvoorbeeld een lamellenfilter)
- bezinken van rioolslib 
- overstorten van minder vervuilend rioolwater naar open water.

Het grootste deel van een bergbezinkbassin bevindt zich onder de grond. Bovengronds zijn enkele onderdelen te zien, zoals een zwarte ontluchter met geurfilter, toegangsluiken en de besturingskast. Het bassin is op deze manier bereikbaar om onderhoud en herstelwerk uit te kunnen voeren. Vaak zal een bergbezinkbassin in de buurt van een riooloverstort gebouwd worden, maar in bepaalde gevallen is het opvangen en bergen van regenwater even belangrijk: bij extreme regenval fungeert het bergbezinkbassin als lokale buffer, zodat de riolering niet overvoerd raakt.

Het bassin bestaat uit de volgende onderdelen:
- berging van teveel rioolwater (overstortdrempel): bij hevige regenval stijgt het waterniveau in het riool en het teveel aan rioolwater loopt het bergbezinkbassin in. 
- overstort: wanneer het bergbezinkbassin bijna vol is, dan stort het aanzienlijk gezuiverde rioolwater alsnog via de externe overstort over op het open water.
- pompinstallatie: in het bergbezinkbassin wordt een pompinstallatie geplaatst om het bassin leeg te pompen in het rioolstelsel; het leegpompen van het bassin kan plaatsvinden als het niet meer regent en er voldoende berging in het rioolstelsel aanwezig is
- spoelinstallatie: nadat het bergbezinkbassin is leeggepompt blijft er meestal rioolslib achter in het bassin; om het rioolslib te verwijderen wordt het bassin gespoeld zodat het bassin schoon wordt (het spoelwater wordt geloosd op de normale riolering)
- besturingskast: in de besturingskast wordt de werking van de pompinstallatie en het spoelsysteem geregeld; de besturingskast steekt boven het maaiveld uit.

Naast een bergbezinkbassin bestaat ook een bergbezinkleiding: een deel van de rioolleiding wordt uitgevoerd als een veel "dikkere" leiding waar het teveel aan afgevoerde hemelwater tijdelijk in kan worden geborgen.

Opmerking
Bij het vervangen van de overstort naar een systeem met een bergbezinkbassin, dient er op gelet te worden dat de diameter van de buizen die rioolwater afvoeren naar het bergbezinkbassin (a) nooit kleiner worden dan ze waren (b) nooit smaller worden in de richting van het bassin (c) bij samenvoegen van buizen dient de juiste minimale capaciteit bepaald te worden van de vervolgbuis. Wanneer die eenvoudige regels niet gevolg worden, is de kans groot dat er bij een hevige regenbui toch (weer) wateroverlast is in de woonwijk. De stelregel is immers: "stroomafwaarts nooit vernauwingen".

indeling van een bbb (bergbezinkbassin):

bouw van een bbb in wageningen:

situatie nadat het bbb in wageningen gereed is:

aansluiting van het riool op het bbb in leeuwraden bilgaard:

locatie van het bbb in bilgaard (klik voor groter):

bbb met een capaciteit van van 8000 m3 aan de kosmoslaan in eindhoven:

geen echt bergbezinkbassin maar zogenoemde drainboxen, een andere manier om hemelwater in kunstmatige bakken in de grond tijdelijk vast te houden (joosten kunststoffen):

Zie ook Stichting Rioned.

Met dank aan o.m. gemeente Tubbergen, Schouls Leiden, gemeente Wageningen, Martens prefab beton, Afitec Engineering.

Verg. zandvang, retentie, prefab kelder.

Eng. storage and settling basin